İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Teşekkür ederim Başkanım.

Sayın Başkanım, Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımız ve çok değerli bürokratlarımız, sivil toplum örgütlerimizin çok değerli temsilcileri, değerli milletvekillerimiz, değerli basın mensupları; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Verilmiş olan bu kanun teklifinin ülkemiz ve milletimiz için hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Tabii ki 2020 yılının başlangıcında yaşanan bir Covid süreci ve arkasından tabii, gelişen emtia fiyatlarındaki hızlı artışlar ve Covid'in geçmesinden sonra talebin hızla artması ve üretimin ona yetişememesi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizdeki de ekonomik dengeleri de değiştirmiştir ve bundan sonra da ülke enflasyonist bir ortama girmiştir.

(Uğultular)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Değerli katılımcılar, sükûneti tesis edelim, milletvekilimiz konuşuyor, lütfen.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Tüm Avrupa ülkeleri ve Amerika da dâhil enflasyon tabii, öncekilere göre çok çok yüksek olmuştur, bizde de tabii, bunun etkilerini görmüşüzdür.

Diğer taraftan tabii ki 6 Şubat 2023 tarihinde çok büyük bir felaket yaşadık. Bu felaketin neticesinde, işte, 120 bin metrekare alanda 14 milyon kişiyi etkileyen 11 ilimizde bir deprem yaşadık, burada 50 binden fazla vatandaşımız hayatını kaybetti. Ben hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Cenab-ı Allah'tan rahmet diliyorum, ailelerine ve milletimize başsağlığı diliyorum. Çok fazla sayıda da vatandaşımız yaralandı ve diğer taraftan da 600 binin üzerinde bağımsız konut burada yıkıldı veya çok ağır hasar aldı ve neticede pek çok, milyonlarca insanımız bundan, bu durumdan mağdur oldu.

Devletimiz tabii ki imkânlar ölçüsünde bu depremzedelerin ihtiyaçlarını gidermek anlamında o bölgeye 1 milyondan fazla çadır gönderdi, 2 milyonun üzerinde kişi o çadırlarda barındı, o çadırlarda kalan insanların yemesi, iaşesi, temizlik giderleri, tüm giderleri devletimiz tarafından karşılandı. Diğer taraftan da 312 konteyner kentte de 164 bin vatandaşımız buralarda barındırıldı. Ayrıyeten o bölgedeki vatandaşlarımızdan evi hasarlı olanlara ve evini taşımak isteyenlere 15 bin lira, işte, 5 bin lira ila 3 bin lira olmak üzere kira yardımı, diğer taraftan hanede hayatını kaybeden vatandaşlarımıza diyelim ki 100 bin lira destek gibi; bunlar tabii ki bu yaraları sarmak için yetmez ama en azından bir nebze olsun yaraları hafifletmek anlamında pek çok adımlar atıldı.

Tabii ki hem depremin etkilerinin olması hem de bir taraftan Covid'in dünya ekonomisini etkilemesi neticesinde bizim ağır olan yükümüz daha da ağırlaştı ve neticede tüm bunlara rağmen, tüm bu olumsuzluklara rağmen hükûmetlerimiz bu süreci en iyi şekilde yönetti ve en az hasarla bunun altından kalkma çabası yönünde büyük gayret ve çaba sarf etti. Tabii ki, geçtiğimiz süre zarfında, baktığımız zaman işte, 2021'de tüm bu Covid'in olumsuz şartlarına rağmen yüzde 11,4 gibi bir büyümeyi sağlamışız, 2022'de yine yüzde 5,6 gibi bir büyümeyi sağlamışız. Yine 2020 sonunda baktığımız zaman gayrisafi millî hasılamız 905 milyar ve fert başına da millî gelirimiz 10.655 dolar olmuş ve buradan baktığımız zaman tabii ki 2019'un son çeyreğinden beri de sürekli büyümekteyiz.

