SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Teşekkür ediyorum.

Sayın Beştaş'a da teşekkür ediyorum.

Aslında, bu, Komisyonumuz sırasında görüşülen, aynı zamanda Genel Kurulda hem geçen hafta hem de bu hafta sık sık dile getirilen atık lastiklerin geri dönüşümüyle ilgili sorunun Sayın Meral Danış Beştaş tarafından gündeme getirilmesi.

Değerli arkadaşlar, şu konuyu açıklığa kavuşturmak gerekir: Bu konuyla ilgili yaklaşık yirmi gündür uzmanlarla görüş alışverişinde bulunuyoruz, nedir, ne değildir diye. Hem firma sahipleriyle hem de bu konuda akademik literatürde ismi geçen kişilerle de görüşmeler yaptık.

Türkiye'de 300 bin ton civarında atık lastik ortaya çıkıyor, araçlardaki atık lastik. Bu atık lastiklerin geri dönüşümü gerekir. Bu geri dönüşüm ya yakılarak ya da piroliz yoluyla yeniden kazanılarak ortaya çıkması hasıl oluyor. Yakıldığı zaman geri dönüşüm olmuyor ama piroliz yöntemiyle ayrıştırma yaptığınız takdirde geri dönüşüm ortaya çıkıyor. Şu anda konuştuğumuz, arkadaşlarımızın 13'üncü maddede atık lastiklerden enerji üretilmesiyle ilgili konudaki esas itirazları, bunun biyokütle tanımında bulunmadığını, biyokütle olarak tanımlanamayacağını, kanun metninde biyokütle tanımı içerisinde, atık lastikler ibaresinde geçmesinin doğru olmadığını ifade ediyorlar. Aslında, Türk Dil Kurumunun sözlüğüne biyokütle nedir diye baktım: "Belirli zamanda sınırları belirli beri biyotopta bulunan canlı organizmaların toplam kütlesi." Bunu "Geri dönüşüm vasıtasıyla elde edilen enerjinin desteklenmesi teşviki" diye ifade edebilirdik. Bugün en büyük toplumsal sorunlardan biri, atıkların geri dönüştürülebilmesi. Plastik ürünlerin, çelik ürünlerin, petrol ürünlerinin yeniden kazanılabilmesi için, ekonomide yeniden kazanılabilmesi için yapılan çok büyük önermeler var. Bu önermeler içerisinde de "piroliz sistemi" diye ifade ettiğimiz belki son teknoloji olmayabilir ama şu anda Türkiye'de kullanılan en önemli teknolojilerden biri. Piroliz sisteminde dönüştürülürken kesinlikle yakma diye bir durum söz konusu değil. Lastikler toplanıyor, bu toplanan lastikler önce çelik ve iplik materyallerinden ayrılıyor. Onlar ilgili...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Başkanım, izin verir misiniz?

BAŞKAN - Sayın Başkan, derin mevzu yani çok uzun sürecekse ayrı bir şey.

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Başkanım, bir iki dakika daha sürecek.

BAŞKAN - Buyurun, toparlayın.

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Yani bu toplanan ayrıştırıldıktan sonra "otoklav" dediğimiz -mühendis arkadaşlar iyi bilirler bunu- kapalı basınçlı bir hazne var, o kapalı basınçlı haznenin dışından ısıtılarak -tıpkı düdüklü tencere gibi, düdüklü tencere de bir manada otoklavdır- içerideki ham maddenin, içerideki lastiğin eritilip ayrıştırılması. Bu ayrıştırma sırasında yüzde 30 veya 40 civarında bir sıvı elde ediliyor. Geriye kalan kısmı, yüzde 70 veya yüzde 60 civarında elde edilen ürün de yine lastik fabrikalarında geri kullanılmak üzere gönderiliyor. 30-40 civarındaki sıvı yakıt "kalorifer yakıtı" dediğimiz "kalyak"tan ince, mazottan kalın. Bunları evlerimizde yaktığımız kalorifer sistemi olarak düşünün. Bu, kaloriferde yakılarak, bir brülör vasıtasıyla yakılarak elde edilen ısıdan buhar elde edilip bir piston vasıtasıyla enerjiye dönüşüyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Son bir cümle Sayın Başkanım...

BAŞKAN - Buyurun.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Düdüklü tencereden duman çıkmıyor mu? Buradan çıkan dioksin nereye gidiyor?

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - 300 bin ton lastiğin 260 bin tonu çimento fabrikalarında yakılarak tüketiliyor. 40 bin tonluk kısmı da elektrik tesislerinde piroliz yöntemiyle ayrıştırılıp geri dönüşüm yapılarak yeniden ekonomiye katkı sağlayan bir hâle getiriliyor.

Bu anlamda şunu ifade edebiliriz: Bunun "biyokütle" tanımı içerisinde bulunması doğru değil, "biyokütle" tanımına girmiyor, Türk Dil Kurumunun sözlüğüne baktığımızda "biyokütle" tanımına girmiyor ama geri dönüşümden dolayı elde edilecek enerjinin desteklenmesi gerektiği kanaatine sahibim ben bir sanayici olarak, bu konuda da iyi bir araştırma yapmış biri olarak. Geri dönüşümden enerji elde edilerek bunun teşvik edilmesi geri dönüşümü teşvik anlamındadır, çevre kirliliğini önleyecek bir anlamdadır. Bu manada baktığımızda başlık olarak aynı kanaatte olduğumuzu ifade etmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum.