İYİ PARTİ GRUBU ADINA BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti, Gürcistan Hükümeti ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi üzerinde grubum adına söz almış bulunuyorum.

31 Mart 2018 tarihinde Giresun'da imzalanan Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti, Gürcistan Hükümeti ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası'yla 3 ülke arasında savunma alanında iş birliğinin esas ve ilkeleri belirlenerek iş birliğinin daha ileri seviyeye taşınması gündeme gelmiştir.

Özellikle bu kanun teklifini desteklediğimizi alenen belirtmek isterim. Söz konusu mutabakat muhtırasının, taraflar arasındaki mevcut dostane ilişkilerin, uluslararası kurallar ve anlaşmalara uygun olarak geliştirildiği ve geliştirileceği de açıktır. Söz konusu bu anlaşma geneli itibarıyla değerlendirildiğinde görülmektedir ki bu anlaşma üçlü bir mekanizmayı teşkil ediyor. Bu anlaşmanın, "iki devlet, bir millet" anlayışı benimsediğimiz Azerbaycan ve bölgedeki stratejik ortağımızla yapılmış olması, uluslararası arenada atmış olduğumuz adımlar açısından önemlidir.

Değerli milletvekilleri; Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan bölgede önemli projelere ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle, Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu, TANAP projesi, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı Projesi, Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı bu 3 ülkenin ortak emellerinin, birliklerinin, dayanışmalarının ve birbirlerine olan güvenlerinin olumlu sonuçlarıdır. Hepimizin bildiği gibi Türkiye, Asya'dan Avrupa'ya enerji koridoru üzerindedir ve bu 3 proje de Türkiye için hayati öneme sahiptir. Yine, Asya'nın enerji kaynaklarının Avrupa'ya ulaşması yönünde de önemli bir duraktır. Bu anlaşmaları bu manada destekliyoruz.

Aynı zamanda, hepimizin bildiği gibi Türkiye, özellikle doğal gaz ve petrol açısından yüzde 90 oranında yurt dışına bağımlı. Hem kendi ihtiyaçlarını karşılaması açısından hem de Avrupa'ya güvenli bir şekilde doğal gazın ve petrolün ulaşması açısından da bu koridorların önemli olduğuna inanıyoruz. Bu anlaşmaları da bu çerçevede destekliyoruz.

Şunu da unutmamak lazım ki ben Hükûmetimizin özellikle son dönemde Asya'ya biraz önem vermediği kanaatindeyim. Şunu başta söyleyeyim: Avrupa'da kaynakların tükendiği, özellikle Avrupalıların bile Asya'ya yöneldiği bir dönemde bizim Asya'yı ihmal etmemiz gibi bir şey söz konusu olamaz. Son dönemde, bu cumhuriyetlerle olan diyaloglarımız azaldı, mesela Türkmenistan. İki yıl öncesine kadar 600 tane firmanın çalıştığı Türkmenistan'da bugün firma sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Bu ülkelere iş adamlarımızı göndermekle iş bitmiyor; bunların arkasında durmamız lazım, bunların sorunlarının çözümüne yönelik adımlarımızı atmamız lazım. Bunun için de Hükûmetimizin, özellikle Türk cumhuriyetleriyle olan diyaloglarını geliştirmesi lazım. Bizim bu konuyla ilgili her türlü katkıyı, her türlü somut öneriyi, her türlü adımı desteklediğimizi de tekrar buradan ifade ediyorum.

Türkmenistan ölçeğinde... Türkmenistan iki yıldır Sayın Cumhurbaşkanımızı bekliyor. Ben de ümit ediyorum, bu kürsüden de sesleniyorum ki Sayın Cumhurbaşkanım, siz gitmeden Türkmenistan'daki sorunların çözülmesi mümkün görünmüyor. Türkmenistan sıradan bir ülke değil. Geçmiş dönemde, iki yıl öncesine kadar -50 milyar dolarlık- dünyada en fazla iş yaptığımız ülkelerin başında gelen bir ülkeydi ama son iki yıldır diyaloglarımızda zayıflama var. Biz inanıyoruz ve güveniyoruz ki Sayın Cumhurbaşkanımız bir an önce Türkmenistan'a gider, bu diyaloglar tekrar başlar, iş adamlarımızın önündeki engeller de orta yerden kalkar.

