MEVLÜT KARAKAYA (Adana) - Teşekkür ediyorum.

Öncelikle sunum için teşekkür ediyorum, bilgilendirmeler için teşekkür ediyorum.

Aslında, tabii, denetimle ilgili belki söylenecek birçok şey var ama işe belki makro bazından bakmak lazım yani denetimin asıl görevi ve işlevi olarak bakmak lazım diye düşünüyorum. Özellikle, belki dikkat edilmesi gereken bir husus, bu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'yla başlayan bir şey var. Gerçi bu bir reform, devrim olarak da ifade edildi ama buradan doğan çok ciddi aksaklıklar var genel olarak baktığımızda. Aslında öteden beri iktidarlar denetimi sevmezler. Dolayısıyla, kendilerini denetimsizleştirmek için de denetimi iktidarsızlaştırırlar. Dolayısıyla, bu dönemde en çok karşımıza çıkan hususlardan birisi de bu. Bu yasa gereği birçok teftiş kurullarının kaldırılması, yöneticilere bağlı iç denetçilerin getirilmesi, dış denetimin daha çok paraya dayalı bağımsız denetime doğru yönlendirilmesi bir bütün olarak denetim mekanizmasını bozdu. Bunun temelinde de aslında şey var... Ya, bizim hukuk sistemimiz, biliyorsunuz, Kara Avrupası hukuk sistemi ama denetim yapısına bakıldığında, giydirilmeye çalışılan elbiseye bakıldığında, daha çok Anglosakson bir hukuk sistemi yapısına uygun bir denetim yapısı getirilmeye çalışıldı. Oradan doğan bazı sıkıntılar var. Bunlar çok detay, amacım bunları anlatmak değil ama sunumlardan istifade ettik, daha güzel, daha etkili, verimli olabilirdi. Fakat, bu bir KİT Komisyonu, ilk toplantısı da, bu toplantıda belki şöyle bir sunum da yapılsa çok iyi olurdu çünkü KİT'lerin bir işlevi var, bir fonksiyonu var, genel ekonomi içerisinde önemli görevleri var. Yani, o açıdan bakıldığında, biz KİT Komisyonu olarak ne kadarlık bir kamu kaynağının denetimini yapıyoruz? Ayrı ayrı KİT raporlarından bakarak onları alırız ama mesela, ne kadarlık bir sermayeye hükmediyoruz? Bunu belki bir bütün olarak konsolide etmek mümkün olmayabilir çünkü birçok KİT'in mali raporunun denetimi ya da mali raporlarının hazırlanmasındaki finansal raporlama standartları farklı, bunların birleştirilme güçlüğü olabilir ama öyle veriler var mıdır bilemiyorum. Yani, bu Komisyon kamu içerisinde ne kadar büyüklüğü kontrol ediyor, denetliyor, genel ekonomi içerisindeki önemi, fonksiyonu nedir, bu KİT'leri gruplandırarak yani gerekliliği de ortaya koymak anlamında işlevleri nelerdir ve o işlevleri gerçekten yerine getirebiliyor mu, bu yerine getirme olayını hangi külfete, maliyete katlanarak yapabiliyoruz? Bunlarla ilgili, bilmiyorum, bir çalışma var mı? Yani, o kapsamda bir makro sunum yapılsa ciddi faydalı olacaktı, önce belki onları anlamak lazım.

KİT'ler tabii, sonuçta bir bakanlığa bağlı değil, ilgili bakanlık diyoruz, bunun çok ciddi önemli bir anlamı var, o da şu: Bakanlıklar icraatlarına karışamazlar, sadece denetim ve gözetimle... Denetim ve gözetimi yaparken de yine onların işlerini aksatamazlar. Benim genel gözlemlerim, genellikle bu konularla ilgili raporlara bir yansımanın olmadığı şeklinde.

Sayıştaydaki Rapor Değerlendirme Kurulu hep konuşuluyor yani orada bazı şeylerin bir şekilde, işte makaslandığı ya da getirilmediği şeklinde... Siz onlara bir açıdan cevap verdiniz yani diğer ilk raporla birlikte geldiğini söylediniz ama bu da hep konuşuluyor. Yani, bu nasıl açılabilir, nasıl daha şeffaf bir hâle getirilebilir? Yani, sonuçta önemli bir kaynağın kontrolü veya o kullanılan kaynağın denetimiyle ilgili bizler de burada görüş bildireceğiz. Hepimiz bir mesuliyet ve sorumluluk altındayız, vebal altındayız. Bizler de görevimizi layıkıyla yerine getirebilmek yani o veballerden kurtulabilmek için sizlerden gelecek raporların doğruluğu, şeffaflığı... Bir de tabii ki her şey raporlarda yer almayacak yani mutlaka, çok doğru söylüyorsunuz, bizim de altından kalkabileceğimiz ama makro bazda olaylara derinlemesine girebileceğimiz, oradan başlayarak raporlar olması gerekiyor. Öyle bir sunum yapılabilir mi ya da bilgi notları verilebilir mi o genel yapı içerisinde bilemiyorum. Yani, olursa faydalı olacağını düşünüyorum.

