İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, Komisyonumuzun saygıdeğer üyeleri, değerli bürokratlar ve basın mensupları; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Adaleti temel hak ve özgürlüklerin güvencesi ve devletin temeli olarak görüyoruz. Bu nedenle, yargı, insanların tereddütsüz güvenebileceği bir yapıda olmalıdır.

Sistemin etkin, erişilebilir ve adil olması hâlinde ancak adalete güven tesis edilebilir. Çeşitli güç unsurlarının hukuk devleti kurallarına göre sınırlandırılması suretiyle güçlünün değil haklının korunması, toplumsal ahengin ve huzurun tesis edilmesi, kuşkusuz devletin temel görevlerindendir. Bu kapsamda, insanlarımızın adaletli ve hakkaniyetli bir sosyal düzen içerisinde yaşamasını, hukukun üstünlüğü prensibinin hâkim kılınmasını ve temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmasını, aynı zamanda millî güvenliğimizi tahkim ederek milletimizi huzura kavuşturacak, ülkemizi kaos ve kargaşadan koruyacak tedbirlerin tam manasıyla alınması oldukça önemlidir ve siyaset kurumunun sorumluluğudur.

Görüşmekte olduğumuz bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinin faaliyete başladığı 20 Temmuz 2016 tarihinden bugüne kadar geçen sürede, gerek usul hükümlerinin uygulanması gerekse teşkilatlanmadan kaynaklanan bazı aksaklıklarla karşı karşıya kalındığı açıktır. Bu eksikliklerin giderilmesi için uygulamada karşılaşılan sorunlar da dikkate alınarak kanun değişikliği yapılması doğaldır ve beklenen bir durumdur. Bununla birlikte, yapılan düzenlemeyle mevcut sorunların veya sorunlu alanların tam olarak çözüldüğünü söyleyebilmek de mümkün değildir.

Bölge adliye mahkemelerindeki Başkanlar Kurulunun hukuk ve ceza daireleri başkanlar kurulu olarak ikiye ayrılmasını, hem uzmanlaşma hem de işlemlerin hızlandırılması bakımından olumlu değerlendiriyoruz. Her ne kadar alt komisyonda çıkarılmış olsa da herhangi bir dairenin hukuki ya da fiilî nedenlerle toplanamadığı durumda, kıdem ya da sıraya göre görevlendirme yerine Başkanın takdirine göre istediği üyeyi ataması yaklaşımını doğru bulmuyoruz. Tabii hâkim ilkesi bakımından tartışmalara yol açabilecek ve "Davaya göre hâkim atandı." mülahazalarını gündeme getirecek bu ve benzeri yaklaşımlar adaletin tesisine hizmet etmeyecektir. Bu sebeple, alt komisyonda anılan hükümlerin çıkarılmış olmasını olumlu bulduğumuzu ifade etmek istiyorum.

Yine, az önce, 1'inci maddeyle ilgili verilen önerge de bu anlamda olumludur. Bölge adliye mahkemesi ceza dairesinin ilk derece mahkemesi kararlarındaki bazı hata ve eksikleri düzelterek istinaf talebini reddedebileceği hususlar genişletilmektedir. Bu genişlemenin Yargıtay ceza dairesinin temyiz kanun yolunda düzeltme yetkisiyle paralel şekilde yapıldığı anlaşılmakta ve her iki mahkeme bakımından da iş yükünü azaltmaya yönelik bulunmaktadır.

Girişim önemli olmakla birlikte esaslı bir genişletme yapılmadığından mevcut sıkıntıların yine devam edebileceği anlaşılmaktadır. Zira, mevcut iş yükü ve personelle ceza dairelerinin şu anda bile birikim yaptığı söylenmektedir.

Yargıtay bakımından temyiz incelemesinden sonra kesinleşen kararlara karşı başvurulan olağanüstü kanun yolu, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının itirazı istinaf kanun yolu bakımından da düzenlenmektedir.

Burada savcının itirazı, yine kararı veren ceza dairesine yapacak olması, hem itiraz kanun yolunun temel mantığıyla bağdaşmamakta hem de aynı mahkemeden farklı bir karar alınması bakımından sonuç alması zor bir kanun yolu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ayrıca, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ve Genel Kurulun itirazlar sebebiyle karşı karşıya kaldığı tıkanmaya istinaf mahkemelerinin de kısa sürede karşılaşabilmesi ihtimal dâhilindedir.

Tasarının bütününe baktığımızda, uygulamaya dair sorunların giderilmesi, usul ekonomisi ve uyum bakımından bazı düzenlemeler de yapılmaktadır. Yapılanların yanında uygulamada sorun yarattığı hâlde düzenlemeye konu edilmeyen hususlar da kuşkusuz bulunmaktadır. Bu ve benzeri hususların da taslakta yer alması kuşkusuz yararlı olurdu.

Kanunun hayırlı sonuçlar doğurmasını diliyorum ve teşekkür ediyorum.