| Komisyon Adı | : | DIŞİŞLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumu Kurucu Anlaşmasının 25. Maddesinin Tadiline İlişkin Olarak Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumunun 12. Genel Kurul Toplantısında Kabul Edilen 18/05/2017 Tarihli ve GA12/6-438 Sayılı Kararın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi (2/1897) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 11 .03.2020 |
AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkan.
İlk kez söz alıyorum, öncelikle, bütün Bakanlık temsilcisi arkadaşlarımı saygıyla selamlıyorum.
Zatıalinize yeni görevinizden dolayı tebriklerimi sunuyorum. "Of the record" belirtmek isterim, umarım, sizi özlemememiz için hiç olmazsa ayda bir Dışişleri Komisyonunun New York'ta toplanması için gerekli tedbirleri alırsınız.
BAŞKAN VOLKAN BOZKIR - Beni çok arayacaksanız, tabii ki ben memnuniyet duyacağım çok aramanızdan ama ödemeli ararsanız tabii, daha da memnun olurum.
AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Sayın Başkan, bizim zaten bu anlaşmanın kendisine bir itirazımız var. Dolayısıyla, bu değişiklik önerisinden önce anlaşmaya olan itirazımızı bir kere hatırlatmak isterim. Zira, bu anlaşma yani Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumu Kurucu Anlaşması aslında 30 Mayıs 2006'da imzalandı ve Dışişleri Komisyonuna da 3 Kasım 2010 tarihinde geldi, Anayasa'mızın, kanunlarımızın ve bağlı olduğumuz anlaşma hükümlerinin saklı olduğu şeklinde ihtirazi bir kayıt konularak onaylandı. Fakat o zamanki Dışişleri Komisyonundaki Cumhuriyet Halk Partisi üyeleri raporun 18'inci maddesine bir itirazları olduğunu belirtmişler; onu şu şekilde hatırlatmakta yarar var: Bu kurucu anlaşmanın 18'inci maddesi, Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumunun tüm faaliyetlerinin şeriat ilkeleriyle uyumlu olacağını belirtiyor ve bu hüküm yalnız bu maddeyle ilgili değil Kurumun tüm faaliyetlerine şamil bir nitelik taşıyor. O nedenle, şeriat ilkelerinden bahseden bu maddeye ve şeriat hukukundan bahseden diğer maddelerine elbette Türkiye'nin çekince koyması, Kurumun diğer maddelerde öngörülen faaliyetlerinin şeriat hukukuna uygun olmadan yürütülmesi sonucunu doğurmayacak ve yeterli olmuyor. Biz 18'inci maddenin, Kurumun temel niteliğini oluşturduğu düşüncesinden hareket ederek bunun Anayasa'mızın laiklik ilkesine aykırı bir anlaşma olduğunu o zaman dile getirmişiz ve o nedenle de Anayasa'mızın laikliğe ilişkin temel hükümleri açısından böyle bir anlaşmayı onaylamamızın mümkün olmayacağını belirtmişiz.
Aynı gerekçe, bugün aynı anlaşmanın 25'inci maddesiyle ilgili olarak yapılan değişiklikte de söz konusu. Biz, şeriat hukukuyla uyumlu çalışacağı belirtilen Uluslararası Ticaret Finansmanı İslami Kurumunun kurucu anlaşmasını Anayasa'nın laiklik ilkelerine aykırı bulduğumuz için bu anlaşmanın tadiliyle ilgili bu öneriyi de kabul etmiyoruz. Bu konuda şerhimiz hazırlandı, takdim edeceğiz.
BAŞKAN VOLKAN BOZKIR - Sayın Kıran, bu konuda belirtmek istediğiniz bir husus varsa buyurun.
DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI YAVUZ SELİM KIRAN - Sayın Başkanım, esasen sayın büyükelçimizin söylediği hususa ülke olarak biz de mutabık kaldığımız için Anayasa'mızın temel ilkeleriyle bağdaşmayan düzenleme ve uygulamaların Türkiye açısından bağlayıcı olmadığına yönelik çekincemizi hem İslam İşbirliği Teşkilatına hem Teşkilatın ülkemizin ev sahipliği yapmadığı kurumlarının bütün bahse konu atfın geçtiği her anlaşmaya bu çekincemizi koyduk, bunu özellikle kayda geçirmek isterim. Ülkemizin ev sahipliği yaptığı İslam İşbirliği Teşkilatı kurumlarını zaten kendi yasalarımıza göre düzenliyoruz. Biz de bu çekincemizi ülke olarak bu anlaşmaya koymuş bulunuyoruz.
BAŞKAN VOLKAN BOZKIR - Teşekkür ederim verdiğiniz bilgi için.
Sanıyorum sizi rahatlatacak bir çekince olmuş bu.
Buyurun.
AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Biz bu çekincenin zaten bilincinde olduğumuzu söyledik. O çekincenin, anlaşmanın tümünü etkilemediği dolayısıyla yeterli olmadığı, anlaşmanın tamamının diğer maddelerinin de şeriat hukukuyla ilgili hükümleri olduğu cihetle Anayasa'ya aykırı olduğunu söylediğimiz için zaten şerh koyduk.