ALİ MUHİTTİN TAŞDOĞAN (Gaziantep) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hava kirliliği doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığını etkileyerek yaşam kalitesini düşürmektedir. Günümüzde hava kirliliği nedeniyle yerel, bölgesel ve küresel sorunlar yaygın olarak yaşanmaktadır. Yoğun şehirleşme, şehirlerin yanlış yerleşmesi, motorlu taşıt sayısının artması, düzensiz sanayileşme, kalitesiz yakıt kullanımı, topografik ve meteorolojik şartlar gibi nedenlerden dolayı büyük şehirlerimizde özellikle kış mevsiminde hava kirliliği yaşanabilmektedir.

Gaziantep'te hava kirliliği mevsimsel özellik göstermektedir. Kış ayları, sonbaharın geç dönemleriyle ilkbaharın erken dönemlerinde hissedilen ve tespit edilen kirlilik mevcuttur. Bu durum, Gaziantep'te hava kirliliğinin sanayiden ve motorlu taşıtlardan kaynaklanan bir kirlilikten çok ısınmadan kaynaklanan bir hava kirliliği olduğunu göstermektedir.

Gaziantep'in çevre sorunları, kış şartlarının kendini hissettirmesiyle artmaktadır. 2016-2017 verilerine göre şehrimizde evsel ısınmada yaklaşık 327 bin ton katı yakıt, sanayide ise 245 bin ton civarında katı yakıt kullanılmıştır ve bu yakıtın büyük bir kısmı Rusya ve Afrika'dan gelen ithal kömürlerdendir. Bu nedenle kış aylarıyla birlikte şehrimizde hava kirliliği üst sınırlara ulaşmaktadır. Özellikle sabah erken saatlerde ve akşamüzeri göz gözü göremez olmakta ve nefes almakta güçlük yaşanmaktadır. Öyle ki kasım, aralık, ocak, şubat ve mart aylarında gazi şehrimizin hava kirliliği değerleri hemen hemen her gün üst sınır değerlerini aşmaktadır. Örneğin Gaziantep ilimiz 2016 yılı hava kalitesi parametreleri aylık ortalama değerleri ve sınır değerinin aşıldığı gün sayılarına bakacak olursak kasım ayının 18 gününde, aralık ayının 16 gününde, şubat ayının 22 gününde ve mart ayının 12 gününde hava kirliliği sınır değerini aşmıştır. Dünya Sağlık Örgütü ve küresel ölçekler ele alındığında bir yıl içerisinde Gaziantep'te sınır değerlerin aşıldığı gün sayısı 120-140 gün aralığındadır. Hatta son yedi gün hava kalitesi izleme verilerine bakıldığında hava kalitesinin önemli ölçüm parametresi olan kükürtdioksit gazının yönetmelik gereği standart değeri 0,5 mikrogram/metreküp olması gerekirken Gaziantep'te 2 ila 7 mikrogram/metreküp seviyesinde değişkenlik gösterdiği görülmektedir. Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı tarafından saatlik değerleri de her an görebilirsiniz. Bu durum şehrimiz için kaygı vericidir. Hava kirliliği aynı zamanda birçok hastalığı da tetiklemektedir, özellikle solunum yolları, KOAH ve kalp hastalıklarına yol açmaktadır.

Sonuç olarak, ilimizde hava kirliliğine neden olan kaynaklar arasında sırasıyla evsel ısınma, trafik, sanayi işletmeleri sıralanabilir. Hava kirliliğinin önlenmesi amacıyla kaliteli katı/sıvı yakıt kullanımı, özellikle doğal gaz kullanımı yaygınlaştırılmalıdır, motorlu taşıtların egzoz gazı ölçümleri düzenli olarak yaptırılmalıdır. İlk etapta hava kirliliğinin büyük oranda önüne geçilecek önlemler bunlardır.

Gaziantep'imizde şehir merkezinde insan yoğunluğunun artmasından dolayı ortaya çıkan problemlerden biri de gürültü kirliliğidir. Artan araç sayısıyla birlikte trafikte geçirilen zamanın artması, iş yerlerinin ve üretimin şehrin içinde kalması, sokak aralarında yapılan düğün töreni, açık hava aktiviteleri, eğlenceler ve benzeri nedenlerden dolayı şehrimizde gürültü problemi giderek artmaktadır. Sıkışan trafik gereksiz korna çalınmasına sebep olmakta, âdeta kornayla iletişim kurulmaktadır. Bu nedenle öncelikle şehir merkezinde trafik işaret ve levhalarına önem verilmesi, yeni yolların, kavşakların, köprülü kavşakların yapılarak trafiğin rahatlaması sağlanmalıdır. Özellikle asker uğurlamaları ve düğün gibi organizasyonlarda maytap, havai fişek ve benzeri şeylerin, patlayıcıların kullanılmamasına yönelik tedbirler alınması gerekmektedir.

Sayın milletvekilleri, Gaziantep, su kirliliğinin ikinci öncelikli olduğu iller arasındadır. Su kaynakları giderek kirlenen ilimizde su kirliliğine neden olan faktörler arasında, bazı ilçelerde evsel nitelikli atık suların arıtılmaması da mevcuttur. Oğuzeli ilçemiz Körkün Mahallesi'nde çok yakın bir mesafede olan katı atık depolama merkezi çevreye son derece kötü koku yaymasının yanı sıra yerleşim birimine yakın olmasından dolayı bulaşıcı hastalıklar konusunda tedirginlik yaratmaktadır. Ayrıca ilçe merkezinde Sacır Deresi ıslah çalışmaları taahhüt edilen zamanı geçmiştir, bir an önce tamamlanması büyük önem taşımaktadır.

İlim adamlarımızdan Profesör Doktor Hasan Kalyoncu'nun dediği gibi "Çevrecilik milliyetçiliktir." der, Genel Kurulu saygıyla selamlarım. (MHP sıralarından alkışlar)