KOMİSYON KONUŞMASI

ZİYA PİR (Diyarbakır) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri, Sayın Bakanım; hoş geldiniz.

Şimdi, ben tabii ki çok fazla siyasi konulara girmek istemiyorum çünkü siyasette ben soru sorarım, siz çok farklı cevaplar verirsiniz, o yüzden burası onun yeri değil. Çok sloganik bir şeyler de söylemeyeceğim, onların yeri de alanlardır. Çok teknik konular yani dört alanda teknik sorularım var, bilgi eksikliği var, o konularda bize yardımcı olursanız seviniriz.

Bir: Sayfa 27'de Bayraktar TB2 İHA Sistemi'yle ilgili şöyle bir cümle geçiyor. Bu cümleyi, ben, yerlilikle alakalı, savunma sanayisi için sormak istiyorum. Orada diyorsunuz ki: "Gururla söyleyebiliriz ki bu İHA'nın, İHA'mızın yerlilik oranı yüzde 96'dır." Bu benim için hiçbir şey ifade etmiyor. Ben aynı zamanda NATO PA'nın Bilim ve Teknoloji Komitesinin Başkan Yardımcısıyım. Bu yüzde 96 neyin yüzde 96'sı? Hani dersiniz ki "İHA'nın kilosu 100'dür, 96 kilosu bizdendir." ya da işte "Fiyatının yüzde 96'sı ya da girdisinin yüzde 96'sı Türkiye'dedir." Ama asıl buralarda, bu konularda önemli olan şey çipin nerede üretildiği, bir; bir de yeni dünya dili adayı olan algoritmaların yüzde kaçı Türkiye'de üretiliyor, yerli mühendisler tarafından üretiliyor? Bu konuyu bilmek istiyorum, yoksa buradaki yüzde 96 -çok affedersiniz- hiçbir şey ifade etmiyor. Biraz önce sayın milletvekilimizin sorusu üzerine de herhâlde tamamında Türkiye'nin "yüzde 60'ın üzerinde" gibi bir rakam söylediniz. Bunlara lütfen açıklık getirmenizi rica ediyorum.

Bununla ilgili tabii ki ikinci alan, ikinci sorum: Türkiye'de, Airbus'ın ürettiği A400M'nin gövdesinin bir kısmını TAI üretiyor ve bu, Bremen'de, Almanya'da daha bitirilmiş hâle, daha sonra da İspanya'da tamamlanmış hâle getiriliyor. Aynı zamanda, TAI, F35'lerin de gövdesinin bir kısmını üretiyor. Ben geçen hafta Bremen'deydim, oraları ziyaret ettim. Her ne kadar Türkiye'deki bu yerlere biz HDP'liler olarak pek giremiyorsak da yurt dışında, Amerika'sından Avrupa'sına kadar her yerde, bu laboratuvarlara, üretim yerlerine girip sorularımızı da sorabiliyoruz. Orada ben şunu sordum: Normalde üreten ülkeler -sadece Türkiye değil, birkaç ülke birlikte üretiyoruz bunları- eğer üretimde bir fayda sağlıyorsa Bremen'den ya da İspanya'dan daha sonra Türkiye'ye geri bildirimler oluyor yani teknolojilerini düzeltme konusunda. Fakat buradan bizim onlara verdiğimiz sadece metal bir gövdedir yani orada geri bildirim... Ben orada da sordum yani geri bildirim nedir? Sadece şuraya iki delik daha fazla, şuraya iki kanca daha fazla yapın mı, yoksa teknoloji transferinde... Hani hep diyoruz ya, kodları istiyoruz, o konularda Türkiye'ye farklı geri bildirimler var mı, bunu sormak istiyorum. Hem F35 için hem A400M askerî kargo uçaklar için bunu sormuş olayım. Nedeni de şu: Siz son zamanlarda S-400'le ilgili şunu söylediniz yani bakanlık ya da Dışişleri Bakanlığı -sizin ağzınızdan duymadım- genel olarak Türkiye şunu söylüyor: "Biz kendi savunma sistemimizi kendimiz üretmek istiyoruz. Bizimle iş birliği yapacaksanız bazı teknolojileri bizimle paylaşın" diyorsunuz. İşte, S-400'ün arka planında da bunların olduğunu az çok biz biliyoruz.

Şimdi, üçüncü sorum Norveç'teki tatbikatla alakalı. Elbette, orada yapılan devletler arası büyük bir nezaketsizliktir, bunu bizim de kabul etmemiz asla mümkün değildir, tasvip etmiyoruz ancak biliyoruz ki bu tür tatbikatlar aylar öncesinde katılımcı ülkelere içeriğiyle birlikte detaylı bir şekilde bildirilir ve katılımcı ülkeler bu tatbikatın içeriğini inceler ve orada beğenmediği bir şey, itiraz ettiği konular varsa bunları NATO'ya, NATO genel merkezine ya da Norveç'e bildirir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen, toparlarsanız.

Buyurun.

ZİYA PİR (Diyarbakır) - Bu konuda acaba Türkiye'ye bu bilgiler geldi, o şekilde de geldi de biz mi gözden kaçırdık yoksa daha sonra, son anda Norveç'te mi bunlar eklendi, o konuda bir bilgi sahibi değiliz. Orada da bizi bilgilendirirseniz memnun oluruz. Bizim, milletvekili olarak denetleme fonksiyonumuz var, sadece diğerlerini kritik etme değil, aynı zamanda, kendi içimizde de acaba, bir hata oluştu mu sizin içinizde, bunları da denetleme zorunluluğumuz, görevimiz var.

Son sorum, S-400 ve Patriot'larla alakalı. Siz, iki hafta önce, yanlış hatırlamıyorsam, Eurosam'la bir protokol imzaladınız ve "Biz birlikte SAMP/T'leri üretelim, daha geliştirelim." diye üç ülke arasında öyle bir niyet mektubu imzalandı. Şimdi, soru şudur...

BAŞKAN - Bir an önce soruyu alabilir miyim lütfen.

ZİYA PİR (Diyarbakır) - Patriot'lar Türkiye'deydi daha önce. Şimdi, bu yeni SAMP-T üretilene kadar, acaba Patriot'lar Türkiye'de kalsa daha ekonomik olmaz mıydı bizim için, S-400 almak yerine, sorum budur.

Teşekkür ederim.