AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - Sayın Bakanım, öncelikle güzel ve detaylı sunumunuz için teşekkür ederim.

Biz tabii bu Komisyonu kurarken bunu siyasetüstü bir Komisyon olarak kabul ettiğimiz için, bu madde bağımlılığı konusunda hakikaten nasıl en faydalı katkımızı sağlayabiliriz, onun için çok çaba sarf ediyoruz. Dolayısıyla da bu sistemdeki tüm aksaklıkları elimizden geldiği kadarıyla sizlere ifade ediyoruz ki başarı nasıl elde edebilelim? Çünkü daha önceden de hakikaten bununla ilgili komisyon kurulmuş, strateji belgesi yapılmış ama demek ki farklı bir ihtiyaç da var ki günün gelişmelerine göre ikinci kez komisyon kuruluyor.

Şimdi, "Madde bağımlılığının tedavisi nasıldır?" diye bana bir akademisyen, bir doktor olarak sorulursa, ben şu cevabı veririm, bütün bu incelemeler ve detaylı bilgi alımından sonra.

Birincisi: Danışma merkezleri kurulmalı bir ülkede. İkincisi: Arınma yapılmalı tedavi olarak madde bağımlılığından. Üçüncüsü: Rehabilitasyon merkezleri kurulmalı. Dördüncüsü de sosyal uyum merkezlerinin kurulması gerekiyor.

Şimdi ben bütün bu çerçeveyi değerlendirdiğim zaman, danışma merkezlerinin Yeşilay tarafından YEDAM'da kurulduğunu görüyorum. Ama yeterli midir, eksik midir, o ayrı bir konu. En azından bir kalıp koymak lazım yani, kalıptan sonra eksiklikler tamamlanır.

İkincisi: Arınma. Arınmayı da AMATEM ve ÇEMATEM'lerin yaptığını görüyoruz. Yine ifade ediyorum, eksikleri vardır, yetersizdir, onları artırabiliriz, sorun yok. Ama esas konu şurada Sayın Bakanım: Şimdi, rehabilitasyonu nasıl kuracaksınız, sosyal uyum merkezlerini nasıl kuracaksınız? Yani şimdi rehabilitasyon merkezlerini Sağlık Bakanlığı üstlenmek zorunda. Peki, Sağlık Bakanlığı bu 81 ilde en azından birer tane rehabilitasyon merkezi kurmak zorunda o zaman. Peki, sosyal uyum merkezini de birer tane kurmak zorunda 81 ilde.

Şimdi, bütün bunları değerlendirdiğimiz zaman, benim aklıma şu geliyor, yurt dışına çıktık, gezilerde almış olduğumuz daha önceki bilgilere göre, bu sosyal uyum merkezlerinde ve rehabilitasyon merkezlerinde görev alacak kimlerdir diye bir gözümün önüne geldiği zaman, hemen şöyle diyorum: Sosyolog, pedagog, psikolog, psikiyatrist, sağlık bilimci, iletişimci ve benzeri gidiyor, kaliteyi artırmak için ama bizim şimdi elimizde bu kadar donanımlı personel var mı? Yani ben doktor olarak, olmadığı kanısındayım. Dolayısıyla, biz bunu nasıl aşacağız? Yani rehabilitasyonla sosyal uyum merkezi elemanlarını nasıl kuracağız? Eğer bunları kuramıyor isek o zaman rehabilitasyonla sosyal uyum merkezini acaba birleştirmek mi gerekiyor veyahut da Yeşilaya: "Efendim, siz şunu yapın." mı demek gerekiyor? Yani bunu çok kritik bir soru olarak kabul ediyorum.

İkincisi: "Sosyal uyum merkezleri" demekle neyi kastediyorsunuz? Yani mesela rehabilitasyon kurulduğunu düşünelim, rehabilitasyon altı ayla on iki ay, "Altı ay-on iki ay o kişi orada rehabilite edildikten sonra sosyal uyum merkezine gelsin." diyorsunuz, geldi, ne kadar süre, ne yapacaksınız? Yani, mesela, işlem öğreteceğim, işte meslek öğreteceğim falan ama pratikte nasıl yapacaksınız? Yani ne kadar süre uygulayacaksınız? Böyle olduğu zaman mesela altı aylık bir meslek öğretseniz altı, on iki ay rehabilitasyonda kalıyor, altı ay da şeyde kalacak yani çok uzun bir süre gibi geliyor bana. Yani pratikte pek uygulanabilir değil, bunun çözülmesi gerekiyor. Mesela, BAHAR Projesi diyorsunuz, uygulanmıyor şu anda, Sağlık Bakanımız söyledi.

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - Başlayacak.

AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - Ama Sayın Bakan, hep "başlayacak" deniliyor. Doğru çünkü neden başlanmıyor biliyor musunuz? Ben bunu siyasetüstü olarak söylüyorum, rehabilitasyon merkezlerini tam detaylı kuramadan başlama imkânınız çok zor. Aynı şeyi sosyal uyum merkeziyle birleştirirseniz...

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - İşte, BAHAR Projesi dediğimiz... Ahmet Bey, ben sözünüzü kesmek istemedim ama bitirin isterseniz sonra...

AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - Ben bitireyim Sayın Bakanım.

Yani teorikle pratik çok farklı. Mesela, şimdi biraz önce sayın milletvekili söyledi, yurt dışında nasıl yapmışlar biliyor musunuz Sayın Bakanım? Rehabilitasyon merkezlerini kuramamışlar. Kimlere kurdurmuşlar? STK'lere, sivil toplum kuruluşlarına. Ama sivil toplum kuruluşları o kadar akredite edilip denetleniyor ki yani kişi eyalet Sağlık Bakanlığının verdiği görevleri tek tek, madde madde yapıyor ve yıl sonunda raporluyor. Yani, onlar bile ancak STK'lerle çözebilmişler. Dolayısıyla buradaki personel sorununu nasıl halledeceksiniz?

Soru 2) "İnternette çocukları koruyoruz." diyorsunuz, gerçekten de çok güzel projeler oldu, ben de çocuklarımdan biliyorum, teşekkür ediyorum. Ama hakikaten internet gittikçe gelişiyor yani bunu daha farklı nasıl, hangi metotlar uygulayarak devam ettireceksiniz, bu çok önemli sorun. Çünkü Sayın Başkanım da yurt dışında da veya buradaki toplantılarda ifade etti, örneğin, Docnet denilen bir yapı var internette, her tür her şeyin, uyuşturucu maddeler dâhil satımı, alımı falan yapılıyor; çok enteresan, bu yurt dışında da varmış, aynı şeyi yurt dışında da söylediler. Dolayısıyla çocukları buradan nasıl koruyacağız?

Bir de çocuk derken efendim, yaş olarak kaçı kıstas kabul ediyorsunuz?

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - 18 yaş altı çocuktur.

AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - 18 yaş altı.

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - 18 yaş altı kesinlikle ve kesinlikle çocuktur.

AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - Tamam, onu niçin sordum? Yurt dışında bazen şey dediler -hayır, burası için değil- "16 yaş", "15 yaş" dediler.

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - Yok, biz 18 yaş altını çocuk olarak kabul ediyoruz.

AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - Biz de onun için yurt dışında şu soruyu sorduk: 15 kabul ediyorsanız 15 ile 18 arasını nereye koyacaksınız? Yani onu çocuk mu kabul edeceksiniz? Burada o zaman bizim sorunumuz yok. O zaman 18 yaş için internette korumayı geliştirerek nasıl sağlayacaksınız?

Teşekkür ederim.