İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, Kocaeli'ye ismini veren Akça Koca'nın 681'inci ölüm yıl dönümü ve Kocaeli'nin tarihi konusunda söz almış bulunmaktayım. Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Tarihçi Âşıkpaşazade'ye göre, Akça Koca'nın ailesi Kayı boyundan olup Ertuğrul Gazi'yle birlikte Horasan'dan Erzurum yoluyla Ankara bölgesine, oradan da Söğüt tarafına gelmişlerdir. Söğüt'ten Sapanca'ya, oradan Kandıra'ya kadar Sakarya Nehri boyunca fetihlerde bulunan ve Kocaeli'ye ismini veren Akça Koca, Osmanlı'nın kurucu beyleri Ertuğrul Gazi, Osman Gazi ve Sultan Orhan'ın silah arkadaşı ve yoldaşıdır. Osman Gazi, oğlu Orhan Gazi'yi Sakarya boylarında fetihlere gönderirken yanına Akça Koca'yı ve diğer alpleri de yardımcı olarak görevlendirmiştir. Osmanlı tarihi yazarlarından İsmail Hakkı Uzunçarşılı "Akça Koca ise Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda hizmeti görülen aşiret beylerinden olup Osman Gazi'nin silah arkadaşıdır." diye ifade etmektedir.

1326 yılında Sakarya'nın batısına akınlar düzenleyen Akça Koca, Kandıra Araman'ı, Kandıra Kalesi'ni, Akmeşe bölgesini ve Sapanca Gölü çevresini fetheder. Akça Koca'nın göstermiş olduğu kahramanlık nedeniyle Orhan Gazi bu bölgeye "Koca ili" adını verir ve idaresini Akça Koca'nın yönetimine bırakır. 1326'da Kandıra'nın fethiyle adını tarihe "Kandıra'nın Fatihi" olarak yazdıran Akça Koca, Kandıra bölgesini sever, buraya yerleşir ve Nikomedia yani İzmit için yapacağı akınlarda burayı üs olarak kullanır.

Değerli milletvekilleri, Osmanlı Beyliği topraklarını Sakarya Nehri boyunca genişleten ve ilk defa Karadeniz'e ulaştıran Orhan Gazi ve Akça Koca olmuştur. Akça Koca, Konuralp ve Abdurrahman Gazi'yle Samandıra ve Aydos Kalesi'ni de fethetmiştir. Akça Koca'nın asıl hedefi Nikomedia yani İznikmid yani İzmit'i fethetmektir ancak ömrü vefa etmez, 1328 yılında, 94 yaşlarında vefat eder, mezarı Kandıra Babaköy yakınlarındaki Baba Tepesi'nde bulunmaktadır. Akça Koca'nın vefatı sonrası ailesinin büyük bir kısmı Gebze bölgesine taşınır. Akça Koca'nın oğlu İlyas Bey Gebze'de ilim ve irfanla meşgul olur, Gebze'de bilimin gelişmesine ön ayak olur; cami, zaviye, kitaplık, tekke, medrese, mektepler yaptırır; hâlen ismiyle anılan cami, cadde ve resmî kurumlar bulunmaktadır. İlyas Bey'in oğlu Fazlullah da Gebze'de kadılık ve vezirlik görevlerinde bulunur, bilimin gelişmesine ön ayak olur. Her ikisinin de mezarları Gebze'de bulunmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Akça Koca'nın Ertuğrul Gazi, Osman Gazi, Orhan Gazi dönemlerini de görmesi, yaşaması, Osmanlı Devleti'nin kuruluşu aşamasına şahitlik etmesi ve devletin kurucu iradesini oluşturan alp ve sultanlarla birlikte mücadele vermiş bir kişi olması bakımından tarihimizdeki önemli bir şahsiyettir. Akça Koca ölümünden önce İzmit'in fethi için vasiyette bulunur ve bu vasiyeti Orhan Gazi'ye iletilir. 1337 yılında Orhan Gazi Abdurrahman Gazi'yle birlikte Nikomedia'yı yani İznikmid'i yani İzmit'i fetheder ve Akça Koca'nın vasiyeti de yerine getirilmiş olur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Orhan Gazi, Akça Koca ve arkadaşlarının gerçekleştirdiği İzmit ve diğer fetihler sonunda İstanbul Boğazı'ndan Düzce'nin batısındaki Melen Çayı arasına kadar olan yarımadanın tamamı "Koca ili sancağı" olarak adlandırılır. Akça Koca ölünce Koca ili sancağının yönetimi 1337'de Orhan Gazi'nin oğlu Gazi Süleyman Paşa'ya verilir ve Koca ilinin ilk yöneticisi olur. Cumhuriyetin kurulmasıyla Koca ili Kocaeli olarak değiştirilir ve ilk valisi 1924 yılında Mehmet Vehbi Demirel olur.

Bu cennet vatanı bizlere yurt edinerek emanet eden şehit ve gazilerimizi şükranla, minnetle anıyor, Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)