KOMİSYON KONUŞMASI

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Teşekkür ediyorum.

Şimdi, bir sistemin sağlıklı çalışabilmesi için o sistemin içerisinde yer alan bütün oyuncuların eşit kurallara tabi olması lazım; aynı kurallara tabi olarak birbirleriyle sağlıklı bir şekilde rekabet edebilmeleri gerekiyor.

Şimdi, 2 tane bankacılık sistemi var ortada. Bir, konvansiyonel bankacılık sistemi var; o, Türkiye'deki Bankacılık Kanunu'na tabi. Bir de elektronik bankacılık yapacak, dijital bankacılık yapacak olan kuruluşlar var; onların 4 tanesine de kuruluş izni vermişsiniz, faaliyet izni henüz verilmemiş anladığım kadarıyla.

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Doğru.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Benim gördüğüm kadarıyla bunların herhâlde 2'si Türkiye'de yerleşik, diğerleri yabancı sermayeli.

Şimdi, normal olarak, bütün bunların hepsinin aynı kurallara tabi olması lazım ki rekabet işlesin, sonuçta tüketici bundan maksimum faydayı sağlasın, tekelleşme vesaire olmasın.

Şimdi, siz bu dijital bankacılık yapacak olanları çok riskli gördüğünüz için mi onlara kısıt getirdiniz konvansiyonel bankacılık sistemine karşı? Eğer böyleyse oradaki gördüğünüz riskler nedir? Mesela Çiftlik Bank gibi, Thodex gibi vesaire gibi sonuçlara gideceğini mi düşünüyorsunuz, böyle riskler mi var?

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - İzah edeyim Sayın Vekilim.

Sayın Başkanım, müsaadenizle.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Buyurun.

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Sayın Vekilim, az önce de arz ettiğim gibi, dünyanın gerisinde kalmamak bakımından, Avrupa Birliğinde, Uzak Doğu'da bunların çok örnekleri var ve bunlar kısa zamanda büyüyerek kendi ülkelerine ciddi katma değer kazandırmış, bulundukları ülkelere de değer kazandırmış yeni yapılar gerçekten yani bunlar belki beş altı senedir var Uzak Doğu ülkelerinde veya Avrupa ülkelerinde. Türkiye'nin bundan mahrum kalmaması ve bu treni kaçırmaması bakımından, bu faaliyet tipinin de Türkiye'de uygulanmasını biz önemli görüyoruz açıkçası.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Fakat düzenleyerek tabii.

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Fakat düzenleyerek. Zaten geçen sene aralık sonunda düzenleme çerçevesi netleştirildi ve orada da zaten altını çizerek söylüyoruz; bunlar bir mevduat bankasıdır ve katılım bankasıdır, sadece şubesiz olarak çalışacak mevduat ve katılım bankasıdır. O yönetmelikte açıkça şu da ifade ediliyor: Bunlar, diğer mevduat ve katılım bankalarının tabi olduğu tüm yükümlülüklere tabidir, ilaveten o yönetmelikteki yükümlülüklere tabidir. Nedir onlar? Az önce dediğim gibi, bunlar şubeleşemiyorlar, "şube" adı altında fiziki olarak herhangi bir "acenteleşme" "temsilcilik" gibi bir faaliyette bulunamıyorlar, sadece elektronik dağıtım kanallarından hizmet vermek mecburiyetindeler.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Yani fon toplama açısından beraberler fakat o fonu kullandırma açısından kısıtlıyorsunuz.

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Evet, kredi verme faaliyeti açısından bir kısıtlama var Sayın Vekilim, orada da amacımız... Şimdi, bunlar düşük sermayeyle, daha düşük sisteme giriş bariyeriyle ve daha düşük maliyetlerle diğer bankalar karşısında avantajlı oldukları için kredi verme faaliyeti bakımından bir ket koymakta fayda var hakkaniyet açısından. İkincisi, bunların -yine, yönetmelikte de izah ediyoruz- esas hedef kitlesi, bu "unbank" veya "underbank" dediğimiz yani nispeten daha dezavantajlı kesim -işte, ne bileyim, öğrenciler, ev hanımları, KOBİ'ler- yani aslında Türkiye'nin de bankacılık sisteminden daha az faydalanan kesimini hedeflemelerini şart koşuyoruz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Daha kapsayıcı bir finans sistemi...

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - Tabii, finansal kapsayıcılığı artırmak bakımından... Dolayısıyla, ülkeye fayda sağlaması, değer katması bakımından dünya örneklerini de inceleyerek bu treni kaçırmamamız için öngördüğümüz bir faaliyet modeli. Buradaki kanun değişikliğiyle de sadece bu yetkinin netleştirilmesini bekliyoruz ki idari yaptırım açısından da izi olsun. Bu 17'nci madde ile 19'uncu madde zaten birbirinin eşleniki. 17'nci maddede bu yetkiyi netleştirmezsek idari yaptırımını da netleştiremiyoruz; o yüzden, 17'de de böyle bir değişiklik yapıyoruz.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Kuruluş izni verdiğiniz fakat henüz faaliyet izni vermediğiniz bu bankaların gördüğüm kadarıyla sermayesi 1,5 milyar TL, dolayısıyla 150 milyon dolar. Yani, bunun ölçüsü ne, yeterli mi bu?

BDDK BAŞKAN YARDIMCISI MURAT YÖNAÇ - 150 milyon bile değil şu anda, 80 milyon dolar civarında. Normal bir bankadan, mevduat bankasından biz 300 milyon dolar civarı bir kuruluş sermayesi bekliyoruz normal şartlar altında yani tam kapsamlı herhangi bir konvansiyonel banka veya katılım bankası yani sınırlı olmayan bir faaliyet modeliyle şube açarak faaliyet göstermek isteyenler. Bu aslında adı konmamış bariyer ama genelde istediğimiz sermaye miktarı budur; 300 milyon dolara 80 milyon dolar gibi düşünün; bunlar da bayağı hem maliyeti açısından avantajlılar hem de sisteme giriş maliyeti açısından avantajlılar dolayısıyla faaliyetlerinin kısıtlanması daha hakkaniyetli oluyor diğer konvansiyonel bankalar açısından.