ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'yla ilgili şahsım adına söz almış bulunmaktayım.

Öncelikle bir övgüyle başlamak istiyorum; nasıl ki yolların mimarı Başbakanımız Binali Yıldırım ise suyun mimarının da Sayın Bakanımız Veysel Eroğlu olduğunu düşünüyorum. Kendisine saygılarımı sunuyorum çalışmalarından dolayı.

Değerli milletvekilleri, yapılan bu kanun değişikliğiyle çiftçimiz ve köylümüzün çok lehine işler ortaya çıkacaktır, bunu da zamanla anlayacağız hep beraber.

Şimdi, bugüne kadar yapılan işlemlerde barajları, su göletlerini Devlet Su İşleri yapıyor fakat devam eden, tarlaya götürülen suyu Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yapıyordu. Burada bir uyuşmazlık, zaman uyuşmazlığı olabiliyordu; ya baraj bitiyor sulama kanalı yok ya da sulama kanalı bitiyor baraj bitmemiş ve baraj bitmemişse sulama kanalları suyun, yağmurun, güneşin altında zayi oluyor, heder oluyor gibi konular vardı. Bundan sonra tek elde birleşmiş oldu; hem barajı yapacak, eş güdümlü olarak da tarlaya kadar sulama kanalını, arklarını yapacak gerek yağmurlama sistemi gerekse yer altından damıtma usulüyle çok verimli bir şekilde çiftçimize hizmet götürülecektir arkadaşlar. Arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleri bundan sonra Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce yapılacaktır ve uyum da sağlanacaktır.

Şimdi, 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna göre inşa edilen sulama tesislerinin meydana getirilmesi için harcanan bedeller eskiden çiftçiden alınıyordu; bundan sonra çiftçiden herhangi bir bedel alınmayacaktır. Sulama tesislerinin işletme ve bakım hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamak maksadıyla mahallî idarelere görev ve yetki verilmekte. Mahallî idareler sözü edilen tesislerin işletme ve bakım hizmetlerini üstlenmesi hâlinde çiftçimize de bu yönde katkı sağlanacaktır, bir nebze yerel bir yönetim olacak. Ayrıca zirai sulama maksadıyla kurulacak olan sulama kooperatiflerinin kuruluşu, denetimi, sonlandırılmasında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne yetki verilmektedir.

Tarla İçi Sulama Sistemleri Desteği adı altında yeni bir destekleme geliştirilmekte, bu da çiftçimizin lehine olacaktır değerli milletvekilleri. Sulama birlikleri tarafından işletilen sulama tesislerinde su kullanıcısı çiftçilerden intikal eden şikâyetler dikkate alınarak bu birliklerin yeniden dizayn edilmesi ve başlarına bir kamu görevlisi atanması planlanmıştır, asla ve asla kapatılma söz konusu değildir, yeni bir sistem geliştirilmektedir. Böylece 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu da yeniden düzenlenmiş olacaktır.

Yine, zirai maksatlı sulama tesislerinde elektrik ihtiyacının karşılanması için kurulacak enerji tesislerinde Devlet Su İşlerine yetki verilmekte ve böylece daha rantabl bir şekilde elektrik sağlanacaktır. Kaldı ki şimdiye kadar sulama birliklerinin çoğunun, yüzde 70'inin üzerinde, elektrik borcu vardı ve para tahsil edemiyorlar, ödeyemiyorlardı. Bundan sonra elektrik sorunu da ortadan kalkmış olacaktır.

Getirilen düzenlemeyle... Değer takdir komisyonlarınca yapılan kamulaştırma mahkemeye taşındığı zaman yıllarca, beş yıl, on yıl, belki yirmi yıl süren bir süreç içerisinde paralar ödenemiyordu hak edenlere. Bu şekilde takdir komisyonunun değer biçmiş olduğu miktar çiftçimize ödenecektir yer sahibine, kalan kısmı mahkeme sonucunda ödenecektir veyahut da karşılıklı sayışma yapılabilecektir.

Değerli arkadaşlar, şimdi bir şeyden bahsetmek istiyorum: Kıbrıs'a su götürüldü, asrın projesi olarak değerlendirildi, Türk mühendisliğinin bir harikası olarak değerlendirildi. Geçen ay Kuzey Kıbrıs'taydım, gittim, yerinde de gördüm. Sadece deniz mesafesi 80 kilometre olmak üzere, 107 kilometrelik bir isale hattıyla su gidiyor. Yıllık 75 milyon ton su veriliyor ve bunun yarısı şu anda evlere bağlanmış, musluklardan akmakta; kalan yarısı da inşallah oradaki arazilerde çiftçilerin hizmetine sunulacak. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bundan sonraki elli yıllık bir su sorunu çözülmüş oldu. Burada da Hükûmetimizin ne denli gayretli çalıştığı ve yeryüzündeki bütün ihtiyacı olan herkese hizmet etmiş olduğu ortaya çıkmaktadır, bu da Devlet Su İşlerinin bir başarısıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ORHAN DELİGÖZ (Devamla) - Lütfen, bir dakika daha...

BAŞKAN - Buyurun Sayın Deligöz.

ORHAN DELİGÖZ (Devamla) - Bu kadar başarılı işler yapan bir kurum, yani basit bir ulaştırma ve su kanallarının yapılmasında niye başarısız olsun, onu anlamak mümkün değil, çok başarılı çalışmalar yapmaktadırlar.

Bir konuya daha değineceğim, şeker fabrikalarının satışıyla ilgili günlerdir konuşuluyor burada. Değerli arkadaşlar, şeker fabrikalarında araziler satılmamakta. Daha dün Erzurum Şeker Fabrikası ihale edildi, arazisi ayrılıyor ve işçiler asla mağdur olmuyor, 4/B'li oluyorlar. Üç aylık mevsimlik işçiler bile on iki aya çıkarılıyor. İsteyen işçi şeker fabrikasında çalışabilecek, istediği zaman da kamuya dönebilecek. Böyle çok büyük avantajlar getirilmekte.

Ve son cümlemi söylüyorum: Son on beş yılda sadece Orman ve Su İşleri Bakanlığının Erzurum'a yapmış olduğu yatırımların miktarı 2 milyar TL civarıdır, hele diğer bakanlıkları saymıyorum, onlarla beraber 30 milyarı buluyor.

Sayın Bakanımıza teşekkür ediyorum, kanunun hayırlı olmasını diliyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Deligöz.