KOMİSYON KONUŞMASI

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Evet, Başkanım, çok teşekkür ederim.

Değerli Bakanım, şahsınızda bütün heyeti saygıyla selamlıyorum.

Şimdi, Bekaroğlu Hocam, burada mı, çıktı mı?

BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) - Burada.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Bekaroğlu Hocam, hamasete vurgu yapıyor, hamaset kavramına. Hamasetin hiç yapılamayacağı bir sahadayız, rakamlar söz konusuyla hamaset olmaz. Hele böyle burada yetkin, iktisat sahasında söz sahibi isimler varsa...

BAŞKAN - Ayrıca size sataştı, "İbrahim Aydemir nerede, niye konuşamıyor?" dedi.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - ...çok daha müteyakkız olmak lazım. Hele Selin Hocamı dinledikten sonra hem doyurucuydu, öğreticiydi, sağ olsun... Ben de bazı tespitler, belki teşhisler ama birtakım da taleplerde özellikle Sayın Bakanımızdan bulanacağım.

Evet, tespitler noktasında şöyle bir girizgâh olsun Sevgili Bekaroğlu Hocam: AK PARTİ iktidarıyla birlikte ekonomi literatürüne ve hayata yeni, önemli ve hayati kavramlar girdi. Ekonomik hayata çağdaş bir üslup kazandırıldı. Ekonomik değerlerimiz üretimden ihracata efektif bir hâl kazanırken ekonomi çevrelerinin performansında ciddi bir yükseliş kaydedildi. Bu dönemde ekonomimize yol haritası oluşturan temeller güven ve istikrar, kapsayıcı büyüme, taviz verilmeyen bir disiplindir. Kazandırılan yeni üslup ise üretim temelinde yerli ve millîye dönüş, katma değer üretme anlayış ve bilincinin tabana yayılmasıdır. Ekonomi yönetimimizde yapılan en büyük değişim ve dönüşüm merkezî yapılandırma ve yönlendirme yerine, yerinde, bölgesel kaynak ve potansiyellerin kendi coğrafyasında değerlendirilmesidir. Hedef, üretim bilincinin tabana yayılması, tüm ekonomi aktörlerince paylaşılmasıdır. Ekonomimiz yalnız parası olanın katılımcı olduğu bir alan olmaktan girişimci düşüncelere açık bir saha hâline getirilmiş, bu noktada artık borsa haberleriyle, döviz kurlarıyla çöken ekonomi dönemleri tarihe gömülmüştür. Bu tespite zannediyorum ki hakşinas herkes hak verir, değil mi Hocam?

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Saçlarımı yolacağım, saç yok.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Ve yine bir ehemmiyet noktası da ekonomiye ait tüm verilerin hiçbir siyasi endişe duyulmadan millî iradeyle zamanında paylaşılmasıdır. Yani her şey ortada, aşikâr ve her şey millî iradenin gözü önünde cereyan ediyor.

Değerli Başkanım, değerli arkadaşlarım; dış ticaret ve teşvikli yatırımlar planında bölgeler arası kalkınmışlık farkından en fazla etkilenen Doğu Anadolu Bölgesi'nin bazı verilerini paylaşarak ekonomik gelişme ve büyümeye dair düşüncelerimi aktarmak niyetindeyim. 14 ilin bulunduğu ekonomik ritmin diğer bölgelere göre daha düşük olduğu Doğu Anadolu Bölgesi'nde 2001-2017 yılları arasında 1.098 bölgesel, 1.572 genel olmak üzere toplam 2.675 yatırım teşviklerle desteklenmiştir. 26 milyarlık harcamanın kaydedildiği bu yatırımlarla istihdam edilenlerin sayısı 86.133'e ulaşmıştır. Doğu Anadolu Bölgesi'nin son on altı yıllık toplamdaki teşvikli yatırım payı yüzde 5,8'e, istihdam oranı ise yüzde 7,4'e yükselmiştir.