Tabii ki tüm bu olumsuzlukların olduğu bir ortamda diğer dünya devletleri küçülmeye giderken ve istihdamları azalırken bizim buradaki büyümeyi sağlamamızdaki en önemli unsur Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından uygulanan ekonomik politikalar. Bunu beğenirsiniz veya beğenmezsiniz, burada önemli olan, bu büyümeyi sağlamakla beraber diğer taraftan enflasyonist ortamda buradan zarar görebilecek çalışanlarımızın ve emeklilerimizin en az şekilde mağdur olmasını sağlamak ve bundan etkilenmemesinin sağlanması adına pek çok önemli adımlar atıldı. İşte, net asgari ücret 2022 yılında 5.500 liradan 11.402 liraya çıkarılarak yaklaşık yüzde 107,3 artırıldı. Diğer taraftan memurlarımıza yine ocakta yüzde 30, temmuzda da yüzde 17,5+8.077 TL ilave ek ödenekle beraber toplam kümülatifte yüzde 129 bir artış sağlandı. Ve diğer taraftan tabii ki emekli aylıklarında da 2022'de 3.500 TL'den 7.500 TL'ye çıkarılarak yüzde 114 bir artış var.

Tüm bu iyileştirmeleri sağlıyorsunuz ve tabii ki ilave bütçe yapılma gerekçesi, hem depremden kaynaklanan nedenler var hem de bu memurlarımızın, emeklilerimizin, çalışanlarımızın enflasyon karşısında ezdirilmemesi çabasından kaynaklanmaktadır. Sadece memurlarımıza yaptığımız bu 8.077 TL + yüzde 17,55'lik artışın bedeli yanılmıyorsam yaklaşık 370 milyar TL. "Vergileri arttırdınız." diyorsunuz, biz vergileri arttırmak istemiyoruz ama arttırdığımız vergilerin toplam geliri arkadaşlar, motorlu taşıtlar vergisi 32 milyar ve diğer KDV'de yapılan artışlarla beraber yaklaşık 274 milyar.

Şimdi, bütçenin harcamalarında, özellikle bütçe açığının düşük tutulması konusunda AK PARTİ iktidarları oldukça maharetli. Biz ilk iktidara geldiğimiz zaman bütçe içindeki toplanan vergilerin oranı yüzde 50'ydi arkadaşlar, bugün bütçe içindeki vergilerin oranını biz yüzde 90'a getirdik. O günün şartlarında diyelim ki bütçe içindeki faiz harcamaları aşağı yukarı yüzde 40'lardaydı, bugün bu yüzde 13'lere falan düştü. Vergi gelirlerindeki faiz harcamalarına baktığınız zaman, o gün vergi gelirlerinin yüzde 80'inden fazlası faiz harcamalarına gidiyordu. Şimdi, bakın arkadaşlar, Avrupa'nın kriterleri var, bu Maastricht Kriterleri, işte orada diyor ki: "Bütçe açığınızın yüzde 3'ün altında olması lazım." Ve bizim 2002 yılında bütçe açığımız -11,1; 2003 yılında -8,5 ve bu şekilde gidiyor ve en son yıllarda, arkadaşlar, aşağı yukarı 2020'de 3,5 olmuş, ondan sonra -2,8; 2022'de de -0,5.

Şimdi, bir taraftan, seçim ekonomisi uyguladığımızı iddia ediyorsunuz. Biz seçim ekonomisini en az, hemen hemen uygulamayan ülkelerden bir tanesiyiz arkadaşlar.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - 2002'de dolar kaç TL'ydi?

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Tanal, bir müsaade buyurun. Burada milletvekili...

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Şimdi, siz karşı tarafta diyelim ki vatandaşlara...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - İsmail Bey, bir saniye.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Zamanım gidiyor Başkanım, zamanım gidiyor.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Tanal, bir müsaade eder misiniz.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - 2002'de 1 dolar kaç para?

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Şimdi, milletvekillerinin konuşmalarına müdahale etmiyoruz.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Müdahale etmiyoruz.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Tamam.

Dolayısıyla...

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Ben karşılaştırmayı biraz daha genişletiyorum.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Siz genişletmeyin, normal rayında gitsin Sayın Tanal, lütfen...

VELİ AĞBABA (Malatya) - Efendim, Sayın Tanal...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Tanal, bir müsaade edin.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - 2002'de 1 dolar kaç TL'ydi?

