BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Teşekkür ederim Başkanım.

Tabii, gecenin ilerleyen saatinde çok da fazla yormadan bir şeyler sormak istiyorum. Bütün bu elde ettiğiniz veriler kullanılmadığı sürece bir anlam ifade etmiyor. Yani ada parseli girdiniz, katını, yüksekliğini, kotunu, imar durumunu öncelikle giriyorsunuz. Tabii, ruhsat alınınca özellikle yapı kullanım belgesi alındığı takdirde... Alınmıyorsa da sistemin bir yerde sinyal vermesi lazım yani sizin mevcut bir Anayasa'nız var, onun dışında işlem cereyan ediyorsa sistemin bunu uyarması lazım veyahut da yapılaşmaya kapalı bir alan, işte afet bölgesi ama orada bir yapılaşma varsa bunu uyarması lazım. İşte "sel bölgeleri" dediniz, hakikaten simülasyona çok güzel ama biz bunu ne kadar kullanıyoruz? Hâlâ bizim Samsun'a yağmur yağsın, hiç tereddüde gerek yok, bilgisayarı da açmaya gerek yok; gel, kesinlikle Terme sanayisini su basıyor, yüzde 1.500; hiç... Eğer yağış altı, yedi saat sürerse botları da giy, bir de hazır botlar var ya şimdi moda, suda yüzüyor zaten... Şimdi, bunlar biliniyor. Asıl olan şu: Bu sistemin bir yerden sonra bunu kilitlemesi lazım. Yani burada bir şey olması lazım. Bu söyledikleriniz çok güzel. Yani işi hafife almak için söylemiyorum, bundan yanlış bir sonuç çıkarmayın, yani kesin...

Gecenin ilerleyen saatleri, hadi biraz da nükte olsun diye bir şey anlatayım: Şimdi, adamın biri ameliyata girmiş, bir saat, beş saat; çıkmıyor, adamın sülalesi de geniş. Aradan dokuz, on saat geçiyor, çıkıyor ameliyattan, doktor diyor ki: "Tek tek anlatamam, hepiniz toplanın." Hepsini topluyor, diyor ki: "Tıp tarihine geçecek bir ameliyat yaptık. İnşallah bizden sonra öğrenciler bunu okuyacaklar, hizmet edecekler, dünya literatürüne girecek ama hastayı kaybettik." Şimdi, hakikaten bunun bir anlamı olmalı, bütün bu yaptığınız emeklerinizin bir karşılığı olmalı ve bu da bir yeri tıkamalı yani "Orada sen dur." demeli, ona da sinyal vermeli. İşte, binalar büyüyor, 7 milyon küsur tane bina imar barışından istifade etmiş, 7 milyon küsur. Hâlbuki başlangıçta bunların çok daha... Yani inşallah bundan sonrası için, geçmişe takılmanın da çok bir anlamı yok ama hani zaman içerisinde bu programın da -yeni diyorsunuz, Türkiye için yeni diyorsunuz- hani bu eklemelerle kendi kendini de kontrol etmesi lazım. Dolayısıyla, mesela bizim o bölgede diyelim, hadi Samsun o bölgede, işte bununla ilgili Devlet Su İşleri belli tedbirler alıyor. Biraz önce Müzeyyen Hanım söyledi, eğer İller Bankasının mesela o dere yatakları dâhil, kanalizasyon şebekesi dâhil; bunlar birbiriyle entegre olduğu zaman siz mesela şimdiden uyarırsınız, dersiniz ki: Ya, işte, burada iki saat yağmur yağarsa selin oluşacağı kesin. Dolayısıyla ne yapacaksın? Bir an evvel... Belki bu yapı, yatırımların yönlendirilmesi açısından da önemli olacak. Siz bir risk haritası oluşturacaksınız, hani yangından ilk kurtarılacaklar gibi, 1'inci Samsun Terme'yi yapacağız, 2'nci Dereli'yi yapacağız. Mesela Dereli'de simülasyonu gördünüz, yağmur geldi, yağdı; mesela oradaki asıl etken köprüdür aslıdır, Dereli'nin girişindeki köprü, köprü tıkanınca sizin o resimde gösterdiğiniz 2 tane caddeyi doldurdu.

