KOMİSYON KONUŞMASI

GARO PAYLAN (İstanbul) - Sayın Bakan, bu maddeyi getirdiniz, tam da gündemin yoğun zamanı, bu sarı taksi-UBER savaşlarının olduğu dönemde. Taksiciler Odası Başkanının çıkıp UBER'cileri tehdit ettiği bir iklimde maalesef yaşıyoruz. Dünyada da bu gerçeklik var yani UBER rekabeti her yerelde sarı taksilerle bir rekabet içinde ama ülkemizde özellikle İstanbul'da -diğer şehirlerde de var- "taksi plakası" diye ticari bir meta var yani "taksi plakası piyasası" diye bir şey var. Gidin bugün, bir tane bir otomobil sitesi var, orada borsası vardır bunun. Bugün İstanbul'daki bir plaka sanıyorum 1 milyon 700 bin, 1 milyon 800 bin, 1 milyon 900 bin liradan işlem görüyor, böyle bir rakam var, inanılmaz bir rakam ve bu rakam son birkaç yılda yani son yedi sekiz yılda 5'e, 6'ya katlandırıldı yani 200-300 bin liradan 1 milyon 700 bin liraya çıktı bu taksi plakası. Şimdi, ortada bir değer artışı var, değil mi? Yani, Maliye sonuç olarak 200-300 bin lira olan bir şeyi az olduğu için, taksi plakası sayısı artmadığı için, hani az olan şeye talep de çoksa bir şekilde onun değeri artar. Şimdi, bundan bir vergi alınması çok doğal yani bu kadar değeri artmışsa siz bundan bir vergi alırsınız ama hakkaniyetsizlik şurada: Yirmi yıldır diyelim ki o plakayı tutuyor, 50 bin liraya almış zamanında, şimdi 1 milyon 700 bin. Buna TÜFE, TEFE uygulayalım, değil mi? Bir ÜFE uyguluyoruz, TEFE uyguluyoruz. Bu endekslenir, o zamanların enflasyon farkı, 50 bin liranın bugünkü değeri 500 bin lira olur, 1 milyon 700 bine satmışsa aradaki farkın vergisi alınır, hakkaniyet budur. Bundan sonra da Sayın Bakanım eğer ki bu uygulama devam ederse yine değer artışları söz konusu olabilir ve siz bunları vergilendirmemiş olursunuz. Yani, hakkaniyet, artışın vergilenmesidir her meslekte. Bir de, biz bunu vergilendirmediğimiz sürece bu değer daha da yükseliyor. Bakın, bir süredir bu rakam düşmüş durumda sizin yaptığınız incelemelerden dolayı. Bu maddeyi geçirin, tekrar piyasa canlanacak, belki bu plaka 2 milyon liraya çıkacak ve değer artışı vergilenmemiş olacak.

Bir de bizim yapısal bir sorunumuz var, burada maliye politikasının da önemli olduğunu düşünüyorum. Bakın, taksi plakası sahiplerinin yüzde 80-90'ı taksiyi çalıştırmıyorlar, bu bir gerçeklik. İstanbul Milletvekili olarak söylüyorum, ben her bindiğim taksiye sorarım "Arkadaş, sen plakanın sahibi misin?" "Yok ağabey, nereden sahibi olayım. 10 bin lira aylık kira veriyorum." Bakın, plaka 10 bin liraya kadar çıkmış, 7 bin lira ile 10 bin lira arasında değişiyor benim bildiğim, yaptığım araştırmaya göre. "10 bin lira kira veriyorum, net, kılçıksız yani bütün masraflar bana ait yani arabanın bakımı, şusu, busu, her şeyi bana ait, 10 bin lira da kira veriyorum, ondan sonra benim yevmiyem günlük 50-60-70 liraya geliyor." diyor. Orada esas çalışan şoför, ezilen kişi yani dar gelirli kişi. Büyük bir stres altında, uzun saatlerle çalışıyor ve ekmeğini çıkaramıyor. Rahat olan kim? Taksi plakası sahibi. Ayda 10 bin lira kılçıksız parasını alıyor, siz de bundan doğru düzgün bir vergi almıyorsunuz. Biliyorum çünkü 10 bin lira 120 bin lira yıllık gelir yapar, en kötü 100 bin lira geliri var, siz bundan alıyorsunuz 3-5 bin lira vergi. Halbuki endekslesek Gelir Vergisi Yasası'na göre, yılda 30-35 bin lira vergi vermesi lazım bu plaka sahiplerinin ama siz alıyorsunuz 3-5 bin lira vergi. Burada bir hakkaniyet yok ve bu da Sayın Bakanım, yapısal bir sorun getiriyor. Yapısal sorunlar, biliyorsunuz, maliye politikalarıyla da çözülür. Bu, yapısal soruna çözüm getirmeyen bir madde ve yapısal sorunu belki daha da derinleştiren bir madde. Bu anlamda, bu maddeye destek vermediğimizi söylüyorum. Size, Hükûmetinize de önerim bu UBER-sarı taksici savaşlarına son verecek, gerçekten emeği koyan, ortaya şoförlüğünü koyan taksi emektarı insanlarımıza hakkını hakkıyla getirecek yapısal bir reformu Hükûmetinize öneriyorum, bununla ilgili çalışmaya da birlikte hazırım.

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz.

Hükûmetin katıldığı önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Sayın Bakan bir şey söylemeyecek mi bu konuda? O kadar eleştiri getirdik.

BAŞKAN - Söz talebi yok, o yüzden maddeyi oyladım.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Sükût ikrardan gelir.