KOMİSYON KONUŞMASI

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Öncelikle Dışişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığından gelen bütün yetkilileri ve bürokratları saygıyla...

BAŞKAN - Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızı atladınız Sayın Çeviköz.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Onu yazmamışsınız.

BAŞKAN - Bende var ama ilk sayfada.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Bende yok.

BAŞKAN - Özür dilerim.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Burada yazılmadığına göre...

AYDIN ADNAN SEZGİN (Aydın) - Bizde de yok.

BAŞKAN - Demek ki Başkana ayrıcalıklı muamele yapıyorlar.

YASAMA UZMANI GAMZE ÇELİK - Tek temsilcisi geldi.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Ben buraya baktım.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı temsilcimizi de buraya yazılmadığı için atladığımdan dolayı özür dileyerek saygıyla selamlıyorum.

Ayrıca, HDP'den de ilk defa Komisyonumuza bir katılım olmasını da büyük bir memnuniyetle not ettik. Böylece...

ASUMAN ERDOĞAN (Ankara) - Vardı daha önce de.

AHMET BERAT ÇONKAR (İstanbul) - Daha önce de vardı.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Öyle mi?

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Ben ilk kez katıldım.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Benim katıldığım toplantılarda ilk defa görüyorum. Onun için o da benim için bir yenilik oldu, bunu da not etmek istedim.

Sayın Başkan, genel olarak...

BAŞKAN - Daha önce Tulay Hatımoğulları katılmıştı çok kez, benim bu dönem, 27'nci Dönemde. Şimdi Sayın Serpil Kemalbay ilk defa katılıyor, yeni...

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - O zaman, ilk defa katıldığı için kendisine hoş geldiniz diyelim.

Geçen haftaki toplantımızda, hatırlayacaksınız, bir genel değerlendirme yapmıştık ve Türkiye'nin dış politikasıyla ilgili olarak yaptığımız değerlendirmelerde demiştik ki: "Hep Türkiye'nin aslında ait olduğunu görmek istediğimiz, medeni, gelişmiş ve ileri demokrasilerle olan anlaşmaları burada göremiyoruz ve bu bir eksiklik gibi gözümüze çarpıyor." Hatta geçen haftaki listede daha ziyade Sovyet ardılı ülkelerle ve daha ziyade üçüncü dünya ülkeleriyle anlaşmalar gündemdeydi. Siz de "Gelecek hafta buna değişiklik gelecek." demiştiniz. Bugünkü listeye baktığımda, açıkçası, çok da demokratik ve liberal ülkeler listesiyle karşılaştığımı söyleyemeyeceğim. Yani bugün de listemiz aslında Belarus, Macaristan -ki Macaristan özellikle Avrupa Birliği tarafından giderek illiberal ülkeler arasında sayılan bir ülke- Moldova -ki içinde ne kadar ciddi karışıklıklar yaşandığını biliyoruz- bugünkü listeyi de açıkçası o açıdan çok da parlak bir liste olarak gördüğümü söyleyemeyeceğim, bunu bir kere kayıtlara geçirmek istedim.

BAŞKAN - Estonya çok alınacak Sayın Çeviköz.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Ben Estonya'nın adını anmadım ama genel olarak listenin böyle bir görünüm verdiğine özellikle dikkat çekmek istedim.

ALİ ŞAHİN (Gaziantep) - Arjantin...

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Arjantin'in de zaten Türkiye'den çok farklı olmadığı hepimiz tarafından biliniyor, özellikle enflasyon açısından ve ekonomik durum açısından.

BAŞKAN - Gelecek hafta daha demokratik bir liste sunabiliriz belki size Sayın Çeviköz.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Bekliyoruz Sayın Başkanım, çok teşekkür ederim.

ÜMİT ÖZDAĞ (İstanbul) - Ama Sayın Başkan Estonya'dan özellikle bahsederek size hak verdiğini dolaylı olarak ifade etti, bu da önemli.

AHMET ÜNAL ÇEVİKÖZ (İstanbul) - Şimdi, askerî anlaşmalar genellikle zaten gizlilik içeren ve gizlilik nitelikli anlaşmalardır. Bugün imzalanan ve onaylanması için Komisyonumuza gelen, Macaristan'la olan bu anlaşmanın genel gerekçesine baktığımda, Sayın Bakan Yardımcısı biraz ayrıntı vermiş olmasaydı, açıkçası, neden bu anlaşmanın Macaristan'la imzalandığı konusunu pek anlayamayacaktım. Çünkü genel gerekçede Macaristan'da ikili ilişkilerimiz açısından savunma sanayisiyle ilgili herhangi bir açıklama yok. Yani neden Macaristan'la böyle bir anlaşma imzalanması düşünülmüş, Macaristan ile Türkiye arasında savunma sanayisi alanındaki ilişkiler neyi içermektedir, neden Macaristan bizim için savunma sanayisinde iş birliği yapılacak ülkeler arasında öne çıkmıştır; bunu gerekçede pek göremiyoruz. Ama Sayın Bakan Yardımcısı Türkiye'nin savunma sanayisinin son yıllarda yaptığı aşamalardan söz etti ve Macaristan'ın da Türkiye'den bu konuda bir satın alma hazırlığı içinde olduğunu belirtti.

Bu arada, tabii, ticari ilişkilerimizden söz ederken de Macaristan gibi Avrupa Birliğinin hemen hemen en küçük ekonomilerinden biri olan bir ekonomiyle ticari dengemizin bizim aleyhimize olduğunu da bu vesileyle öğrenmiş olduk. Elbette bu da dikkati çeken bir konu.

Şimdi, anlaşmanın gerekçe metninde "her türlü harp silahının, mühimmatının, araç ve gereçlerinin, bunların önemli ve kritik alt sistem ve parçalarının alımı, satımı" ifadesi bir belirsizlik yaratıyor. Ayrıca, bu anlaşmanın hususi olarak hangi proje ya da ürünlere ilişkin gizli dereceli bilgiyi koruma amacında olduğu da belirtilmiş değil. Onun için, belki bu konuda acaba bir açıklama alabilir miyiz diye sormak isterim.

Aynı şekilde, bu anlaşma kitle imha silahları konusunda taraflar arasında bilgi paylaşımını kapsayacak mıdır? Yani kitle imha silahları, biliyorsunuz, nükleer, kimyasal, biyolojik silahlar.

Anlaşmanın 2'nci maddesinde şöyle bir tarif var -2'nci madde genellikle tanımları ve tarifleri yapıyor- "Yüklenici" olarak "Bu Anlaşmanın hükümlerine uygun olarak Gizlilik Dereceli Sözleşmeler yapmak için hukuki ehliyete sahip, Taraflardan birinin kanunları kapsamındaki bir gerçek kişi, tüzel kişi veya başka bir teşekkülü ifade eder." Burada "başka bir teşekkül" ifadesiyle kastedilenin ne olduğunu açıkçası bilgi için öğrenmek isteriz, bunu yetkililere sormak istiyorum.

Türkiye ile Macaristan, biliyorsunuz, son zamanlarda özellikle Avrupa Birliği tarafından hep, biraz evvel o dile getirmiş olduğum illiberal demokrasiler kategorisinde bir arada anılıyor. Bu şekilde anılıyor olmak da o başta yapmış olduğum, ilk, Estonya'yı sözüm meclisten dışarı şekilde hariç tutarak dile getirdiğim ülkeler kategorisindeki sözlerimi değiştirmiyor.

Çok teşekkür ederim.