KOMİSYON KONUŞMASI

GARO PAYLAN (İstanbul) - Merhaba değerli arkadaşlar, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, il, ilçe müftülüklerine böyle bir yetki vermeyi öngörüyorsunuz. Ciddi bir sakınca gördüğüm için kısa bir görüş ifade etmek istiyorum.

Partimiz tabii ki buna karşı. Ayrıştırıcı bir politika olduğunu düşünüyorum ve il, ilçe müftülerinin görevlendireceği imamların nikâh kıymasını öngörüyorsunuz ama Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı bir uygulama. Baştan sona reddetmemiz gereken bir uygulama ama diyeceksiniz ki: "Osmanlı'da bu nikâhlar böyle kıyılıyordu." Ancak Osmanlı döneminde biliyorsunuz Hristiyanların dinî temsilcilikleri, patrikhaneler veya Musevilerin hahambaşlıklarının da yetkileri vardı ve bu nikâhlar böyle kıyılıyordu. Velev ki neoosmanlıcı bir politika güdüyorsanız eksik güdüyorsunuz. Bunu istemiyorum, o ayrı bir şey yani "Patrikhanelere de bunu verin." demiyoruz, "Hahambaşılarına da bunu verin." demiyoruz ama eksik bir politika güdüyorsunuz ve ayrıştırıcı bir politika güdüyorsunuz yalnızca bunu Diyanet İşleri Başkanlığının uhdesindeki imamlara vererek. Zaten Diyanet İşleri Başkanlığı ayrıştırıcı, eksik bir yapılanma ve diğer kurumların statüleri belirlenmemiş durumda. Şu anda Ermeni Patrikhanesinin, Rum Patrikhanesinin, diğer patrikhanelerin ve hahambaşlıklarının statüleri yok. Lozan'ın amir hükmü olmasına rağmen yüz yıla yakın süredir bu statüler teslim edilmemiş durumda. Velev ki bu yetki verilecekse, bakın, ben istemiyorum bu yetkiyi diyorum ama verilecekse eşitlik çerçevesinde verilmeli. Bütün dinî kurum ve kuruluşlarının bu statüleri tanımlanmalı. Verilecekse bütün yapılanmalara bu yetki verilmeli ama yalnızca Sünni Müslüman kesime dönük bu yetki verilirse açık bir Anayasa ihlali yapmış olacaksınız arkadaşlar ve bir mahalle baskısı sonucu toplumu ayrıştırmış olacaksınız. İşte, "imamın kıydığı nikâh-resmî nikâh" ayrımı söz konusu olacak ve "Sen inançlısın." yaftası, "Sen inançsızsın." yaftaları söz konusu olacak, ayrıştırıcı olacak. Ermeni toplumunda da aynı şey vardır. Yani biz bunların tamamını... Gideriz resmî nikâhımızı kıyarız, daha sonra gideriz dinî nikâh da kıyılır. Hem kültürel gerekçelerle hem dinî gerekçelerle bunlar yapılır.

Gelin bu uygulamaya bu şekilde devam edelim. Büyük riskler barındıran bu ayrıştırıcı uygulamaları devam ettirmeyelim derim, saygılar sunarım.