Yine çok dikkat çekici bir veri: Sadece bu yılın ocak-eylül ekseninde teşvik belgesine kavuşan yatırımların on altı yıllık süreçteki payı yüzde 12,3'tür. Teşvikli yatırımlarla iş sahibi olanların sayısı da on altı yıllık istihdam kapasitesi toplamında yüzde 13,5'tir.

Görülüyor ki tüm spekülasyonlara, bilgi kirliliğine ram olan aktarımların aksine, 2017 yılında yatırım, teşvikli yatırım sayısı ve istihdam açısından hitap ettiği kitle büyümüştür.

Değerli arkadaşlarım, iktisadi vetireye, sürece bir de ihracat ve dış ticaret yönünden bakmak lazım. Bu yılın ocak-eylül ayları arasında Doğu Anadolu Bölgesi'nde dış ticaret değeri bir önceki yıla göre 803,7 milyon dolardan yüzde 39,1'lik artışla 1,1 milyar dolara ulaşmıştır. Türkiye İhracatçılar Meclisinin ekim ayı verilerine göre bu yılın on aylık bölümünde Erzurum'dan 17,7 milyon, KUDAKA İstatistik Bölgesi'nden 25,7 milyon, Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgesi'nden 147 milyon, Doğu Anadolu Bölgesi'nden 810,7 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleşmiştir. İhracatta tüm zamanların ekim ayı rekoru kırılmış, ülkede 57 il ihracatında artış kaydedilmiştir. Zannediyorum ki Sayın Kalaycı da bu hakkı teslim sadedinde biraz önce teşekkür etti, evet.

Özellikle Doğu Anadolu Bölgesi'nde ihracatta artış sağlayan sektörler ölçeğinde emek yoğun saha ön plandadır. Bu, istihdam açısından oldukça pozitif bir sürece işaret etmektedir. Ekonomide ak yaklaşımın eseri olarak özellikle ihracat bilinci tabana yayılarak güçlenmiştir. En mühimi de ihracat artık imtiyazların boy gösterdiği bir iktisat alanı değildir. Yine ekonomimizde üretim-pazarlama mekanizması arasında senkronizasyon sağlanmıştır ve yine ihracat özelinde olduğu gibi üreticilerimiz ve KOBİ'ler pazar bulma probleminden kurtarılmıştır.

İşin hülasası, özeti şudur: İhracatta verilen desteklerle ekonomimiz Çin çarpmalarından kurtarılmıştır. Bu hâli sağlayan ak iktisat ekibine canıyürekten teşekkür ediyoruz.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Hamasetin dibi.

BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) - Tebrik ederiz ak İbrahim Bey.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Ve hep diyoruz ki Değerli Bakanım -bunlar da talepler noktası, o noktaya geldik- Ekonomi Bakanlığımızın bünyesinde, üretim ve ihracatın artış kabiliyeti gösteren bölgelerde, mesela Erzurum'da dış ticaret enstitüleri kurulmalı, buralarda ihracat uzmanları yetiştirilmeli, üretici odağında ve KOBİ'ler kaidesinde ihracata yönelik bilgilendirme ve teşvik çalışmaları bu uzmanlarca yürütülmelidir.

Ve yine Sayın Bakanım, diyoruz ki Bakanlığımız özellikle dış ticaret ve yatırım teşvik aylık verilerini açıklamayı TİM'in gerçekleştirdiği uygulamaya benzer şekilde her ay bir veya iki ilde yapmalıdır. Sayın Bakanımızın yani sizin teşrif edeceğiniz Bakanlık üst düzey yönetici ve uzmanlarının da yer alacağı bu uygulama özellikle Doğu Anadolu gibi kalkınma ve büyüme sürecinde olan bölgelerde ekonomik heyecan uyanışına yol açacak, üretim ve ihracat bilinci güçlenecektir.

