ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın üyeler, Sayın Bakan, Sayın Bakan Yardımcıları, Ticaret Bakanlığının değerli bürokratları, kıymetli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Ticaret Bakanlığı 2023 bütçesi hayırlı olsun.

Nüfusumuzun yüzde 2,5 kadarını esnaflar oluşturmaktadır; sayıları 2,1 milyon civarındadır. Esnaflarımız nafakalarını çıkartır, vatandaşa hizmet götürür ve vergilerini öderler. Yetiştirdikleri nitelikli personeli başka kesimlerin istifadesine sunarlar. Esnaf ve sanatkârlar kuşkusuz kendilerine hak alanı sağlarlar, önemli toplumsal görevler yüklenirler. Eğitim, sağlık, adalet alanında toplumun denge unsurudurlar. Toplumsal kurumların takipçisidirler. Esnaf ve sanatkârlar AK PARTİ hükûmetleri zamanında çok büyük zararlara uğratılmışlardır. Neoliberal dünyada ülkemiz de bundan fazlasıyla nasibini almış, AK PARTİ sömürücü ekonomik sistemin bayraktarlığı yapmış, sayıları 40 bine yaklaşan zincir ve süpermarketler yerleşim alanlarının en ücra köşelerine kadar nüfuz etmiştir. Ucuzluk iddiasıyla ortaya çıkan zincir marketler, yarattığı tekelleşme yüzünden beklenen sonucu vermemiştir. Kendileri için uygun gördükleri ortamda -örneğin pandemi gibi bir ortamda- fahiş kazanç örneklerini sergilemişlerdir. Mahalle esnafımız AK PARTİ hükûmetleri tarafından zincir marketlerin katline terk edilmiştir. Esnafın sermeyesi zayıftır; ne yazık ki neredeyse yok olmaya yüz tutmuşlardır.

Zincir marketlerin yarattığı sorunların yanında kontrolsüz gelişen on-line alışveriş de esnaflar için büyük bir sorundur. On-line alışverişler için de gerekli ekonomik, vesair mali tedbirler alınmalıdır. Ülkemizin yaşamakta olduğu ekonomik sorunlarla, vatandaşlarımızın satın alma gücünün düşmesiyle esnaflarımız da fazlasıyla yoksullaşmıştır. Hükûmetin vergi affı, stok affı getirdiği, şimdilerde imar affı hazırladığı bir dönemde zincir marketler ve on-line satışlara karşı esnaflar yalnız bırakılmamalı, Hükûmet esnaf için ekonomik tedbirleri almalıdır. Bunlar: Esnaflara beş yıl süreyle vergi indirimi getirilmelidir. Şoför esnafına akaryakıt indirimi getirilmeli; yeni araba, taşıt alacaklar için bir defaya mahsus ÖTV ve KDV muafiyeti sağlanmalıdır. Çırak, kalfaların SGK primlerini devlet ödemelidir. Şimdilerde neredeyse dükkân kirasına ulaşan kullanılan enerji, esnafın sırtında büyük bir yüktür, maliyettir. Düşük faizli kredi verilmelidir. AVM'ler il ve ilçe dışına çıkarılmalı, kullanılan alan büyüklüğü ve mesafe sınırlamaları getirilmeli, mahalle esnafının işini artırmak üzere zincir marketlerde satılan ürünlere sınırlama getirilmelidir. Esnafın en düşük emekli maaşı asgari ücret kadar olmalıdır. Zincir marketlerin yer kısıtlaması yoktur, alan kısıtlaması yoktur, zaman kısıtlaması da yoktur; ister oto parçası satar, ister tuhafiye satar, ister elektronik eşya satar, isterse züccaciye satar, ilaç bile satar yani canları ne isterse onu satarlar, hiçbir ticari sınırlandırmaya maruz kalmazlar. Zincir marketler derhâl şehir dışına çıkarılmalı, aralarına belli bir mesafe şartı konulmalıdır, büyüklüklerinin sınırlandırılmasına gidilmelidir.

Esnaf bir ülkenin orta direğidir. Orta direk, bir ülkede denge unsurudur; hâkim olduğu sosyal tabakayla toplumu kendi görüşleri doğrultusunda motive eder, ülkenin sosyal stabilizasyonunda önemli görev yüklenir. AK PARTİ hükûmetleri ise açık çek sundukları zincir marketlerle değerli mahalle esnafımızı yazık ki bitirmişlerdir. Bağımsız girişimcidirler, emek yoğun çalışırlar; büyük kuruluşların tamamlayıcısıdırlar; bölgelerin değerli büyümesine hizmet ederler; insan gücü yetiştirirler, rekabet koşullarına hızla ayak uydururlar.

Genel Başkanımız Sayın Meral Akşener üç yıl süreyle il ve ilçe gezilerinde esnafın sorunlarıyla bizzat ilgilenmiş, onlara çözüm getirmiş ve grup toplantılarımızda bunu kamuoyunun bilgisine sunmuştur ancak esnafı rahatlatacak yardım çağrılarına Hükûmet kulaklarını tıkamıştır.

Bir de şunu sormak istiyorum Sayın Bakanım: 2018'deki gibi altın ithalatında büyük bir artış olduğunu görüyoruz; bu altın ne oldu, vatandaş bunu tasarruf amacıyla mı kullanıyor yoksa bununla birlikte ihracat da artmış mıdır?

Bakanlığınıza başarılar dilerim. Ülkemize hayırlı uğurlu olsun.