ALİ MUHİTTİN TAŞDOĞAN (Gaziantep) - Teşekkürler Sayın Başkanım.

Sayın Bakanım, kıymetli hazırun; Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü olarak ve Esnaf ve Sanatkârlar Genel Müdürlüğü olarak iki ayrı genel müdürlük altında teşkilatlanmış olan kurumlarımız, 10 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan 1 no.lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'yle görev tanımı yapılan, Ticaret Bakanlığımız teşkilat yapılanmasında yeni adıyla Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü çatısı altında birleştirilmiştir, tek genel müdürlük hâline getirilmiştir.

Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 21/10/2017 tarihli verilerine göre, ülkemizde 35 farklı konuda faaliyet gösteren 51.811 kooperatif ve 6 milyon 608 bin 134 kooperatif ortağı bulunmaktadır. Aslında bu sayılar bugün 59 binin üzerinde kooperatif ve 8 milyonun üzerinde ortaklı büyüklüğe ulaşmıştır. Bu kooperatiflerin önemli bir kısmı da yine ihracat yapmaktadır.

Kooperatif oluşturmak, insanları bir araya getirerek aynı amaca yönelik eylem birliği gerçekleştirmek, devamını sağlayıp sürdürülebilir büyüme sağlamak meşakkatli olduğu hâlde faaliyetlerini yürütmektedirler. Özel teşebbüslere karşı, kooperatifçiliğin kuruluş amacı olan üyelerinin menfaatlerini korumaya çalışmaktadırlar.

Esnaf konusuna gelince... Ülkemizde TESK verilerine göre, 20 meslek kolu başlığı altında 499 çeşit esnaf kolu ve kuruluşu, bir buçuk milyonun üzerinde faal esnaf bulunmaktadır. Böylesine büyüklükte üyeleri bulunan kooperatiflerin, bu kadar çeşitlilikte iş kollarının, ayrı ticari mantalite ve teamüllerle çalışan, ayrı ve ana sözleşmesi birbirinden farklı kooperatiflerin tek çatı altında bir Genel Müdürlükçe idare edilmesi model olarak doğru ve yerinde değildir. Kamu hizmetlerinin hızlı ve verimli olmasını engelleyecek büyüklükte iş ve üye sayısına sahiptirler. Bu Genel Müdürlüğün ayrı çatılar altında iki ayrı genel müdürlük şeklinde teşkilatlanmasının, iş ve işlemlerin hızlı, verimli ve sade olması bakımından önemli bir konu olduğu kanaatindeyim, aynı zamanda sevk ve idaresini kolaylaştıracağı da aşikârdır.

Bir başka konu da Ticaret Bakanlığı faaliyetlerinin finansmanında bütçe dışında kalan iç ticaret hizmetlerini geliştirme payı ve kantar payı gelirleri hesabından olmak üzere önemli bir miktarda kaynak kullanılmaktadır. Bakanlığa aktarılması gereken bahse konu bu payların bütçe dışında tutularak Bakanlık harcamalarında kullanılması denetimsizliğe ve israfa yol açtığı göz ardı edilmemelidir. Ayrıca bu durum bütçenin birlik ilkesine, doğruluk ilkesine ve açıklık ilkesine çok net bir biçimde aykırı bir durumdur. Bu durum her yıl düzenlenen Sayıştay raporunda tenkit konusu olmasına rağmen Bakanlık bahse konu bu payları ısrarla bütçeye aktarmadan kullanmaya devam etmektedir. Raporun bulgu kısmındaki 6'ncı maddesinde "Bakanlık adına ayrılan kantar payı gelirlerinin mevzuat hükümlerine aykırı olarak özel bir şirket hesabında tutulması ve bu hesaptan yapılan Bakanlık harcamalarının Kamu İhale Kanunu hükümlerine uyulmadan yapılması" ve 7'nci maddelerinde "iç ticaret hizmetlerini geliştirme payı hesabında biriken tutarların ve bu hesaptan yapılan harcamaların Bakanlık tarafından muhasebeleştirilmemesi" şeklinde yer almaktadır. Bakanlık adına ayrılan paylar, Bakanlık açısından bir kamu geliri olup bu payların Bakanlık adına açılacak bir banka hesabında izlenmesi ve bu hesaba yatırılan tutarlar ile bu hesaptan yapılan ödemelerin Kamu İdarelerine Ait Özel Hesaplara İlişkin İşlemlerin Muhasebeleştirilmesine Dair Yönetmelik hükümleri doğrultusunda muhasebeleştirilmesi ve bu suretle Bakanlık mali tablolarında yer alması gerekmektedir. 2018 yılı Sayıştay raporunda yine kantar payının kullanımına ilişkin usul ve esasların protokolle düzenleneceğine yönelik maddeler mevzuata uygun bulunmamaktadır. Bu nedenle 1 no.lu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 451'inci maddesinin (1)'inci fıkrasının j) bendine göre özel bir gelir niteliği taşıyan Bakanlık payı gelirlerinden Bakanlık adına yapılacak harcamaların protokol hükümlerine göre...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ALİ MUHİTTİN TAŞDOĞAN (Gaziantep) - Bitiriyorum.

BAŞKAN - Sayın Taşdoğan, lütfen tamamlayın.

ALİ MUHİTTİN TAŞDOĞAN (Gaziantep) - ...4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre yapılması ve bu suretle denetime tabi tutulması gerekmektedir. Genel bütçeye aktarılmayan bu payların denetimsizliğe ve israfa yol açacağını buradan tekraren söylüyor; bütçemizin devletimize, milletimize hayırlara vesile olmasını diliyorum.