SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Sayın Başkan, aslında bu 20'nci madde, 2017 yılında yapılan bir değişiklik sonucunda ortaya çıkan bir düzenleme ihtiva etmektedir. 2017 yılında yaptığımız düzenlemede, o zamanki tarafların, sendikaların da anlaşmasıyla birlikte maddede şöyle bir hüküm ifade etmiştik, Cumhuriyet Halk Partili ve diğer partili milletvekili arkadaşlarımız da bu konuyu hatırlayacaklar diye tahmin ediyorum: "Ancak, Türkiye Taşkömürü Kurumunun halen kendisi tarafından doğrudan işletilen işletme izin alanlarında oluşturulacak ruhsatlar bu madde kapsamında ihale edilemez." hükmünü ilave etmiştik. Nitekim, Zonguldak'ta maden ocaklarında bulunan işçilerin temsilcilerinin, sendikalarının bizden istedikleri... Ki o zaman grup başkan vekiliydim, doğrudan doğruya, o zamanki Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız, TÜRK-İŞ Başkanı, maden sendikalarının temsilcileriyle yaptığımız görüşmelerde onların verdiği cümleyi bire bir madde metnine ihdas ederek getirmiştik. Maddenin birinci cümlesindeki "Türkiye Taşkömürü Kurumu ile Türkiye Kömür İşletmeleri, uhdelerinde bulunan maden ruhsatlarını işletmeye, işlettirmeye, bunları bölerek yeni ruhsat talep etmeye ve bu ruhsatları ihale etmeye yetkilidir." hükmü zaten maddede mevcut bir hüküm. Bununla ilgili kanun teklifinde ilave edilen kısım şöyle: "Bu fıkra kapsamında yapılacak ihale sonucunda Türkiye Taşkömürü Kurumu ile Türkiye Kömür İşletmelerinin ihaleyi kazananla yapacağı sözleşme hükümleri saklı kalmak kaydıyla ihale edilen sahayı devredebilir ve ihaleyi kazanan adına ruhsat düzenlenebilir." Yani birinci kısımda, birinci cümlenin açıklamasında redevans söz konusu değil; ihaleyle yapılan, Türkiye Taşkömürü Kurumu uhdesinde bulunan ruhsatların işlettirilmesi ve bunların başkalarına ruhsat olarak devredilmesine imkân veren bir durum söz konusu.

İkinci durum ise Türkiye Taşkömürü Kurumu uhdesinde bulunan ve hâlen redevansla işletilmeye devam edilen maden sahalarındaki redevansçıları; biraz önce hem HDP'den hem Cumhuriyet Halk Partisinden konuşan milletvekili arkadaşlarımızın hem de sayın grup başkan vekilinin önergeler konuşulmadan önce ifade ettiği, havza biçimindeki madenciliklerin redevansçılarına bölünerek kontrol imkânının ortadan kalkmasını ortaya çıkaracak -hasıl olacak- bir durum diye hassas bir noktanın altını çizdiği... Aslında, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün kendi ruhsat sahası içerisindeki redevansçıların ruhsatlandırılarak sorumlulukların o kişilere verilmesi ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ve Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu onların denetimlerini yaparak... Nitekim, kanun teklifinin ilk maddelerinde ifade ettiğimiz -ki daimî nezaretçisi olsun, yetkilenmiş tüzel kişiliklerle olsun- onların denetimlerini hakkıyla yerine getirmek üzere yaptığımız düzenlemeleri, müeyyideleri de beraberinde getiren önemli bir düzenlemedir.

Yani ikinci düzenleme de hâlen redevansla yapılan sözleşmelerin, redevans sözleşmesi yapılan kişilerin -redevans hakkındaki sözleşme şartları saklı kalmak kaydıyla- ruhsatlandırılmasını ifade eden ve sorumluların, ruhsatlandırılmış kişilerin daha bilinçli, daha etkili bir şekilde denetimini sağlayabilmek adına yapılan önemli bir düzenlemedir. Aslında, tüm milletvekili arkadaşlarımız, bu maddeyi bu mantık çerçevesinde değerlendirdikleri takdirde, ikinci ilave edilen kısmın önemli bir gelişme olduğunu idrak edeceklerdir diye düşünüyorum. Bu anlamda, Komisyonumuzda düzenlenen metnin olumlu, uygun olduğu ve maden sahalarının daha iyi bir denetimine imkân vereceği düşüncesinde olduğumuzu ifade etmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.