BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Tabii, son bir haftadır, Adalet Komisyonunda avukatlarla ilgili yasa teklifini çıkardık. 80 baro başkanı istemedi, istememesine rağmen de biz ısrarla istemedikleri kanunları çıkardık. Dolayısıyla, özellikle son dönemde adaletle ilgili kanunlar geliyor, bunları düzenlemekten de yorulmadık ama bunların tamamı da maalesef bu işe bir çözüm olmadı.

İYİ PARTİ olarak biz, programımızda, her zaman, adil, tarafsız, bağımsız, çağdaş bir hukuk düzeninden, hukukun üstünlüğünden ve bireyin haklarını esas alan, demokratik, çoğulcu ve özgürlükçü bir hukuk sisteminden yana olduğumuzu ifade ettik; geciken adalet adalet değildir dedik.

Yüksek mahkemeler ile ilk derece mahkemelerinin iş yükü, maalesef, getirdiğiniz bütün kanunlara rağmen artmıştır. Birkaç örnek verecek olursak: Ceza ve hukuk idare mahkemelerine 2018 yılında gelen dava sayısı 7 milyon 369 bin 647, toplam hâkim sayısı 9.932, 1 hâkime düşen dosya sayısı 742. Bu kapsamda, Yargıtay genel kurulları dava dairelerine gelen dava sayısı ise 2018 yılında 1 milyon 17 bin 969, karara bağlanan 511.508, devredilen 506.461. Yargıdaki gecikme bu örnekte de açık bir şekilde orta yere çıkmaktadır. Yıl içinde gelen davaların yarısı maalesef gelecek yıla devretmektedir.

Birinci derece mahkemeleri de bundan farksız değildir. 2018 yılında birinci derece mahkemelere gelen dava sayısı 7 milyon 169 bin 685, karara bağlanan 4 milyon 49 bin, devredilen 3 milyon 119 bin 802. Mahkemelerin yoğunluğu, ara buluculuk ve uzlaşma kültürüyle de maalesef çözülememiştir, sulh yöntemleri de işe yaramamıştır. Mahkemelerin iş yükünde ortaya çıkan artış maalesef bir türlü önlenememiştir. İş yükü sorunu yargılama sürelerinin uzamasına ve bazı duruşmalarda adil yargılanma hakkının ihlal edilmesine yol açmaya başlamıştır. Ayrıca, uzun yargılama süreleri yargıya olan güveni de azaltmaktadır.

Bütün bu yaşananlar Türkiye'nin hukukun üstünlüğü konusundaki karnesini de maalesef kötü yönde etkilemektedir. 2003 yılında hukukun üstünlüğü sıralamasında 83'üncü sırada yer alan Türkiye, maalesef, 2019 yılında 26 sıra gerileyerek 109'uncu sırada yer almıştır.

Bugüne kadar bu Meclisten çok sayıda yargı paketi çıkardık. Bu paketlerin sayılarını biz de millet de unuttu. Çıkarılan bu paketlerin bağımsız yargıya maalesef hiçbir faydası olmamıştır. Yargıya güven, yargı mensuplarının da söylediği gibi, yüzde 30'ların altına düşmüştür. Aynı şekilde bizim dışımızda OECD ülkelerinde adaletten memnuniyet oranı 2007 yılında yüzde 51'den yüzde 56'ya çıkarken, Türkiye'de maalesef yüzde 67 olan bu oran, yüzde 44'lere düşmüştür. Bu durum ülkemiz açısından maalesef üzüntü vericidir çünkü adaletin olmadığı, hukukun zedelendiği yerlerde yatırımcıların gelmesini de bekleyemeyiz. Yatırımcılar, gidecekleri ülkede, yatırım yapacakları ülkede alfabenin a'sı gibi öncelikle o ülkede hukuk var mı, hak arama konusunda sorunlar var mı yok mu, öncelikle buna bakar, buna göre o ülkelerde de yatırım yapmaya karar verirler.

Dolayısıyla bu hukuk sistemini getirip doğru düzgün, baştan aşağı çalışalım. Hani hep beraber çalışıyoruz diyoruz ya, her seferinde tek başınıza getiriyorsunuz, ondan sonra da torba torba... Her torbada adaletle ilgili, hukukla ilgili muhakkak bir şeyler getiriyorsunuz.

Ama bundan da daha önemlisi, bugün Türkiye'nin gerek işsizlik konusunda gerek ekonomiyle ilgili çok ciddi problemleri var. Mutfakta yangın var. Gerçek gündeme, gerçek problemlere bu Meclis bir türlü odaklanamıyor. Ümit ediyorum ki bundan sonra -herhâlde ekim ayına kadar gelecek gibi durmuyor ama ekim ayına kadar millet dayanır mı dayanmaz mı bilemiyorum- inşallah Meclisin açılmasıyla beraber ülkenin gerçek gündemine, işsizlikle ilgili, üretimle ilgili, tarımla ilgili, eğitimle, sağlıkla ilgili kanunları bu Parlamentoda oylama şansımız olur diyor Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ ve CHP sıralarından alkışlar)