Türkmenistan böyleyken diğer ülkelerde de farklı bir yapı yok; Özbekistan'da da daha yeni yeni gelişmeler var, Kırgızistan öyle, Kazakistan öyle. Unutmayalım ki son dönemde Hazar'ın statüsüyle ilgili Hazar'a kıyısı bulunan 5 ülke 12 Ağustos itibarıyla bir anlaşma imzaladılar; İran, Kazakistan, Türkmenistan, Rusya ve Azerbaycan arasında bu anlaşma imzalandı, Hazar'ın statüsü üzerinde de bir mutabakat oluştu. Yani, Hazar'ın kaynaklarının da Avrupa'ya ulaştırılması açısından bu projenin ciddi bir önemi var. Dolayısıyla, biz buraları unuttuğumuz sürece, buralarla irtibatı kestiğimiz sürece gelecekte ciddi sıkıntılar yaşarız.

Biliyorum, iftar saati yaklaştı ama bir şeyi de söyleyeyim: Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu açıldı ama çok ciddi problemler var. Mersin'den yükü yüklüyorsunuz. Artık Londra ile Pekin'i birbirine bağlayan bir demir yolundan bahsediyoruz. Hakikaten, bu konuda biz Hükûmete de teşekkür ediyoruz. Zaman zaman söylüyorum, burada iyi yaptığınız her şeyi destekliyoruz ama yanlış yaptığınızda da bizim önerilerimizi dikkate alacağınızı ümit ediyoruz. Şimdi, bu hat üzerinde ciddi problemler var yani evraksal problemler var. Buradan da Demiryolları Sayın Genel Müdürümüz inşallah... Zaman zaman buradan söylüyoruz, bakanları bulamıyoruz ama hiç olmazsa onları temsilen buradan atıfta bulunalım, onlar bu görüşmelerimizi takip ediyorlardır.

ÖZKAN YALIM (Uşak) - Sinyalizasyonu unutuyorsun Sayın Vekilim.

BEDRİ YAŞAR (Devamla) - Çok ciddi problemler var yani Mersin'den yüklenen bir konteynerin Pekin'e giderken geçtiği ülkelerde yapılan muamelelerle ilgili problemler var. Bunların giderilmesine yönelik çalışmaların bir an önce yapılması lazım. Bu, aynı zamanda tarihî İpek Yolu'nu da ifade etmektedir. Bu hat önemli bir hattır, hem yolcu taşıması açısından önemlidir hem yük taşıması açısından önemlidir. Niye? Şu an İran üzerinde, bildiğiniz gibi, ambargo var. İran üzerinden Asya'ya giden malların bırakın içeriğini, oradan geçmesi dolayısıyla bile paraları ödenmiyor, akreditifleri açılmıyor, ödemeleri yapılmıyor. Dolayısıyla...

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) - Bedri Bey, iftara gideceğiz Bedri Bey.

BEDRİ YAŞAR (Devamla) - Peki, ben umumi istek üzerine tamamlıyorum sözlerimi.

Arkadaşlar, bir an önce, bu sorunların giderilmesini; özellikle Türk dünyasına gönderdiğimiz, dünyanın farklı yerlerine gönderdiğimiz iş adamlarımıza sahip çıkılmasını iş dünyasından gelen biri olarak, Türk dünyasında ve farklı ülkelerde çalışan birisi olarak... Devletini yanında görmek istemekten başka hiçbir talebi yok iş adamlarının, "Zaman zaman yanımızda olun, problemlerimizi çözün." diyorlar. Ben de bunu buradan ifade etmiş oluyorum.

Hepinizin Kadir Gecesi'ni ve gelen Ramazan Bayramı'nızı şimdiden tebrik ediyorum. Umumi istek üzerine sözlerimi burada sonlandırıyor, hepinize saygılar sunuyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)