Ben çok teşekkür ediyorum efendim.

BAŞKAN - Ben teşekkür ediyorum Sayın Karakaya.

Evet, buyurun.

SAYIŞTAY BAŞKAN YARDIMCISI ORHAN YAŞA - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.

Sayın Milletvekilimizin değerlendirmesine ve sonrasına teşekkür ediyorum.

Bu KİT'lere ilişkin değerlendirme ve buna ilişkin bilgiler bizim KİT genel raporumuzda mevcut zaten Sayın Vekilim. Bunu da yarın değil, cuma günü Rapor Değerlendirme Kurulunda görüşmüş olacağız, ondan sonra da kamuoyuyla paylaşmış olacağız. Bilgi amaçlı olarak Komisyona da arz ederiz ama Komisyonda görüşülmüyor. Yani, az önce buyurduğunuz, ifade ettiğiniz değerlendirmeler orada mevcut.

Diğer, efendim, Rapor Değerlendirme Kurulunun raporları makaslaması... Yani, takdir edersiniz ki denetçinin ham çalışmalarını bizim "rapor" diye kamuoyuyla paylaşmamız doğru olmaz. Kalite kontrol süreçlerinden geçiyor. Grup Başkanımız var, rapor değerlendirme komisyonlarımız var, dairelerimiz var, rapor değerlendirme kurullarımız var, hepsi kamuoyuyla paylaşılacak ve Parlamentoya sunulacak raporlara bir katkı sağlıyor, yoksa "makaslıyor" anlamında değil. Yani, bazen denetçimizin afaki, ham iddiaları, mevzuat dışı afaki iddialar da olabilir. Bu, kalite kontrol süreçlerinden geçen bir süreç.

Arz ediyorum Sayın Başkan.

MEVLÜT KARAKAYA (Adana) - Sayın Başkan...

BAŞKAN - Şimdi, benzetmek gibi olursa yani savcılık için kolluk güçleri bir çalışma yapar, daha sonra savcılık bunu bir iddianameye dönüştürürken özetler, kolluk güçlerinin uygun olmayan çalışmaları varsa onu ayıklar. Böyle bakmak gerekir ama tabii ki yapılan çalışmaların en geniş şekilde ve denetimi kolaylaştıracak şekilde olması gerekiyor. O tam ham hâlinin buraya denetim raporu olarak gelmesi durumunda burası da zaten çalışamaz takdir edersiniz ki. Zaten çok geniş raporlar, uzun süreli çalışmalar söz konusu oluyor. Aslında buradaki çalışmayı verimli hâle getirecek öz ve esaslı hâle getiriliyor denetim raporları diye düşünüyorum ben de.

Buyurun.

MEVLÜT KARAKAYA (Adana) - Efendim, "Oradan makaslanıyor." demedim, "Öyle bir algı var." dedim yani onları da ortadan kaldırmak için şeffaf bir hâle getirmekte, o algıyı yok etmekte fayda var çünkü o sonuçta, bizlerin de üzerinde kalabilecek durumlar. Ben, orada, dört yıl bir KİT genel müdürü olarak hesap da verdim yani dolayısıyla, hatta o söylenen dedikodularla bir şeyi de anlatayım: KİT Komisyonu var, burada hesap vermeye geliyoruz. Asansöre bir sayın milletvekiliyle birlikte bindik, o anda telefonla da görüşmesi devam ediyor, kurumdan birinden bilgi alıyor. "Ne oldu?" diyor, not almaya çalışıyor ama o arada beni tanımıyor. Birlikte aldı, dedim ki: "Sayın vekilim, ya bana sorsan ben söylerdim, ben daha doğru bilgiyi verirdim." Yani bazı dedikodulu şeyler de buralara gelebiliyor, doğru oluyor, yanlış oluyor. Sağlıklı bir şekilde raporlar gelir, sağlıklı, şeffaf bir şekilde sunulursa bir şeyi olmaz. Bazen hakikaten buraya kadar gelen konular var. Mesela, bir raporda bana yöneltilen bir soru: "Bir adamı 9 kere görevden nasıl aldın?" Mümkün değil. Gittik, sonra hesapladık, öyle bir şey yok ama bir şekilde rapora girmiş, hata mı olmuş, yanlış mı olmuş. Bazen o tür şeyler de olabiliyor ama tabii ki bizim kaçırmamamız gerekiyor. Yani, dediğim gibi, sonuçta sadece burası denetlemeyecek, o raporların tamamı buraya gelirse buradan bir şey çıkmaz zaten yani detayda dağılır gideriz, ana fonksiyonu, işlevi unuturuz.

Buradaki talebimiz yani bu dedikoduları ya da söylentileri ortadan kaldırabilecek tarzda, gerekirse raporun bir listesi gönderilebilir görüşülüp ötelenen ya da rapora alınmayan kısımların yani bir çözümü bulunabilir diye düşünüyorum. Benim söylemek istediğim bu.

Çok teşekkür ediyorum efendim.