AK PARTİ GRUBU ADINA MEHMET GALİP ENSARİOĞLU (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Kalkınma Bakanlığımıza bağlı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının 2018 yılı bütçesi üzerinde grubumuz adına söz almış bulunmaktayım.

Güneydoğu Anadolu Projesi çok sektörlü, sürdürülebilir insani gelişmeye dayalı, bölgenin rekabet gücünü artırmayı, ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi güçlendirmeyi hedefleyen, entegre bir bölgesel kalkınma projesi olarak uygulanmaktadır. Temel amacı Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin sahip olduğu kaynakları değerlendirerek bu yörede yaşayan insanlarımızın gelir düzeyini ve yaşam kalitesini yükseltmek, bölgeler arası farklılıkları gidermek ve ulusal düzeyde ekonomik gelişme ve sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunmaktır.

Kalkınma programları arasında ölçek, boyut ve hedefleri itibarıyla dünyadaki en büyük atılımlardan biri olan Güneydoğu Anadolu Projesi, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerinin yer aldığı, alan ve nüfus açısından ülkemizin yaklaşık yüzde 10'luk bölümünü oluşturan Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde uygulanmaktadır.

9 ili kapsayan GAP bölgesinin özelliklerinden birisi de Orta Doğu ve Kuzeydoğu Afrika'daki su havzaları içinde gelişme ve değerlendirme potansiyeli en yüksek havza oluşudur. GAP kapsamında 22 baraj ve 19 hidroelektrik santrali ile 1,8 milyon hektar alanda sulama şebekelerinin yapımı ve yılda 27 milyar kilovatsaat hidroelektrik enerji üretimi öngörülmüştür. Tarım, sanayi, enerji, ulaştırma, eğitim, sağlık, kırsal ve kentsel altyapı yatırımlarıyla bölgenin ekonomik ve sosyal göstergelerinin ülke ortalamasına getirilmesi hedeflenmiştir.

2008 yılında GAP kapsamındaki bütün gelişmeler gözden geçirilmiş, master plan ve bölge kalkınma planının hedefleri dikkate alınarak, GAP'ın beş yıllık süre yani 2008 ile 2014 yılı içerisinde, başta sulama yatırımları olmak üzere, temel altyapı ve sosyal gelişim yatırımlarının hızlandırılması ve tamamlanması amacıyla GAP Eylem Planı hazırlanmıştır. Eylem planı kapsamında, altyapı yatırımlarıyla birlikte bölgenin teknolojik ilerleyişinde ve sosyoekonomik yapısında önemli gelişmeler sağlayacak proje ve programlara öncelik verilmiş, Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı, SODES gibi yeni uygulamalar yer almıştır. 2008-2012 yıllarında uyguladığımız GAP Eylem Planı çalışmalarıyla önemli bir performans sergilenmiş, ayrılan kaynakların, verilen emeklerin karşılığı alınmıştır. Planlı, programlı ve disiplinli bir çabayla somut sonuçlar elde edilmiş, 2014 ve 2018 dönemini kapsayan ve sürdürmekte olduğumuz GAP Eylem Planı'nın ikinci aşaması ise ilk beş yılda güçlendirilen temellerin üzerine inşa edilmiştir. Kentleşme, kültür turizmi, organik tarım, yenilenebilir enerji, lojistik, inovasyon ve rekreasyon, sosyal, kurumsal gelişme ve özellikle beşerî kaynaklarımız yeni dönemin önemli unsurları olmuştur.

GAP kapsamındaki yatırımlara 2003-2016 döneminde 2017 fiyatlarıyla yaklaşık 69,4 milyar TL kaynak ayrılmış, yüzde 85,6 nakdî gerçekleştirmeyle 55,1 milyar TL'si yatırıma dönüştürülmüştür. 2017 yılında Güneydoğu Anadolu Projesi'ne tahsis edilen kaynak yaklaşık 5,8 milyar TL olmuştur. GAP bölgesi yatırımlarının merkezî bütçe içerisindeki payı 2003 yılı öncesinde ortalama yüzde 7 iken eylem planının uygulanmasıyla birlikte merkezî bütçeden aldığı pay yüzde 14'lere kadar çıkmıştır. 2003 yılından beri bölge yatırımlarına ayrılan yıllık yatırım tutarı yüzde 10'un üzerindeki seviyesini korumaktadır.

Kuruluşundan bugüne, bölgesel kalkınma alanında öncü kurum olan GAP İdaresi Başkanlığı bölgede önemli bir kurumsal kapasite oluşturmuştur. GAP İdaresi tarafından insan odaklı sürdürülebilir bölgesel kalkınmayı sağlamak için çalışmalar gerçekleştirilmekte ve bölgede model olabilecek yenilikçi pilot projeler sergilenmekte ve yürütülmektedir. Bu çerçevede, yürütmekte olduğumuz projelere 2017 yılında merkezî bütçeden 110,6 milyon TL ödenek ayrılmış, kasım ayı itibarıyla 83 milyon TL'si harcanmıştır. 2018 yılı yatırım programında projeler için 118 milyon TL ödenek tahsis edilmiştir.

Bu düşüncelerle GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının 2018 yılı bütçesinin ülkemize hayırlı uğurlu olmasını diliyor, şahsım ve grubumuz adına hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)