SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Görüşmekte olduğumuz kanun teklifine görüşlerini beyan eden, eleştirilerini dile getiren değerli milletvekillerimize teşekkür ediyoruz.

Sayın milletvekillerimizin sorduğu sorular, genel anlamı itibarıyla baktığımızda, sayın bakanlarla ilgili sorulan sorular. Bu yeni düzenlemeyle birlikte Bakanlar Kurulu üyeleri Türkiye Büyük Millet Meclisinde komisyon sıralarında bulunmadıklarından dolayı... Tahmin ediyorum sayın bakanlar da görevlendirdikleri bir kişiye Türkiye Büyük Millet Meclisi tutanaklarını incelettireceklerdir veya takip ediyorlardır. Değerli milletvekillerimizin o konuyla ilgili sordukları sorular hakkında cevaplarını göndereceklerdir diye ümit ediyorum.

Bazı arkadaşlarımız, Anayasa'nın 67'nci maddesine aykırı bir sürecin yaşandığını, aslında bunun 298 sayılı Kanun'un ek 7'nci maddesinde bir düzenlemeyle yapılması gerektiğini ifade eden tartışmaları, konuyu gündeme getirmişler. Bu konu Komisyonda da bir kısım arkadaşımız tarafından gündeme getirildi. Ama Yüksek Seçim Kurulunun, Bursa Gemlik Esnaf ve Sanatkârları Odası Başkanı ve Oda görevlileri hakkında -yöneticilerinin- mahallî idareler seçiminde herhangi bir siyasi partiden ya da bağımsız olarak belediye başkanlığı veya belediye meclis üyeliği adayı olmak istemeleri hâlindeki durumlarıyla ilgili verdiği bir karar var. O kararda "Seçimlerde adaylık için görevinden istifa eden ve sonrasında seçilemeyen kamu görevlilerinin tekrar görevlerine dönmeleri ise, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun Ek: 7. maddesinde düzenlenmiş olup, konunun kurumlarınca değerlendirilmesi gerektiği ve Kurumumuzu ilgilendiren bir husus olmadığından görüş verilmesine yer olmadığına karar verilmesine" diye Yüksek Seçim Kurulu ifade ediyor.

Bakın değerli arkadaşlar, siyasi partiler... 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 18'inci maddesi kimlerin istifa edeceğiyle ilgili bir düzenleme yapıyor. Bizim burada yaptığımız düzenlemede, oda, borsa ve esnaf ve sanatkârlar odaları birliği yönetim kurulu üyeleri ve başkanlarının istifa şartlarıyla ilgili bir düzenlememiz söz konusu değil. Onların, yine 2839 sayılı Kanun'un 18'inci maddesine göre, YSK'nin aldığı son karar çerçevesinde, 1 Aralık 2018 tarihinden önce istifa etme mecburiyetleri var. Onlar istifalarını yerine getirecekler. Herhangi bir şekilde aday adaylığına müracaat etmeyi istifayla birlikte hak kazanmış kişilerin göreve geri dönüşleriyle ilgili bir düzenleme yapılıyor. Bu, ilgili kanunlarında, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğiyle ilgili kanuna ek bir madde ilave ederek, Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonuyla ilgili kanuna ek bir madde ilave edilerek geri dönüşle ilgili düzenlemeyi gerçekleştiriyor. Nitekim Yüksek Seçim Kurulunun bu konuyla ilgili aldığı karar doğrultusunda YSK'yi ilgilendiren bir durum olmadığını açık ve net bir şekilde ifade eden bir durum söz konusu.

Sayın Kazım Arslan "Anayasa 135'te sayılan kamu kurumu niteliğindeki kurum ve kuruluşlarla ilgili düzenleme yapılması doğru olur mu?" diye bir soru sordu. Bunu Komisyonda da "Genel Kurulda siyasi partiler değerlendirirler, o konuyu yaparlar." dedik. Bunu teklif sahibi milletvekili arkadaşımız... Zaten Komisyon çerçevesinde biz bu görüşümüzü beyan etmedik, herhangi bir önerge de gelmedi. Eğer Genel Kurulda siyasi parti grupları birlikte uzlaşarak bir görüşme yaparlarsa... İç Tüzük'ümüzün 87'nci maddesi, siyasi partiler birlikte imza verdikleri takdirde İç Tüzük 35'e aykırı olmayan bir durumun gruplar anlaştıklarından dolayı olabileceğiyle ilgili. Bundan önceki teamüller, uygulamalar var. Siyasi parti grupları bu konuda -5 siyasi parti grubu- imza attıkları takdirde bu işin gerçekleşmesi için, Komisyon olarak da biz de değerlendiririz, ona göre salt çoğunluğu sağlayabilirsek Komisyonda, bu konuyla ilgili Komisyonumuz kanaatini, kararını vermiş olur.