Ve devam ediyor, diyoruz ki ekonomimizde Sayın Cumhurbaşkanımızın önderliğinde çizilen yerli ve millî ekonomi ufkunun daha da benimsenmesi ve tabana yayılması için mesela Doğu Anadolu Bölgesi'nde ve mesela Erzurum özelinde, öncelikli sektörler bazında etkin bilgilendirme çalışmaları yürütülmeli, yerli ve millî ekonomi modeline uygun biçimde üretimde bulunanlar ve yerli-millî odağında üretilen ürünleri ihraç etmekte öne geçenler aylık, olmazsa üç aylık periyotta özel teşviklerle ödüllendirilmelidirler. Doğu Anadolu Bölgesi'nde mesela organik tarım, hayvansal üretim, mobilya ve ormancılık ürünleri, çimento, cam ve seramik, hububat gibi ihracatta öne çıkan sektörler ölçeğinde özel teşvik uygulamasına gidilmelidir. Bu, ihracatın istihdama yansımasını sağlayacaktır.

Ve yine devam ediyoruz, diyoruz ki Bakanlığımız bölgesel ihracat potansiyel değerlendirmesini özellikle sektörel bazda Doğu Anadolu Bölgesi'nde yoğunlaştırmalı, öne çıkan veya çıkma imkân ve kabiliyetini barındıran sektörler üzerinde özel çalışmalar yapılmalı ve belirlenmelidir.

Burada bir hâli, bir durumu da paylaşalım Sayın Bakanım: Yatırım teşvik belgesi ya da teşvikli yatırım verileri açıklandığında vatandaşlarımızın sorduğu, açtığı sual şudur Sayın Bakanım: "Bu yatırım nerede?" İstihdam verileri paylaşıldığında ise sual şudur: "Bizim niye haberimiz yok?" Bizim buna ilişkin çok somut...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Evet, son sözlerinizi alayım lütfen Sayın Aydemir.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Çok mühim Başkanım.

BAŞKAN - Yani her şey mühim, zaman da çok mühim biliyorsunuz.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Burası çok mühim...

BAŞKAN - En mühim şey zaman.

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Somut gözlemimiz var, somut gözlemimiz şu: Ben 3 dönem Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanlığı yaptım. Bizim Erzurum'da bir organize sanayi bölgemiz var. Orası ak iktidardan önce daha ziyade depo sahası olarak kullanılıyordu. Bizden sonra verilen teşviklerle hakikaten bir yatırım sahasına dönüştü, çok ciddi yatırımlar oluştu orada ama meskûn sahanın dışında olduğu için Değerli Bakanım, insanlar bu işin farkında değiller. Özellikle şu son birkaç yıl içerisinde çok sayıda özellikli yatırım gerçekleşti. Ankara'dan öteye, Ankara'dan bizim bu tarafa doğru ilk defa hayata geçirilmiş yatırımlar var, insanlar bu işten habersizler. Bunu bizatihi kendim gözlemliyorum sahada, uzun yıllara sâri bu gözlemim, hakikattir. Bunun için bir teklifimiz var Sayın Bakanım: Vatandaşlarımızı, bu, yatırım teşvik belgesi almış, yatırım hayat bulmuş, hakikat bulmuş yerlere götürüp bu hâli göstermek lazım. Yani bunu nasıl sağlarız bilmiyorum ama bir şekilde ciddi bir organizasyonla bunu yapmak lazım, organize sanayi bölgelerini gezdirmek lazım. İlle organize sanayi bölgeleri değil Sayın Bakanım, meskûn mahalin dışında hayat bulmuş çok sayıda yatırım var. Bunu Erzurum özelinde, başka yerlerde de görüyoruz, başka illerde de bu hakikat.

Şimdi, muhalefet cenahı tabii ki muhalefet yapacak ve birtakım şeyleri perdeleyecek, ben onlara bir şey söylemiyorum ama biz de iktidar olarak yer yer, çokça yaptıklarımızı göstermekten imtina ediyoruz, böyle bir hâlimiz var. Onun için, benim teklifim o ki mutlaka yatırım tanıtım etkinlikleri düzenleyelim Sayın Bakanım. İnşallah, bu, hakikat bulur, benim son talebim bu olsun.

Ekonomi Bakanlığımızın bütçesi Allah'ın izniyle hayırlı olacaktır, bereket diliyorum.

Saygılar sunuyorum.