| Konu: | Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 4 |
| Birleşim: | 42 |
| Tarih: | 27.01.2021 |
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Sayın Başkan, teşekkür ediyorum.
Görüşmekte olduğumuz kanun teklifi, Samsun Milletvekili Fuat Köktaş ve 48 milletvekili arkadaşımız tarafından 30 Eylül 2020 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuş ve Başkanlıkça da 1 Ekim 2020 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilmiş.
6 Ekim 2020 tarihinde, Komisyonumuz 9'uncu Birleşiminde, teklif sahibi, 1'inci imza sahibi Sayın Fuat Köktaş'ın sunumu, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı temsilcisi, Ticaret Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Adalet Bakanlığı temsilcileri ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Türk Patent ve Marka Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Sanayici ve İş İnsanları Derneği, Uluslararası Yatırımcılar Derneği ile Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği temsilcilerinin katılımlarıyla incelenip görüşülmüştür. Bu çerçevede, Komisyonumuzda biraz önce ifade etmeye çalıştığım kamu kurum ve kuruluşlarının bütün maddeler üzerindeki görüşleri dikkate alınmış, bilgiye ihtiyaç olduğu anda onlara sorulmuş ve sivil toplum örgütü temsilcileri hem maddelerin geneli üzerinde yapılan görüşmelerimiz sırasında hem de maddeler üzerinde görüşmeler yapılırken katkı sağlamıştır. Bu arada tüm siyasi parti gruplarına dâhil milletvekili arkadaşlarımızın -hem komisyon üyesi arkadaşlarımızın hem de dışarıdan katılan milletvekili arkadaşlarımızın- kanun teklifi görüşülürken, yaptıkları olumlu eleştirilerle birlikte çok büyük katkı sağladıklarına inanıyorum. Bu teklif komisyonumuzda görüşülürken teknik madde babında diyebileceğimiz 2 madde konusunda arkadaşlarımızın farklı düşünceleri vardı, o konuyla ilgili biraz daha değerlendirelim, ifade edelim diye düşündük.
Sonuç olarak, en son arkadaşlarımızla yaptığımız o 2 madde konusunda da teknik bir düzenlemenin olduğunu, siyasi parti gruplarının bir araya gelerek özellikle bir madde konusunda anlaşabileceklerini fakat böyle bir yapının da aslında afaki bir şey değil, olabilecek... Biraz önce Milliyetçi Hareket Partisi Grubundan arkadaşımızın ifade ettiği gibi "Teknoloji geliştirme bölgelerinin imkânlarının artırılması, ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için daha etkin bir görev almasını sağlayabilecek" diye ifade ettiğimiz teklifin 6'ncı maddesindeki gelir ve kurumlar vergisinden istisna kapsamında olan matrahtan yüzde 2'lik kısmın belli bir süreyle yıl içerisinde ayrılması ve bu yüzde 2'yi istisna kapsamında olan 1 milyonu geçen kurum ve kuruluşların istisna kapsamında bir fonda tutup "melek yatırımcı" diyebileceğimiz çeşitli AR-GE araştırma şirketlerine ortak olarak katılmalarını sağlayan önemli bir düzenleme. Buradan Cumhurbaşkanına yüzde 2'yle o 1 milyonluk kısmı ve 20 milyonu aşamayacağı yani bir yıl içerisinde elde edilecek kısmın 20 milyonu aşamayacağı şeklindeki düzenlemede Sayın Cumhurbaşkanına 5 misline kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye verilen bir yetki var. Bir kısım milletvekili arkadaşımız "5 misli" ibaresinin çok yüksek olduğunu ifade etti ama bu, zaman içerisinde -ki bu bizim yazdığımız 1 milyon lira ile 20 milyon lira enflasyon oranı içerisinde yıllar itibarıyla eskale edilecek- devam edecek. Kanun teklifine, kanuna ilk defa giren bir teklif düzenleme. Yani AR-GE şirketlerinin elde ettikleri kurumlar vergisi istisnasından kaynaklanan menfaatlerin, yine küçük olabilecek veya önemli diye sayabileceğimiz, yatırım konulduğunda desteklendiği takdirde ülke ekonomisine veya yeni buluşlara, yeni patentlere, yeni yol açılımlarına, hedefe doğru ilerlemesinde katkı sağlayabileceğini düşündüğümüz kaynakların artırılmasıyla ilgili bir düzenleme. Bu konuda arkadaşlarımız ya 5 misli olan kısmı kabul ederler veya siyasi parti grupları kendi aralarında konuşup bunu 10 misline de çıkarabilirler ya da 3 misline düşürme imkânları da mevcut. Biz Komisyon olarak bu konuda takdiri Genel Kurula bıraktığımızı ifade etmek istiyorum.