Orman bölgelerindeki gelir kaybıyla ilgili bir konu benim konum değil ama Sayın Özel bilir, Sayın Engin Altay daha iyi bilir. Yanlış hatırlamıyorsam, 26'ncı Dönemde Devlet Su İşleri Kanunu'yla ilgili yapılan görüşme, 34'üncü maddeyle ilgili bir düzenlemeydi bu. Kanun'un 34'üncü maddesinde orman köylülerinin elinde bulunan imkânları alan değil, orada biraz daha genişleten ve hızlı bir şekilde yapılan bir düzenleme vardı. Cumhuriyet Halk Partisi ve diğer siyasi parti grubuyla, arkadaşlarımızla yaptığımız görüşmede -maddesini hatırlamayabilirim ama bildiğim kadarıyla 34'üncü maddeydi- o maddedeki yaptığımız düzenlemede mutabakatla orman köylülerinin, kooperatiflerin zarar görmemesiyle ilgili, orman köylüsü kooperatiflerin zarar görmemesiyle ilgili bir düzenlemeyi yapmıştık. Bunu da değerli heyetinizin bilgilerine sunuyorum.

Diğer sorular da...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Orman sizin alanınıza girmiyor, niye ona cevap verip bizimkine vermiyorsunuz Başkanım?

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Sayın Beko "Siyaset yapmanın önünü açıyorsunuz." diyor. Bu yasadaki temel mantık, kişilerin siyaset yapmasını yasaklayan düzenlemeyi değil siyasette yarış yapmayı engelleyen bir düzenlemeyi ortadan kaldırıyoruz. Yani herhangi bir sivil toplum örgütünün yönetim kurulu başkan ve üyelerinin siyasetle yarış yapabilmesinin önünü açıyoruz.

Bakın, değerli milletvekilleri, şu anda, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden, herhangi bir sanayi odasından, ticaret odasından veya esnaf odalarındaki meclis üyelerinin bu kanun hükmüne bağlı kalmadan, istifa şartı da bulunmadan herhangi bir yere aday olma hakları mevcut. Sadece bu sınırlama başkan ve yönetim kurulu üyeleriyle ilgili. Yaptığımız düzenleme, az önce Yüksek Seçim Kurulunun aldığı karar doğrultusunda geri dönüşle ilgili bir düzenleme ortaya çıkıyor yani 1 Aralık 2018 tarihinden önce 30 Kasım saat 24.00'e kadar istifa etme şartını yerine getiren herkes aday olabilecek. Eğer aday olamazsa veya aday olmasına rağmen seçilemezse bunun geri dönüşüyle ilgili bir düzenleme söz konusu. Hem 298 sayılı Kanun'la ilgili değil hem de Anayasa'nın 67'nci maddesine takılan bir durumla da ilgili değil.

Bakın, siyaset yapma yasağı, Siyasi Partiler Kanunu'nun 11'inci maddesinde açık ve net bir şekilde düzenlenmiş. Siyasi Partiler Kanunu'nun 11'inci maddesinde "Onsekiz yaşını dolduran, medeni ve siyasi hakları kullanma ehliyetine sahip bulunan her Türk vatandaşı bir siyasi partiye üye olabilir. Ancak; Hakimler ve savcılar, Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencileri siyasi partilere üye olamazlar. Kamu hizmetlerinden yasaklılar, zimmet, irtikâp gibi herhangi bir suçtan engeli olanlar siyasi partilere üye olamazlar." diye bir hüküm söz konusu. Şu anda herhangi bir odanın başkanının, yönetim kurulu üyesinin bir siyasi partiye üye olmasında bir sakınca yok, bir problem yok. Az önce ifade ettiğim gibi ki biraz önce Tacettin Bey'in Genel Kurulda ifade ettiği, Odalar Birliği Başkanına ithafen ve destekleyerek ifade ettiği "Odalar Birliğine siyaset girecek." şeklindeki ifadesine ben katılmadığımı ifade etmek istiyorum. Meclis üyeleri, oda başkanı, meclis başkanı, yönetim kurulu üyeleri bir siyasi partiye...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Başkanım, bir dakika daha...

BAŞKAN - Toparlayın Sayın Elitaş.

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - ...üye olma hakkına sahipken onların istifa ederek adaylık yarışında bulunabilmeleriyle ilgili bir düzenlemeyi de biz buraya getirmiş oluyoruz.

Partilere üye olma hakkı olan kişilerin partilerden de aday gösterilmesinde bir sıkıntı yok. Anayasa 135'inci maddedeki unsuru eğer iyi değerlendirirsek "Herhangi bir sivil toplum örgütüne, kamu kurumu niteliğindeki sivil toplum örgütlerine siyasi partiler aday gösteremez." hükmü var. Yani "AK PARTİ olarak, biz sanayi odası başkanı olarak şunu destekliyoruz." "Milliyetçi Hareket Partisi olarak ticaret odası başkanı olarak bunu destekliyoruz." "Cumhuriyet Halk Partisi olarak bunu destekliyoruz." diye bir irade beyanında veya bir teklifte bulunamayacaklarını ifade eden bir hükmüdür, tıpkı Meclis Başkanıyla ilgili yapılan düzenlemede olduğu gibi. Meclis Başkanında, biliyorsunuz, ya milletvekilleri teklif edecekler ya da Meclis Başkanı adayları doğrudan doğruya kendileri yapacaklar. Siyasi partilerin bu konuda aday gösterme hakları bulunmadığını ifade eden bir düzenlemedir.

Bu yaptığımız düzenlemenin Anayasa 67'ye aykırı olmadığını, 298 sayılı Kanun'u baypas ettiği veya arkasından dolanarak geçtiği konusunda bir kanaatimizin oluşmadığını ifade ediyorum.

Teklifin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.