| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı(1/884) |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 20 .10.2017 |
CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Değerli Komisyonumuzun değerli üyeleri, tabii Zekeriya Temizel Bakanımızın ifade ettiği gibi, elli yıllık bir sorunu çözüyor ama kısmen çözüyor çünkü burada bazı kooperatiflerimiz var ki ben özellikle bir tanesinin üzerinde duracağım, Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri. Biz yaklaşık -sanıyorum, temmuz ayıydı- üç ay önce gibi bir sürede Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızda, Sayın Maliye Bakanımızın da katıldığı bir istişare toplantısında bu Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin başkanları ve yöneticileriyle bir toplantı yaptık. O toplantıda birlik yöneticileri bu ortak içi, ortak dışı işlem sorununu gündeme getirdiler, örnekler de verildi. Mesela, fındıkta FİSKOBİRLİK fındığı alıyor, olduğu gibi satarsa bu ortak içi işlem sayılıyor ama fındığı ezme yapar ya da türevlerine dönüştürürse bu ortak dışı işlem sayılıyor. Yine zeytinden örnek verildi; zeytini olduğu gibi alıp satarsa -söz gelimi TARİŞ ya da MARMARABİRLİK- bu ortak içi işlem ama işleyerek ezme ya da yağ yaparak satarsa bu ortak dışı işlem. İkisinde de vergi kanunları açısından -birinde muafiyet var, birinde muafiyet yok- bu gündeme getirildi ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının koordinasyonuyla bunun Ekonomi Koordinasyon Kurulunda görüşülüp soruna çözüm getirilmesi prensip kararı alındı.
Şimdi, getirilen bu 93'üncü maddede, evet, sorunların bir kısmı çözülüyor ama buna bağlı olarak özellikle birlikleri ilgilendiren 4572 sayılı Kanun'a da bu ortak içi işlem, ortak dışı işlem tanımının tam olarak yerleştirilmesi lazım yani aslında, temelde biz gerçekten kooperatifçilikle ilgili politikamızda bir değişiklik mi yapacağız yani kooperatifler devam mı edecek? Özellikle birlikler şeyinde konuşuyorum bunu söylerken. Tabii ki kooperatif çeşitleri çok fazla ama tarım satış kooperatifleri ve birlikleri, ki bunlar zamanında 17 taneydi, 4 tanesi kapandı maalesef -çünkü bu tür önleri açılmadığı için bu markalar giderek yok oluyor- şu anda 13 taneye indi ama her biri uluslararası marka, Türkiye'nin zenginliği. Bunlara tanınmış bazı avantajlar olmakla birlikte yeterli değil yani Maliye teşkilatımız, Maliye Bakanımız ve ekibi vergi kanunları açısından bunu değerlendiriyorlar, çok doğal. "Kazanç varsa ben vergi alırım." diyor ama beri taraftan kanunla kurduğumuz ve her birinin cumhuriyetle yaşıt geçmişleri olan birçoğunun bu kurumların -mış gibi- yani hem vergi avantajından yararlanıyorlarmış gibi görünmesi amiyane tabirle -tabirimi hoş görün- deve misin, kuş musun? Yani deve kuşu misali görevlerine, faaliyetlerine devam etmesi söz konusu değil. Dolayısıyla, bu gelen 93'üncü madde sorunun bir kısmını çözmekle birlikte 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun'a bizim bu ortak içi işlem tanımını ya da muafiyetleri net olarak yazmamız gerekiyor. Benim önerim şu: Kooperatif ve birliklerin kârlılıklarını ve finansal açıdan güçlenmelerini düzenleyecek veya onlara katkıda bulunacak bu maddenin şöyle bir şekilde... Artık, bu ileride başka bir kanunla olur ya da Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın mevzuatının görüşülmesi sırasında olur ya da şimdi bir önergeyle olur, onu takdirlerinize arz ediyorum ama şöyle bir hükmün olması lazım: 4572 sayılı Kanun'un 6'ncı maddesinin son cümlesinde yer alan "...niteliğinde değişiklik olmayacak şekilde ilk işleme tesislerinde" ifadesinin kaldırılarak, hükümde "Kooperatif ve birliklerin ortaklarından aldıkları ürünleri işleyerek elde ettikleri mamulleri üçüncü kişilere satmaları ortak içi işlem sayılır." şeklinde bir düzenleme yapılması, tarım satış kooperatifleri ve birliklerinin önünü açacaktır çünkü Türkiye'de hâlen 13 tane birlik, 305 tane tarım satış kooperatif ve 323.566 da bunun üyesi var. Ben kayıtlara geçmesi açısından bunu dile getirmek istedim. Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın yetkilileri de burada. Bu bir sorun. Her ne kadar kısmen kooperatiflere bu ortak içi, ortak dışı işlemle ilgili Vergi Usul Kanunu açısından ve Kurumlar Vergisi Kanunu açısından düzenleme, bir çözüm getiriyor ise de sorunu tam olarak çözmüyor diyor ve hepinize teşekkür ediyorum.