AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İYİ PARTİ Grubu adına Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanın Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi'nin 9'uncu maddesi üzerine söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, konumuz, kitle imha silahlarının finansmanı. Bu bağlamda, ben de konuşmamda ülke olarak nükleer tehdit altında olma riskimizden bahsedeceğim. Geçtiğimiz günlerde basından da duyduk, Ermenistan'ın eski Başbakanlarından Hrant Bagratyan, Nikol Paşinyan'a Azerbaycan-Ermenistan savaşında kirli bomba kullanma teklifi yapıldığını söyledi, bu teklifi kabul etmeyen Paşinyan'ı da ihanetle suçladı ve savaşın kaybedilmesinin nedeni olarak gösterdi. Bagratyan "Nükleer santral atıklarından hazırlanmış kirli bombayla Dağlık Karabağ'da Azerbaycan ordusuna karşı mağlubiyet önlenebilirdi." dedi.

Bu kirli bombalar için çok çeşitli nükleer maddeler kullanılabilir, hatta düşük kalitedeki nükleer maddelerden yapılan kirli bombalara da rastlanabilir, örneğin röntgen için kullanılan sezyumdan da yapılabilirler. Ermenistan topraklarında zaten yıllardır patlamaya hazır bir nükleer bomba var diyebiliriz: Metzamor Nükleer Santrali.

Değerli milletvekilleri, bu Metzamor Nükleer Santrali ülkemizin doğu sınırına 16 kilometre uzakta, 1977 yılında inşa edilmiş; dünyada bilinen en eski nükleer santral teknolojisiyle inşa edilmiş, 26 Nisan 1986'da patlayan ve binlerce insanın öldüğü Çernobil Nükleer Santrali'yle aynı teknolojiye sahip. Çernobil bize Metzamor'dan çok daha uzaktı, buna rağmen Türk Tabipleri Birliğinin "Çernobil Nükleer Kazası Sonrası Türkiye'de Kanser" başlıklı raporunda da belirtildiği üzere, kazadan yaklaşık on gün sonra tüm Türkiye'ye radyoaktif bulutların geldiği bilinmektedir.

Değerli arkadaşlar, Metzamor Nükleer Santrali mevcut santraller arasında en tehlikeli ve güvensiz reaktör olarak gösterilmektedir, kaldı ki Metzamor Nükleer Santrali 2005 yılında teknik ömrünü tamamlamıştır. Bu santral teknik ömrünü tamamlamasına rağmen Ermenistan, bu santrali 2026 yılına dek aktif tutmayı planlamaktadır. Ayrıca, bu santral Ağrı Dağı Fay Hattı üzerine inşa edilmiştir, deprem riski yüksektir; buna dönemin Sovyet bilim insanları da karşı çıkmıştır. Uzmanlar, Metzamor'un orta şiddetteki bir depreme dahi dayanamayacağını belirtmektedir. Uluslararası standartlara göre nükleer tesisler 5 ve üzeri şiddetlerdeki depremlerin oluşabileceği bölgelere inşa edilemez. Metzamor'un bulunduğu bölge 9 şiddetinde depremlerin bile yaşanabileceği kadar tehlikelidir. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu da bu santralin olası bir nükleer kazaya mahal verebilecek durumda olduğunu belirtmektedir. Ayrıca, kesin araştırmalara dayanmasa da bazı varsayımlara göre Metzamor Nükleer Santrali çevresindeki birçok bölgeye zarar vermektedir. Civar bölgede bitki örtüsünün kuruduğu, hayvanlara zarar verildiği belirtilmekte, bu bölgelerde kanser sayısında artış olmakta, anomali ve ölü doğumlar da yine artmaktadır; bu durum da bu santralle ilişkilendirilmekte.

Değerli arkadaşlar, radyoaktif maddeler, kirli bombalar insanlara zarar vermenin yanında gıda ve su kaynaklarını da kirletmeye neden oluyor. Tabii, bunun için büyük miktarda radyoaktif maddeye ihtiyaç var. Nükleer santrallerden olası sızıntılar doğaya zarar verme potansiyeline sahip; Metzamor da bunlardan en önemlisi. Bunu, Ermenistan, doğrudan bilinçli yapıyor diyemeyiz fakat bölgedeki yer altı sularını kirletip kirletmediği araştırılmalıdır. Bunun yanında, doğu illerimizde yaşanan kanser, ölü ve anomali doğumlar da araştırmalıdır.

Gördüğünüz gibi, Ermenistan'ın elinde böyle bir nükleer malzeme olması, Türkiye ve bölge devletleri için bir tehdittir. Bu santralin her an patlama riski olması ya da radyasyon sızdırma riski taşıması bize mütemadiyen tehdit unsuru oluşturmaktadır. Bu durumda bizim Hükûmetten beklentimiz, gerekli adımların bir an önce atılmasıdır. Bu durumun bize ve bölge devletlerine zararı bütün dünyaya gösterilerek uluslararası kamuoyu oluşturulması gerekmektedir. Ermenistan'ın Metzamor Nükleer Santrali'ni kullanmaya devam etmesi hem bizler hem de gelecek nesiller için tehlikelidir.

Türk milletinin her an bir nükleer faciayla yaşamasının önüne geçmek için bir an önce iktidarın gereğini yapmasını bekliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)