KOMİSYON KONUŞMASI

TUBA VURAL ÇOKAL (Antalya) - Sayın Bakan, değerli bürokratlar, çok değerli milletvekilleri, basının değerli mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle doktoruz ve doktorluk yapmak istiyoruz diyorum. Sözde şiddet yasalarıyla bir defa daha sağlıkta şiddetin önlenemeyeceğini görmekteyiz. 2003 yılında Sağlıkta Dönüşüm Programı ilk uygulamaya başlandığı zamandan bu yana doktorlar olarak söylüyoruz, bu program piyasa odaklı bir programdır. Bu program sağlık hizmetine meta, hastaya müşteri olarak yaklaşmaktadır. Bu programda nitelik değil nicelik esastır. Bütün bunlar hekim ile hastayı karşı karşıya getirmektedir, performansa dayalı ek ödeme sistemi uygulamada hastalara gereksiz işlemlerin yapılmasına ve sağlık harcamalarının artmasına neden olmaktadır. Sürekli revize edilmesi ve gözden geçirilmesinde fayda vardır diye düşünüyorum.

Her şeyin başı önce sağlık diyoruz ama Türkiye OECD ülkeleri arasında sağlığa en az kaynak ayıran ülkelerin başında gelmektedir. Türkiye 35 OECD ülkesi arasında gayrisafi yurt içi hasıladan sağlık sektörüne yüzde 4 ila 6 arasında kaynak ayıran bir ülke konumundadır. Sağlık Bakanımız buradayken sormak istediğim şehir hastaneleriyle ilgili birtakım sorular var, özellikle bütçe konuşmalarında. Türkiye'de 1.514 tane hastane var, bunun 560'ı özel hastane. Peki, neden kamu-özel ortaklığıyla şehir hastaneleri yapılıyor? Neden büyük mali bedel ve mali risklerle devlet karşı karşıya bırakılıyor? Sayın Bakanımız da buradayken tekrar sormak istiyorum: Bu hastanelerin yapımıyla ilgili ihale şartları neler, neden kamuoyuna açıklanmıyor? İhaleye hangi firmalar giriyor, bu hastaneler ortalama kaç liraya yapılmış? Çoğu hastaneden yapılacak bölge için ÇED raporu istendi mi? Şirketin işletme süresi gerçekten yirmi beş yıl mı? Bunlara verilen garantiler nelerdir? Bu inşaatın yapımıyla ilgili denetimler nedir? Bugüne kadar her bir hastane için ne kadar ödeme yapılmıştır, önümüzdeki dönemde daha ne kadar ödeme yapılacaktır? Sağlık Bakanlığı, şirkete yıllık ne kadar kira ödeyecektir, bu ödemeler döviz kurundan mı olacaktır? Açılan şehir hastaneleri için sağlanan dış finansman desteğinin döviz cinsinden toplamı ne kadardır? Yapım şirketlerine yüzde 70 doluluk oranı garantisi verilme gerekçesi nedir? Bu doluluk oranı neye göre belirlenmiştir? Açılan şehir hastanelerine ulaşım ve hizmet konusunda şikâyette bulunan vatandaş sayısı kaçtır?

Çoğu hastane yapımında şehir planlamasına çok dikkat edilmemiş ve şehrin dışına yapılmıştır. Açılan şehir hastanelerinin bulunduğu illerde ayrı ayrı belirtmek suretiyle, toplam kaç devlet hastanesi kapatılmıştır ve kapatılan hastanelerdeki araç ve gereç ekipmanlarının durumu nedir? Şehir hastanelerinin kira bedeli, hizmet bedeli, yurt dışına transfer edilen bedelin 2018 yılında yaklaşık 2,5 milyon lira olduğu, 2021 yılında bunun yaklaşık 17 milyon lira olacağı gündeme düşmüştür. Bu rakamlar gerçekçi midir? Sağlık Bakanlığının döner sermaye hariç bütçesinin bugün yüzde 6,8'ini bu kira bedelleri ve hizmet bedelleri oluşturmaktadır. 2021 yılında da yaklaşık yüzde 25'e geleceği doğru mudur?

Bu konularda açık, şeffaf bir bilgilendirme maalesef yapılmamıştır. Kamuoyundaki bu söylentilere bizlerin de hekim bir milletvekili olarak cevap vermemiz gerekmektedir.

Yüzde 70 doluluk oranının sağlanmaması durumunda, eksik kısmın tamamlanacağı sözünü de yapan şirkete devlet taahhüt etmektedir. KDV'den, Kamu İhale Kanunu'ndan, damga vergisinden ve her türlü sair harçtan muaf tutulan bu sağlık kuruluşlarını yapan şirketlerin uluslararası kredilerine de tam hazine garantisi verilmektedir.

BAŞKAN - Tamamlayalım Sayın Vekilim.

TUBA VURAL ÇOKAL (Antalya) - Yok, söyleyeceğim çok şey var.

Yani artık dünya bu uygulamadan vazgeçmiştir. İngiltere'de bu sistem çökmüşken iki yüz ve altı yüz yataklı daha çok şehir hastaneleri yaparak neden biz ülke olarak buna destek veriyoruz, bunu öğrenmek istiyorum.

"Ankara'da on üç hastanenin kapatılıp tek bir hastanede toplanması hedefleniyor." diye konuşuluyor, doğru mudur, onu soruyorum.

Daha sonra, ulaşımın zor olduğundan çok fazla şikâyet alıyoruz. Yer seçiminin yanlış yapıldığı konusunda bize çok büyük sorular geliyor. Mesela "Kayseri Şehir Hastanesi bataklığın üzerinde yapıldı." deniliyor. Elâzığ Şehir Hastanesinin kültürel sit alanı ve şehitlik üzerine yapıldığından, zemin etüdünün yapılmadığından bahsediliyor.

BAŞKAN - Tamamlayalım Sayın Vekilim.

TUBA VURAL ÇOKAL (Antalya) - Isparta Şehir Hastanesinin şehrin hava kirliliği en yoğun olan yerine yapıldığından bahsediliyor. Hastaların en çok hastaneye erişiminin zor olduğundan ve maliyetlerde planlanandan...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Teşekkür ederim.

TUBA VURAL ÇOKAL (Antalya) - Tamamlamadım ama.

BAŞKAN - Ama süreniz kalmadı.

TUBA VURAL ÇOKAL (Antalya) - Söyleyeceklerim var ama.

BAŞKAN - Olabilir.

TUBA VURAL ÇOKAL (Antalya) - O zaman tekrar söz alırım.