BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

3'üncü madde, Covid-19 salgınından en yoğun biçimde etkilenen işletmeler arasında yer alan turizm sektörünün önemli unsurlarından biri olan seyahat acentelerinin, içinde bulunduğu dönemde faaliyetlerine devam etmesi ekonomik olarak mümkün olmayanların işletme belgelerinin farklı bir tüzel kişiliğe devredilmesi maddesi. Tabii, bu, bizim de desteklediğimiz bir madde. Şu an, Türkiye, yaklaşık 58 milyon turist bekliyor ama maalesef, şu içinde bulunduğumuz ortam itibarıyla bunların gerçekleşmeyeceğini de hep beraber görüyoruz. Geçtiğimiz dönemde yaklaşık 35 milyar dolar turizm sektöründen gelirimiz vardı, tahmin ediyorum bu sene de bu rakamlar ciddi oranda düşecek. Tabii, turizm sektöründe çalışan sayımız çok fazla; günübirlik çalışanlar var, mevsimsel çalışanlar var, bir de bu çıkardığımız kanundan dolayı kısa çalışma ödeneğiyle veyahut ücretsiz izne gönderilerek çalışacak kesimler var. Bunlardan bahsederken, diğer taraftan, yine bu sektörde özellikle hem iflas masasının yönettiği şirketler var, buna paralel olarak kayyumların yönetmiş olduğu şirketler var. Bugün çıkaracağımız kanunda KGF kredilerinden bahsediyoruz ama bugün kayyumlar veyahut da iflas masalarının yönettiği büyük şirketler var, bunlarda da çok ciddi istihdamlar var, ama bizim bu çıkaracağımız kanunla bu kredilerden bu şirketler istifade edemiyor. Onu Sayın Başkana da söyledim. Bu sektörde çok ciddi istihdam var. Mümkünse bu şirketlerin de bu kurumların da kesinlikle desteklenmesi lazım.

Şimdi, buna paralel ticaret odasının bir çalışması var "Coronavirüsle ilgili beklentileriniz neler?" diye. Şöyle, ana başlıklara baktığımız zaman 738 sanayici ve iş adamının görüşleri sorularak bu rapor hazırlanmış. İş adamlarımızın yüzde 83'ü uluslararası bir ekonomik durgunluk bekliyor coronavirüsten dolayı. Alınan tedbirlere yüzde 8'i "yeterli" diyor, yüzde 66'sı "yetersiz" diyor, yüzde 26'sı da "kısmi yeterli" diyor. Önümüzdeki üç aylık satışlar konusunda iş adamları yüzde 90 satışlarında azalma bekliyor. Önümüzdeki dönemdeki yatırımlarla ilgili, yine, bu yapılan ankette iş adamlarının yüzde 90'ı önümüzdeki üç ve altı aylık dönemlerde yatırım yapmayı düşünmüyor. Yine, yüzde 74'ü üretim maliyetlerinin artacağını düşünüyor. Yüzde 88'i istihdamda azalma bekliyor. Yine, yüzde 69'u da ham madde fiyatlarının yükseleceğini ifade ediyor. Yani buradaki rakamlar diyor ki önümüzdeki günler, önümüzdeki yıllar çetin geçecek. Eğer biz bugünden bu tedbirleri almadığımız takdirde... Şu an bu işi kurtarma şansımız var, devam ettirme şansımız var. Üretim yapan firmaları destekleyerek onların gücünü artırma gibi bir de mecburiyetimiz var.

Bakın, netice itibarıyla, bu üretim olacak, bu vergiler toplanacak ki Türkiye'de işler yürüsün, işler yoluna girsin. Dolayısıyla bugün iş dünyasının en büyük beklentisi şu, diyorlar ki: "Biz, bu çıkarılan özellikle kredilerden ciddi oranda destek almakta zorlanıyoruz." 4-5 ticaret odası başkanıyla görüştüm, bankalarda kredibilitesi mümkün olduğunca yüksek olan firmaların bu gelen teşvikli kredilerden, KGF'lerden daha fazla istifade ettiğini söylüyorlar, bu kredileri kullanmada zorluklar yaşadıklarını söylüyorlar. Ben, tabii, biraz da kaynakların eksikliğine bağlıyorum yani devlet, şu an -Sayın İsmail Tatlıoğlu da ifade etmişti- 400 milyar TL civarında bir rakamı piyasaya şarj etmesi lazım ki Türkiye'de çarklar dönsün, taşlar yerine otursun ama bugün bizim ortaya koyduğumuz paket yaklaşık 100 milyar TL'yle başladı, inşallah bundan sonra da devam eder ama bununla şu an görünen o ki çarkları çevirmekte zorlanacağız. İlerleyen zamanda işçilerle, esnaflarla ilgili de görüşlerimi beyan etmek isterim. Dolayısıyla bugün gerçekten bu tedbirleri almanın tam zamanı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyursunlar.

BEDRİ YAŞAR (Devamla) - Sayın Başkanım, sadece bir konuyu ifade etmek için...

Şimdi, hepimizde bir maske var. Bu maskenin mart ayında, ocak ve şubat ayında Türkiye'deki fiyatı 13 kuruştu. 13 kuruş ithalattan gelen rakamdı, Türkiye'deki üretim de 15 kuruştu ama bakın, bu geçtiğimiz üç ay içerisinde Türkiye'de hiçbir maliyet bu kadar artmamasına rağmen, şu an duyduğum kadarıyla devletin aldığı rakam 70 kuruş civarında, bizim duyduğumuz rakamlar 3 TL civarında. Yurt dışına kaça satıldığının bir önemi yok, Türkiye'deki talepler karşılandıktan sonra isterlerse 10 liraya satsınlar, bir önemi yok ama bu rakamı birinin izah etmesi lazım. Sizler bugün icra makamındasınız. Yani 13 kuruşluk bir maskeyi bugün 70 kuruşa devlet alıyorsa iki ay içerisinde Türkiye'de hangi maliyetler değişti ki fiyat buradan buraya geldi? Tabii, yani maskenin kullanımının içerisine girmek istemiyorum ama bu, yine hükûmetin görevi, sizlerin görevi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın efendim.

BEDRİ YAŞAR (Devamla) - Lütfen, bunlar kimse, bunlarla ilgili gerekli işlemlerin yapılmasını hükûmetten de bekliyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)