| Komisyon Adı | : | (10 / 361, 405, 406, 407, 410) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Kimyasal Enstitüsü Uzman Araştırmacı Recep Burak Dürüs'ün, Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürün Geliştirilmesi Projesi ve TÜBİTAK'ın bu alanda yaptığı diğer çalışmalar hakkında sunumu |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 26 .06.2019 |
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkana ve ilgililere.
Şimdi, benim şeyde kafam karıştı, İlkay Hanım dedi ki "Bizim floramız, bitki floramız dünyada 22'nci." Biz bunu dünyada 2'nci, 3'üncü gibi falan biliyorduk, daha öncekiler de böyle dedi. 22'nciyi ben mi yanlış anladım?
PROF. DR. İLKAY ERDOĞAN ORHAN - Yani florası Türkiye'den çok zengin bir çok ülke var şu anda.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Bitki çeşidi olarak da biraz önce Sayın Başkan "2'nci sıradayız." dedi.
PROF. DR. İLKAY ERDOĞAN ORHAN - Ben şimdi, biraz önce söyledim, 2'nci sırada değiliz Vekilim.
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Biz onu tekrar bir inceleyelim Hocam, bir bakalım.
ERTUNÇ ERKAN BALTA (Artvin) - Sayın Vekilim, geçen haftaki sunumlarda dünyada yüz ölçümüne göre...
BAŞKAN - Mesela en fazla Güney Amerika'da.
RECEP ŞEKER (Karaman) - Bir endeks yapmışlardı, kendileri endeks yapmış, hani dünya genelinde geçerli bir endeks değildi o.
ERTUNÇ ERKAN BALTA (Artvin) - Yani burada mesela Çin'de sayısal fazla ama yüz ölçümü yoğunluğuna baktınız zaman dünyada 2'nci...
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Şimdi orada kullandıkları başka büyüklükteydi ama burada söylenenler şu: "22'nci büyük bitki florasıyız." dedi Sayın Hocam.
ERTUNÇ ERKAN BALTA (Artvin) - Benim de dikkatimi çekti, sayısı itibarıyla büyük ihtimalle 22'nciyiz ama yüz ölçümümüze oranla dünyada 2'nciyiz yani bitki çeşitliliğinin yoğunluğu açısından.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Ben şunu söylemek istiyorum: Şimdi, tavşanmemesi bitkisi... Hani sizin burada yapmak istediğiniz şu mu? Tavşanmemesi bitkisiyle ilgili pek çok tıbbi araştırma yapılmış, siz bunu belli bir ölçeğe yerleştirip belli bir dozaja yerleştirip Türk tıbbına sunmaya mı uğraşıyorsunuz? Yapılan bu.
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Evet.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Teşekkür ederiz.
Peki, şu şeyler oluyor mu? Bizim ilaçlardan bildiğimiz faz 1, faz 2, faz 3, faz 4 çalışmaları?
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Geleneksel bitkisel tıbbi ilaçlarda geleneksel hap kullanımı Türkiye'de on beş, dünyada otuz yıl olarak tanımlanmış literatürü var ise bu çalışmaya gerek yok Vekilim.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Vallahi, öyle diyorsunuz, biz geçen hafta yine tartıştık, şu var: Demir eksikliği olanlar toprak yer, binlerce yıldır yiyorlar bunu. Yani bu "binlerce yıldır" kriteri bir tuhaf kriter.
Yine aynı şekilde, ben Kağızman'daydım, orada ayakları yananlar ya da bir yeri yananlar ayakkabı boyası sürüyorlardı. "Nereden öğrendiniz?" dediğimde, "Ben bunu yıllarca gördüm; ebemden gördüm, dedemden gördüm, böyle devam ediyorum." diyor. Yani bu kriter üzerinden gitmek biraz sanki sıkıntılı gibi.
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Şöyle bir şey var: Burada ruhsat başvuru dosyasını hazırlarken Bakanlık bununla ilgili -otorite, buradaki otorite Sağlık Bakanlığıdır- bizden, ruhsatı hazırlayan bölümden, taraftan mutlaka bununla ilgili literatürü ister. Literatür araştırması yapılır ve bu literatürle kanıtlanır. Bu literatürü gerekli, yararlı görür ve yeterli görürse "Tamam." der ama biraz önce bahsettiğim gibi, çok detaylı bir araştırma yaptıkları için, detaylı bir inceleme yaptıkları için eğer yeterli görmezse bunu, bununla ilgili taleplerini belirtir. O yüzden firmalar başvuru yaparken bütün bu çalışmayı literatürle desteklemek zorundadır. Bu destekle ruhsat başvurusunda bulunur.
PROF. DR. İLKAY ERDOĞAN ORHAN - Sayın Vekilim bu, şöyle: Bu, Avrupa Birliği'nin kriteri, Avrupa İlaç Ajansı'nın kriteri. Avrupa Birliği ülkelerinde on beş yıl, Avrupa Birliği ülkeleri dışında otuz yıldır siz bu bitkinin geleneksel olarak ve güvenli bir şekilde kullanıldığını kanıtlarsanız, yani bir nevi şöyle sayıyorlar, "Faz aşamalarını geçmiş." diye. Yani A bitkisi yüzlerce yıldır diyelim ki işte romatizma hastalığına karşı kullanılmış. Siz bunu bir şekilde kanıtlıyorsunuz, yani halk bunu yüzlerce yıldır test etmiş, bir toksisite vesaire görse, zaten kullanmaya devam etmez, elerdi o bitkiyi diye düşünülerek konulmuş bir kriter ama Avrupa Birliği kriteri bu.
BAŞKAN - Gayet de mantıklı bakıyor yani.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Vallahi, neyse. Bizim köyde hanımlar kil yerlerdi. Peki, vazgeçtim ondan.
Bir de şeyi soracağım: Siz bu çalışmayı yaparken Sağlık Bilimleri Üniversitesiyle müşterek bir şeyleriniz var mı?
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Hayır, yok.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Tabii, işin felsefesine girmek de başka bir şey de. Hani işte Sayın Hocam dedi ki: "Bu işlerle bizzat uğraşan -eczacılık fakültesi- ilaçlara çok yakın olan birisiyim." Ama onları orada AR-GE laboratuvarı boş dururken işte TÜBİTAK'ta yeni bir laboratuvar açıyor, yeniden devam ediyor falan, sanki burada Türkiye çapında bir sıkıntı var gibi.
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Laboratuvarlarımız, çalışma alanlarımız herkese açıktır. Beraber çalışma konusunda biz istekli ve gönüllüyüz. Bu konuda TÜBİTAK'ın kapıları açık olacaktır Hocam.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Teşekkür ederim.
TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ UZMAN ARAŞTIRMACI RECEP BURAK DÜRÜS - Ben teşekkür ederim.