Aslında, bu düzenleme, Komisyon aşamasında ve diğer zamanlarda görüştüğümüz milletvekili arkadaşlarımızın katkılarıyla hazırladığımız tamamen teknik bir düzenleme. Bu düzenleme içerisinde, az önce ifade ettiğim gibi, bu oranların ne olması gerektiği konusunda tartışmalar var. Bu tartışmanın özü itibarıyla rakamların 5 misline çıkarılması, melek yatırımcı veya zihninde bir kıvılcım olduğu hissedilen insanlara bu desteği verebilmek, onların içindeki cevheri ortaya çıkarabilmek için, maddi imkânı olmayan kişilere imkân sağlamak adına yapılmış önemli bir düzenlemedir diye düşünüyorum. Belki bu 20 milyon liralık üst sınırı daha yüksek bir rakama ulaştırarak, AR-GE dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi istisnasından imkân sağlayan, o gelir ve kurumlar vergisini ödemeyen kurumların, kişilerin; gerçek veya tüzel kişilerin bu imkânlarını başkalarının fikirlerini destekleyebilmek adına belki daha da artırmak için teklifte de bulunulabilir ama Sayın Bakan Yardımcımızla dün yaptığımız istişare çerçevesinde şu anda 20 milyon liranın bu çerçevede verdiğimiz AR-GE destek kapsamına uygun bir rakam olduğunu, istisna kapsamındaki kısmın... Çünkü bir yıl içerisinde bu geliri alıyorsunuz ve pasifte, geçici bir hesapta koyuyorsunuz, yıl içerisinde bunu harcamak mecburiyetindesiniz. Nasıl harcamak mecburiyetindesiniz? Bir işletmeye iştirak etmek mecburiyetindesiniz, o işletmenin büyümesine imkân sağlamak mecburiyetindesiniz. Bunu yapmadığınız takdirde istisna olan gelir ve kurumlar vergisinin bir sonraki yıl indirilmemesini sağlamak... Ama burada, istisna kapsamında olmasına rağmen vergi ziyaı cezası almadan -yani 1 verginin aslı, 3 misli de ziyaı cezası almadan- 4 misli mükellefiyetten kurtulmak için yapılan bir düzenleme. Bunu yapmadığı takdirde ertesi yıl yapmadığı oran kadar AR-GE imkânından faydalanmamasını sağlayan bir düzenleme. Daha önceki dönemde olmayan böyle bir zaruretin olmaması ve şimdi kanunla koyduğumuz bu düzenlemeyle birlikte ihmal edildiği veya yapılamadığı takdirde ya da eksik bir rakam ortaya çıktığı takdirde AR-GE'den imkân sağlayan müesseselerin, kurum veya kuruluşların, gerçek veya tüzel kişilerin bir cezalandırılmaya mahal bırakmadan sadece bu istisnadan bir sonraki yıl faydalanmalarını engelleyecek bir düzenleme şeklinde yapılmış.
Değerli arkadaşlarımız, teklif sahibi arkadaşlarımız ilgili kuruluşlardan bu konuyla ilgili muhakkak bilgi almışlardır ve iyi bir çalışma olduğunu düşünüyorum. Biraz önce ifade ettiğim gibi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, TÜSİAD, YASED, ASKOM gibi kurum ve kuruluşlar da hem Komisyonumuzda bu konuyla ilgili katılım yaptılar hem de Cumhurbaşkanı Yardımcısı veya Hazine Maliye Bakanlığı başkanlığında Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulunda çok önemli toplantıların yapıldığını, bu teklifin hazırlanmasına altyapı oluşturabilecek, bir zemin hazırlayabilecek çalışmaların uzun yıllardır yapıldığını ve tartışıldığını biliyoruz. Bu tartışma kapsamında, şu ana kadar bize sivil toplum örgütlerinden herhangi bir itirazın gelmediğini ifade etmek istiyorum. Az önce ifade ettiğim gibi, 6'ncı maddedeki bu oranın, bu rakamın, 1 milyon lira alt sınır, 20 milyon lira üst sınır olan rakamın ve yüzde 2'lik nazım hesaplara ayrılacak rakamın 5 misline kadar artırılmasında Cumhurbaşkanına yetki verilmesi ya da sıfıra düşürülmesiyle ilgili Cumhurbaşkanına yetki verilmesi konusunda çeşitli fikirler var. Bu fikirleri de ifade ederken hep iyi niyetle, samimiyetle olduğunu düşünüyoruz çünkü Türkiye'de araştırma geliştirme ve nitelikli ürün ortaya çıkarabilmek için, arkadaşlarımızın düşünceleriyle katkı sağlamak için yaptıkları bir ifadedir diye düşünüyorum. Komisyonumuzda bu konuyla ilgili destek veren, görüşleriyle, eleştirileriyle çok olumlu katkı yaptıklarını düşündüğüm tüm siyasi parti temsilcisi arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun.
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Teklif sahibi milletvekili arkadaşlarımız da gerçekten çok güzel çalışmışlar, o arkadaşlarımıza da teşekkür ediyorum. Kanun teklifinin umuyorum en kısa zamanda yasalaşarak iş dünyasına imkân sağlayacağını, Türkiye'nin gelişmesine katkı sağlayacağını ümit ediyorum.
Tekrar Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.