Hasılıkelam şu: Muhakkak bu sistemin bir anayasası var; işte, imar bunun bir anayasası, binanın mevcut yapısı bir anayasası; adına ne diyorsanız, onun karşılığında bu anayasayı bozan, bu anayasaya aykırı olan bir şey varsa bunu da sistem anında uyarmalı ve de bloke etmeli. Yani bu da bunun bir kontrol sistemi. Hani bu da sağlanırsa iyi olur. Bunu hatırlatmak istedim.

Teşekkür ediyorum.

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRÜ İSMAİL TÜZGEN - Sayın Vekilim, aslında burada şöyle diyoruz: Sistem içeri almayacak yani eğer siz farklı bir yöntemle bu veriyi üretmişseniz biz sistemin içeri almasını istemiyoruz. Yani bana herhangi bir belediye "Ben böyle veri veririm." ya da "Ben de böyle bir veri var." derse kabul etmiyoruz.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Bunun yanı sıra şu da var mesela: Yapı denetimler sizde mesela... Mesela binalarda yapı denetim şirketleri... O binanın beton cinsi var, çelik cinsi var, ne bileyim, beton numuneleri var falan; bunlardan bir tanesinde bir sorun varsa bu sistemin yine "SOS" vermesi lazım.

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRÜ İSMAİL TÜZGEN - Buna da yapı radar diyorum.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Evet, işte, yani bu radara bir şey takılmalı. Nasıl polis, sen 120'yi geçtin diye durduruyorsa, sizin de bu radarların bu sistemin dışına çıkan her şeyi uyarması lazım, kilitlemesi lazım ki bundan bir sonuç alınabilsin.

Teşekkür ediyorum.

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRÜ İSMAİL TÜZGEN - Ben teşekkür ederim Sayın Vekilim.

Biz şöyle ayırdık: 2020 yılını veriyi toparlama ve artık veriye erişimi artırma, veriye erişimi sağlama yılı olarak yapıyoruz. 2021 yılında başka bir hedefimiz var, analiz yapma yılı yani artık her şeyi analiz edeceğiz. Şimdi, Samsun Terme'de sanayi sitesini su bastığını biliyoruz ama su baskınını nasıl engelleyeceğimizin çözümünü şöyle düşünüyoruz: Mesela, sanayi sitesini dönüştürebiliriz, oradan kaldırabiliriz, bir alternatiftir.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Nasıl, anlamadım?

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRÜ İSMAİL TÜZGEN - Mesela, Samsun Terme'de sanayi sitesini yerinden kaldırmak bir alternatiftir ama başka alternatifimiz var mı? Yani aslında doğru yerde mi set yaptık, setin yeri doğru mu, o set sayısı doğru mu? Onun maliyeti ne kadar, sanayi alanını dönüştürmenin maliyeti ne kadar? Sanayi sitesinde hangileri öncelikle dönüşmeli?

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Hocam, onu da yok edersek biz yandık. Terme Sanayi Sitesi'ni kurmak için bir elli sene geçti yani yok etmek en pratik yöntem ama onunla ilgili daha pratik tedbirler var mesela.

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Dağı kaldıralım.

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRÜ İSMAİL TÜZGEN - Yani şöyle bir şey söylemeye çalışıyorum, bizim aslında orada koyacağımız model şu oluyor: Biz bu simülasyonu yaptığımızda suyun nereyi bastığını değil de hangi çözümü üretmemiz gerektiğini ortaya koyuyoruz.

BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Başlangıçta planlamada olabilir yani en azından onu yönlendirebilirsiniz, dersiniz ki "Arkadaş, bakın, şurası, yağmur yağdığı zaman..." "İlk planlamada bu şerhinizi düşebilirsiniz." Bu imar öncesi, planlarken zaten sizlere geliyordur. İşte, fay hatları dâhil, ne bileyim, selva, sıcak alanlar dâhil, dere yatakları dâhil; bu, gelecekte, bir de mevcut durum var. Yani bu mevcut durum için de çok ciddi sinyal veriyor diye düşünüyorum.