BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

232 sıra sayılı Türkiye Çevre Ajansının Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 24'üncü maddesi üzerinde vermiş olduğumuz değişiklik önergesi hakkında söz almış bulunuyorum. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Bu madde, son yıllarda ülkemizde kullanımı oldukça yaygınlaşan ancak mevzuatta bir tanımı bulunmayan elektrikli skuterlerin yasal altyapısını oluşturmaya yönelik düzenlemeleri kapsamaktadır; bu konuda Karayolları Kanunu'nda değişikliğe gidilmektedir. Düzenlemeyi trafik güvenliğine katkı sağlayacak bir düzenleme olarak görüyoruz. Aynı şekilde, bunun paralelinde bisiklet yolları da dâhil, kara yollarında, bugün Türkiye'nin en büyük özellikle şehir içi yollarında, büyükşehirlerde trafik çok ciddi bir problem. Buna yönelik atılan adımların, buna yönelik yapılan çalışmaların tümünü destekliyoruz ama son günlerde aldığımız haberler var; özellikle şehir geçişlerinde yapılan EDS denetimleri. Bu EDS denetimlerini maalesef belediye başkanlarımız -ben partili, partisiz hiçbir ayrım yapmadan söylüyorum- bunu bir gelir kaynağı olarak görmeye başladılar. Yani denetim fonksiyonundan daha çok, gelir getiren bir iş gibi algılamaya başladılar; bu da çok ciddi cezalar yazıyor. Bundan dolayı da vatandaşımızın çok ciddi sıkıntıları var. Bunları trafik denetiminin ötesine taşımamak lazım. Bunları gelir getirici bir yapı olarak görmeyeceğinizi ümit ediyorum.

Tabii -çevreden açılmışken- şu an özellikle Türkiye'de 1995 yılında 17 milyon ton olan evsel atık miktarı bugün 32 milyon tona ulaşmıştır. 2023 yılında da bu rakamın 38 milyon tonu aşması beklenmektedir. Bunun anlamı şu: Türkiye'de kişi başına yaklaşık 1 kilogram çöp üretilmektedir. Bırakın bizim kendi çöpümüzü ayrıştırmayı, bugün özellikle Avrupa ülkelerinden de ülkemize çok ciddi oranda çöp gelmekte, Türkiye'de bu çöp işlenmektedir. Yani Avrupa'da en fazla çöp işleyen ülke konumundayız, keşke başka alanlarda birinci olsak diye düşünüyorum. Diyorum ki: "Türkiye, Avrupa'nın çöplüğü değildir, alsın çöpünü nerede işliyorsa orada işlesin." (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)

Tabii, buna paralel olarak özellikle "çevre" dediğimiz zaman çevre ve inşaat mühendisleri... Bu sektörde çalışan arkadaşlarımızdan hepinize mektuplar yağıyordur. Ben bugün deprem komisyonundan geliyorum. Bugün 6,5 milyon binayı dönüştürmeyi planlıyoruz; mühendisleri dinliyoruz, zemincileri dinliyoruz, jeologları dinliyoruz. Herkesin bu kadar geniş alanda... Maalesef istihdam konusuna teknik elemanla geldiğiniz zaman hiçbir mesafe katedemedik.

Bugün bize gelen bir mektubu sizlerle paylaşmak istiyorum. İnşaat platformu 2020 yöneticisi Mustafa Ulus diyor ki: "2019 yılına dek her yıl 12 bin civarında inşaat mühendisi mezun oluyor." Peki bunlar ne yapıyorlar? Özel sektörde iş bulabiliyorlar mı? Kamuda istihdam edilebiliyorlar mı? 2018 ve 2020 toplamında yaklaşık 24 bin mezun vermesi bekleniyor. Peki, buna karşılık kamuda atanacak mühendis sayısı kaç? Ben size söyleyeyim: Sadece ve sadece 131. Peki, geride kalanlar? Mezun olanların binde 5'i ancak atanabiliyor, geride kalanlar ne yapıyor? Özel sektörde durum ne? Bildiğiniz gibi, artık, bu ülkede, bırakın normal şartlarda bir mühendis maaşını, ortalama ücret olan asgari ücret, bugün mühendislerin de çalıştığı ücret hâline döndü. Peki, asgari ücretle mühendisler iş bulabiliyor mu? Maalesef, asgari ücretle bile bu gençlerimizin iş bulma şansı yok. Peki, bu şartlarda bunların nasıl yuva kurmasını bekliyoruz? Bunlar nasıl evlenecekler, nasıl ev bark sahibi olacaklar? Nasıl geleceğe dair rüyalar görecekler, hülyalar kuracaklar? İşte, maalesef, hepimizin gördüğü gibi, bunu kuramadıkları gibi, gençlerimiz geleceklerini maalesef başka ülkelerde arıyorlar.

Ben buradan yeri gelmişken tekrar söylüyorum: Bizim, özellikle, 2021 geçti ama hiç olmazsa 2022'de, mezun olan bu teknik elemanlarımıza, inşaat mühendislerimize, elektrik mühendislerimize, jeoloji mühendislerimize -kamuda istihdam etmek için- muhakkak gerekli kadroları açmamız lazım. Buraya gelen bakanlıkların tümü eleman yetersizliklerinden bahsederken biz gençlerimize iş bulamıyoruz.

İnşallah, önümüzdeki bütçede bunlarla ilgili bir bütçe oluşturulacağını düşünüyor, yüce heyetinizi saygılarımla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)