BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Teşekkür ederim Başkanım.

Tabii, ben de sunumun başına yetişemediğim için yetiştiğim yerden itibaren bir şeyler ifade etmek istiyorum. Gördüğüm kadarıyla genel yani kendi toplantılarının sonucunda çıkan genel temayülleri buraya yansıtmışsınız. Aslında bizim Komisyon olarak beklentimiz şu: Bilinenlerin ötesinde ne yapmak lazım? Şimdi, buraya gelen arkadaşlarımızın yüzde 70'i, yüzde 80'i -üç aşağı beş yukarı şöyle göz attım ben- aynı şeyleri tekrarlıyor. Mesela, işte, yapı denetim sistemi iyileştirilmelidir. Yani bu o kadar açık bir ifade ki neresinden tutalım.

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Detayını vermiştim ama.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Misal yani buna benzer... Burada amaç devletin kurum ve kuruluşları var, sivil toplum örgütleri var. Benim şahsen beklediğim -hani bir meslektaşınız olarak- şu konuda şu, şu, şu çözümler; somut. Tabii ki sizin meslek gruplarının da bir görüşü olacak, bir bakış açısı olacak. Bence şahsen farklı da düşünebilirsiniz bunun hiç de bir mahzuru yok. Zaten herkesin aynı düşünmesi demokrasinin ruhuna ters. Dolayısıyla -gerçi Mustafa Ağabey gitti ama- İmar Barışı dolayısıyla herhangi bir tespit yapılmadan sadece bildirimlerle bu yapı kayıt belgelerinin düzenlenmesine şahsen ben de karşıyım. Neden? Eğer zaten bu depreme dayanıklı değilse niye bunu kayıt altına alıyoruz? Ha, şimdi dedik ki: Tamam müracaat ettik, herkes bununla ilgili taleplerini oluşturdu. Biz diyoruz ki: Eğer güçlendirmeyle bunlar ayakta kalabilecekse bunlara bir yetki veriyoruz. Gidin, belediyelerle görüşün, planınızı, projenizi yapın. Peki, güçlendirmeyle bu iş çözülemeyecekse, depremde bu yıkılacaksa, bunun bir karşılığı yoksa... Bununla ilgili mesela, devletin uygulamasını ben bilmiyorum şahsen. Parasını mı iade edecek yoksa bazen nasıl bir yol izleyeceği konusunda bir fikrimiz yok. Herhâlde sizin de vurgulamak istediğiniz konu bu.

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Evet.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Yani burası zaten muallak. Ama devamında en azından şu var: Devlet bir şeyi tespit etti. Yani bu cepheden baktığınız zaman devlet bir noktada herkes kendisini ihbar etmiş oldu, kimin ne suçu, kusuru varsa -binalar açısından bunu söylüyorum- eğer bu bir envanterse tamam, en azından bu envanteri görmüş olduk. Türkiye'nin böyle bir yapı stoku var ki bu da ciddi bir rakam, 13 milyon, devlet buradan da çok ciddi para topladı, 24 milyar. Bu, bunun paralelinde sigortada da böyle, DASK'la ilgili beyana esas biz sigorta yapıyoruz. Depreme dayanıklı olmayan bina ile yeni yapılan bina arasında nasıl bir ilişki var, eğer bina depreme dayanıklı değilse bunu sigortalamanın ne anlamı var? Ama diğer taraftan baktığınız zaman da -zaman zaman toplantılarda söylüyorum- bunlar hep dar gelirlilerin aldığı daireler, bir şekilde devletin sosyal devlet anlayışı içerisinde buna da sahip çıkması lazım. Yani özetle, işe her taraftan bakmak lazım. Yani bazen sivil toplum kuruluşunun temsilcisi olarak orada oturabilirsiniz, vatandaş olarak karşınızda oturur onun yerine kendinizi koyabilirsiniz.

Şimdi bu, deprem geçtiği andan itibaren hızlıca bu işler unutuluyor yani deprem gündeme gelince tekrar hatırlanıyor. İşte, bu Komisyonun kuruluş amacı bu, bütün bakış açılarıyla bir değerlendirme yapmak. Dolayısıyla buradan uygulanabilir, somut bir sonuç çıkması lazım. Yani kebap söylüyorsunuz ya restorana gidince. "Ortaya karışık." değil "Herkes payına düşen kadar alsın." değil yani ben spesifik bir şey duymak istiyorum. "Bu konuyla ilgili nasıl olsa ortaya her şeyi söylersek herkes beğendiğini alır." cinsinden değil de sizin cephenizden, haritacılar açısından, kadastrocular açısından bu iş nasıl görülüyor? Doğal, herkesin bir penceresi var ama sizin bir de çatı teşkilâtınız var. Bunlar ayrı şeyler yani haritacıların olayı değerlendirmesi başka bir şey, mühendislerin değerlendirmesi başka bir şey, işte, jeolog, jeoloji mühendislerimiz var, onlar gelecek, onların bakış açısı başka bir şey. Aslında bu çok da güzel bir şey. Yani neticede herkes kendi penceresinden bakacak, herkes kendi alanını en iyi bildiği için oradan somut öneriler gelecek diye bekliyoruz. Dolayısıyla bizim sizden, benim şahsen Komisyonun bir üyesi olarak ilgi alanınızın dışında bir beklentim yok. Yani sizin ilgi alanınız nedir? Kadastro, harita mühendisleri. Geç katıldığım için kusura bakmayın, herhâlde o grubu temsil ediyorsunuz. Mesela, bu haritaların yapılması, şehir planları, ana planı, bunlarla ilgili bir sorun varsa da, işte, şehrin en başından itibaren Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yaptığı planlar var yani burada sıkıntılar varsa, sanayi alanları, konut alanları, artık yerleşim alanları, tarım alanları, bu geneli üzerinde tespitleriniz varsa bu olabilir. Bu da uzun vadeli bir şeydir ama neticede bizi yine bir miktar çözüme doğru götürür. İşte, bu alanların seçiminde mimarlar, mühendisler, haritacılar olarak nasıl bakarsınız veyahut da siz ile ilgili devlet kurumu arasında muhakkak bir hat olmalı. Bu hatta bir sıkıntı varsa bununla ilgili çözüm önerileri olursa ben olaya daha fazla katkı sunacağını düşünüyorum. Yoksa farklı bakış açısı olduğu zaman, işte, Mustafa Bey o yönden cevap verir, öbürü bir başka taraftan. Dolayısıyla mümkün olduğunca kendi alanınızla ilgili hem çözüm önerilerinizi hem de sorunları gündeme getirirseniz hepimiz açısından daha faydalı olacağını düşünüyorum.