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Tanal, siz geldiniz, hoş geldiniz hepimiz farkındayız geldiğinizin, problem yok.

Şimdi, bir tamamlasın konuşmasını, sonra Sayın Gürer bekliyor, epeydir bekliyor, lütfen.

Sayın Güneş, toparlayın.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Şimdi, siz muhalefet olarak her türlü vaadi vereceksiniz -tamam mı- ve bunları normal karşılayacaksınız ama bizim diyelim ki iktidara talip olan bir parti olarak hiçbir vaatte bulunma hakkımız olmayacak. Biz yine de seçim olmasına rağmen en minimumda tuttuk bunları.

Şimdi, ben size şunu soruyorum arkadaşlar: "Muhalefette olduğu hâlde ülkeye muhalefetteki bir partinin zararı olabilir mi?" derseniz, olabilir arkadaşlar, bunu Türkiye'de görürüz. Normalde olmaması lazım. Olabilir. Niye? Diyelim ki gerçeklerle alakası olmayan vaatlerde bulunursanız ve dolayısıyla da kaynağını nereden bulacağınızı hiç düşünmeden sınırsız vaatlerde bulunursanız siz o ülkeye zarar verebilirsiniz. İşte bunu en iyi yapan partilerden bir tanesi de Cumhuriyet Halk Partisi. Çünkü mesela arkadaşlar şöyle söyleyeyim...

VELİ AĞBABA (Malatya) - Sataşıyor Sayın Başkan.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Kemal Kılıçdaroğlu diyor ki: "Ben bayramlarda 15 bin lira para vereceğim." Peki, bunun bedeli ne arkadaşlar? 240 milyar lira.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Güneş, bir müsaade eder misiniz.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Bir dakika.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Seçim beyannameleri değerlendirmiyoruz burada. (CHP sıralarından gürültüler)

Bir saniye değerli arkadaşlar.

Sayın Güneş, şimdi seçim beyannamelerini değerlendirmiyoruz. Bakın, değerli arkadaşlar, şunu ifade edeyim: Şimdi, herkes vaatlerde bulundu. (CHP sıralarından gürültüler)

Bir müsaade buyurun.

VELİ AĞBABA (Malatya) - Ama sataşma var Sayın Başkan.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Bir saniye Sayın Ağbaba.

Herkes vaatlerde bulundu ve milletimiz böyle bir tercihte bulundu. Lütfen bütçeyle alakalı toparlayalım.

VELİ AĞBABA (Malatya) - Sayın Başkan...

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Ağbaba, bir saniye.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Tamam, toparlayacağım.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Toparlayalım çünkü müzakerelerimiz var

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Topluyorum Başkanım.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sabahtan beri başlıyoruz.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Hemen topluyorum Başkanım.

Yani şöyle söyleyeyim ben: Tabii ki biz burada... Türkiye'de en önemli sorunlardan bir tanesi, vergilerin yeniden mutlaka yapılandırılması lazım. Ben isterdim ki diyelim ki muhalefet partileri olarak "Kardeşim, siz, bu, fert başına millî geliri buraya çıkarmışsınız, 10.600 dolara; bu bizim için yetmez, biz 30 bin dolara çıkaracağız." demeniz lazım. Diyelim ki biz işsizliği yüzde 9,5'a düşürmüşüz, sizin demeniz lazım ki: "Biz bunu 4'e düşüreceğiz." Biz ihracatı diyelim ki 256 milyara çıkarmışız, sizin demeniz lazım ki: "Daha fazla..." Peki, bunun için herhangi bir program öneriniz var mı? Yok. Baktığımız zaman, bu bizim için iyi ama Türkiye için kötü bir şey arkadaşlar. Biz şöyle isteriz: Daha iyi bir muhalefet ve Türkiye'yi daha ileriye götürecek bir muhalefet isteriz. Bu konularda gerçekten de biz üzülüyoruz. Kendi adımıza seviniyoruz ama... Dolayısıyla da bizi eleştirin ama birtakım önerilerde de bulunun arkadaşlar diyorum.

Ben bu kanun teklifinin, bütçenin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Hepinize saygılar sunuyorum.