İYİ PARTİ GRUBU ADINA AYLİN CESUR (Isparta) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Önergenin konusu kadın yoksulluğu. Özellikle son beş altı yıldır ülkemizde ciddi şekilde yoksullaşıyor kadınlar ve kişi başı millî gelirimiz 2007 seviyelerine geriledi ve pek çok kazanımlarımızı da bu süre içinde kaybettik.

En çok kadınlarımız yoksullaşıyor. Kadın yoksulluğunu ben bu kürsüde üç senedir konuşuyorum ama bugün altı çizilmesi gereken şey bunun artık kronikleşmiş bir sorun hâline gelmiş olması. "Güçlü kadın" diyoruz ve kadının gücü de ekonomik özgürlüğüne bağlı esasında. Aile içi şiddet ve kadına karşı şiddetteki artan rakamlar kadın yoksulluğuyla tamamen paralel seyrediyor. Kadın yoksullaştıkça çaresiz, çaresiz kaldıkça da şiddetin daha çok kurbanı yani. "Kız çocuğu okuyacak da ne olacak canım, otursun evinde!" yaklaşımını Türkiye Cumhuriyeti yetmiş dokuz yılda Atatürk'ün kurduğu cumhuriyetle belli bir noktada gidermişti ve neredeyse hallediyordu ama bugün, geçen son on dokuz sene içerisinde geriye takılan vitesle kronikleşti bu hastalık ve acil müdahale gerektiriyor artık. Neden mi?

Şimdi, 1 milyon 872 bin 537 okuma yazma bilmeyen kadın var hâlâ ülkemizde, erkeklerden 6 kat daha fazla. Yükseköğrenim ve ileri derecelerden mezun kadınlar, erkeklerden yüzde 15 daha az, lisede bu oran yüzde 24'lerde. Eğitim çağında olup okula hiç gitmemiş ya da eğitimi yarıda bırakmış yaklaşık 516 bin kız çocuğu var hâlâ ülkemizde. Utanarak söylüyorum bunu, bir utanç tablosudur. 15-19 yaş arası kız çocuklarımızın yüzde 25'i ne eğitimde ne istihdamda. Kadınlarımızın eğitimde geçirdiği zaman erkeklerin ortalama iki yıl gerisinde ve aynı yaklaşım kadının çalışma hayatında da maalesef aynı tabloyla karşımızda. Ülkemizde coronavirüs salgını başlamadan önce 20-65 yaş arası kadın istihdam oranı yüzde 34,4 -salgına sığındığınız için salgından önce diyorum, dikkatinizi çekiyorum- erkek istihdamı yüzde 73'lerde; bizde yüzde 34 olan, Avrupa'da ortalama yüzde 67'lerde. Çalışma hayatında kadınların kalış süresi ortalama on dokuz yıl, erkekler için ise bu otuz dokuz yıl ve Türkiye'de yönetici pozisyonundaki kadınlar yüzde 14'lerde, Avrupa'da bu rakam yüzde 40'lara kadar uzanıyor. Kadının durumunu görebiliyor musunuz? Tabloyu bunun için anlatıyorum.

Şimdi, erkeklerin kazandığı her 100 liraya karşılık kadınlarımız 43 lira kazanıyor, çok belirgin bir eşitsizlik söz konusu. Kadın hamile kalır diye işe alınmıyor, çocuğu var diye işten çıkarılıyor, "Kadındır, yapamaz." diye işe alınmıyor, işe alınanlar iş yerinde psikolojik veya cinsel tacize ve şiddete uğruyor, terfi ettirilmiyor, tepeden bakılıyor; bir dolu sorun arka arkaya kadının üzerinde.

Kadının parası elinden alınıyor, aile içi ekonomik şiddete uğruyor kadınlarımız; bu oranda da yüzde 30'dayız ve çok gerilerdeyiz dünyaya göre ama bunun en önemli hazırlayıcılarından biri de çocuk evlilikler.

Kriz anlarında en çok yoksullaşan yine kadın, pandemide en çok yoksullaşan yine kadın ve kadınlar yoksulluğu AK PARTİ iktidarında daha da çok yoksullaşarak iyice öğrendi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun Sayın Cesur.

AYLİN CESUR (Devamla) - Kadınlar çaresizdi, AK PARTİ iktidarında daha çaresiz kaldı. Kadınlar yardıma muhtaçtı, şimdi AK PARTİ iktidarıyla on dokuz sene sonra en çok kadınlar yardıma muhtaç.

Yirmi yıl gibi bir süre bu saydıklarımı değiştirmeye yeterdi ama biz göremedik bunu değiştirecek herhangi bir yaklaşımınızı. Genel Başkanı cesur bir kadın olan bir partinin kadın milletvekili olarak diyorum ki: Biz değiştireceğiz bu durumu. Bunu kadınlarımızla ve gençlerimizle yapacağız, en çok onlara güveniyoruz. Yirmi yıl boyunca önümüze koyduğunuz kaderi iteceğiz elimizin tersiyle ve güçlü Türkiye'ye biz kadınlarımızla ulaşacağız. Bahar dalları açacak yeniden ülkemde baharla beraber.

Kadınlarımızı bu kürsüden kaderini eline almaya davet ediyorum. Silkeleyelim üzerimize düşen, inen kara kaderi artık ve değiştirebileceklerimizi değiştirmek için ihtiyacımız olan tek şey cesaret.

Ve diyorum ki kadınlarımıza: Şimdi sandık zamanı ve kadınlarımız için en çok çalışma zamanı.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti ve CHP sıralarından alkışlar)