Teşekkür ediyorum.

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Kısa bir ekleme yapayım isterseniz.

Aslında çok somut şeyler var ama bazıları, mesela, "Yapı denetim sistemi iyileştirilmelidir." Bunun somut detaylarını aslında, bilmiyorum, belki geç katıldığınızdan kaçırmış olabilirsiniz. Yani burada diyoruz ki: "Yapı denetim sistemi mevzuatı kâğıt üzerinde ne kadar mükemmel olsa da hayata geçmediği için bizim meslek özelinde gayet ne kadar planlanmış, sağlıklı tasarlanmış bir yapı, mimari proje, statik olursa olsun bu, hayata geçirilirken harita mühendislik hizmetleri aranmadığı için sağlıksız yapılar oluşuyor. Dolayısıyla nihayetinde, işte, az önce İlyas Bey'in de bahsettiği gibi imar barışına başvurmak durumunda kalıyor.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Bu mümkün değil ki. Şu an şehrin 1/1.000'leri de yapıldı. Yani biz şu an şehir içi uygulamalarda otomatikman yani bu zaten bitmiş, onaylanmış, imzalanmış...

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - İşte, sorun tam olarak orada, yapı denetim sisteminde...

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Yani burada sizin arsanın aplikasyonunda mı sorun var?

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Hayır, binanın bütün donatılarının projeye uygun bir şekilde aplike edilmesi, bütün yükseklikleri, boyutları ve bunun denetlenmediğini söylüyoruz. Bu, kanunda var, denetlenmesi gerekiyor, bu konuda bir hizmet alınmıyor. Yerel yönetimler tarafından projeyi yapan kişiye kontrolör olarak imza attırılıyor, Türkiye'de böyle bir gerçek var ama mevzuat bunu söylemiyor.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - O zaman burada -sözünüzü kesmeyeyim de- Değerli Başkanım buradaki konu şu: Yapı denetim şirketleri, yanında o zaman bir tane de jeoloji mühendisi bulunduracak ki o da kendi cephesinden diyecek ki: "Kardeşim, buranın zemin etütleri ne alemde?" Yani, bu zemini taşıma...

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Sayın Başkan belki...

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Ama bir, bu işin bir sahibinin olması lazım. Herkes her işi yaparsa, hiç kimse bir iş yapamaz.

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Evet.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Eğer denetimi biz yapı denetim şirketleri marifetiyle yapıyor isek o zaman deriz ki: Yapı denetim şirketleri, zemin açısından yanında bir jeolog bulunduracak ya da bu hizmeti alacak, yani yetkili biri kimse. Ee, bu işin aplikasyonu açısından; yüksekliktir, ebattır, boyuttur, harita ve kadastroculardan yanına bir adam alacak. Statiğini denetlemek için tamam, yanına bir tane de... Belki kendisi bu işle alakalı biridir ona bakacaktır. Ee, şimdi, yani her alanın, mimari şartlarına uyuyor mu uymuyor mu? O zaman denetim şirketlerinin biraz daha çatısını, tabanını genişletip yine onun... Bu düşünülebilir, bu tartışılabilir. Zaten benim de baştan beri söylediğim şu: Hani, bu işin bir sahibinin olması lazım, yoksa herkes...

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Sayın Vekilim sahibi var, aslında bunu da diyor, mevzuat bunu diyor, bunu bir şekilde belediyelerce... Yani aslında bu yapı denetim şirketleri değil bu işin biraz sorumluluğu yerel yönetimlerin ihmalinden kaynaklanıyor.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Bence yerel yönetimleri bu işe hiç bulaştırmamak lazım. Yani, yerel yönetimleri biz ne amaçla buna yani o zaman yapı denetim... Ya bunu belediye denetleyecek yani fen işleri marifetiyle, imar daire başkanlığı marifetiyle. Bunlar zaten projeleri denetliyorlar, mevzuata uygun mu, değil mi? Ruhsatlandırırken jeolojik etütlerine muhakkak bakıyorlardır, haritacıları da bakıyorlardır. Yetmedi, şu an ÇED raporu da istiyorlar yani yeni ruhsatlarda ÇED raporu da isteniyor. Burada hatta sesle ilgili de bir şey istiyorlar benim bildiğim kadarıyla. Bu bilmem ne, adına da bir şey söylüyorlar.

ULAŞ KARASU (Sivas) - Peyzaj istiyorlar.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Peyzaj meyzaj zaten ekstra. Yani, şu an belediyeler hakikaten istesinler, bunun bence en ufak da bir mahzuru yok. Bunların tamamı zaten isteniyor. Şimdi, ama bunu da bir kişinin -yine tekrar söylüyorum- denetlemesi lazım. Hem belediye denetlesin... Belediye üst denetimdir, zaman zaman gidip denetleyebilir.