AK PARTİ GRUBU ADINA ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; 2018 yılı Bütçe Kanunu Tasarısı kapsamında Danıştay Başkanlığı bütçesi üzerine AK PARTİ Grubumuz adına söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle Genel Kurulumuzu, aziz milletimizi, ilk kıblemiz, ezeli ve ebedi başkentimiz Kudüs'ü ve bütün mazlumları saygıyla selamlıyorum.

Danıştay, Sultan Abdülaziz'in kuvvetler ayrılığı ilkesine verdiği öneme binaen 10 Mayıs 1968 yılında kurulmuştur, "Şûrayı Devlet" adıyla kurulmuştur. 1924 Anayasası'yla anayasal bir kurum hâline gelmiş, 1961 ve 1982 Anayasası'yla da yüksek yargı mahkemeleri yanında yerini almıştır. Danıştayın temel misyonu idari uyuşmazlıkları evrensel hukuk değerleri ve hukukun üstünlüğü ilkesi ışığında insan haklarını esas alan bağımsız, tarafsız ve adil bir yargılama yapmak, makul sürede nihai şekilde çözümleyerek içtihat birliğini sağlamak, danışma ve inceleme görevini etkin bir şekilde yerine getirmek olarak belirlenmiştir.

Danıştayın iki temel görevi vardır: Bunlardan ilki yüksek yargı mahkemesi olarak idare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz incelemesini yapmak ve ilk derece mahkemesi olarak açılan davalara bakmaktır. İkinci önemli görevi ise Başbakanlık ve Bakanlar Kuruluna gereken konularda görüş bildirmek ve idari uyuşmazlıkları çözmektir.

Danıştayın bütçesi 2018 yılında yüzde 19 artırılarak 148 milyon 972 bin TL olmuştur. Son on yılda Danıştaya gelen dosya sayısı 169.924'ten, yaklaşık 170 binden 461 bine çıkmıştır. 2002 yılında toplam verilen karar sayısı 59.800 iken yani yaklaşık 60 bin iken 2016 yılında 133 bine çıkmıştır. Aynı dönemde Danıştayda 69 üye 120'ye, tetkik hâkimi ise 223'ten 470'e, personel sayısı 348'den 647'ye çıkarılmıştır. Yani Hükûmetimiz, Danıştayın üye, tetkik hâkimi, personel ve bina gibi bütün ihtiyaçlarını bu süreçte karşılamıştır.

Danıştay hizmetlerinin görülmesinde yargısal alanda hizmet kalitesini artırıcı çabalar sürdürülerek evrensel hukuk normları, hukukun üstünlüğü ve hukuk devleti ilkesinin gerektirdiği doğrultuda yargılama sürecinin hızlı, adil, güvenli ve isabetli şekilde işlemesini sağlayacak, yargısal ulaşılabilirliği artıracak, bilirkişilik müessesesini etkinleştirecek hukuksal ve kurumsal düzenlemeler yapılması Hükûmetimizin temel politikalarındandır. Bu çerçevede, yargının iş yükünü azaltmak amacıyla alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması öncelik hâline gelmiştir.

Diğer taraftan, hâkim ve nitelikli idari personel sayısının artırılarak yargı mensupları ve idari personelin evrensel ölçüde etik ilkelerinin düzenlenmesi, bilgilendirilmeleri, farkındalıklarının geliştirilmesi, fiziki ve teknik altyapı eksikliklerinin giderilmesi, elektronik ortamda özellikle yargı organları arasında oluşturulan bilgi ağı yani UYAP'a taşınmış olan idari yargı hizmetlerinin güvenli ve etkin hâle getirilmesi de önceliklerimiz arasındadır.

Yeri gelmişken Danıştay ve idari yargıyla ilgili birkaç görüşümü sizlerle paylaşmak istiyorum. Anayasa'mızın 141'inci maddesi "Bütün mahkeme kararlarının gerekçeli olması zorunludur." der. Gerekçe mahkeme kararlarının ruhu, amacı ve varoluş sebebidir. Gerekçe adil yargılama hakkının bir tezahürüdür. Bu vesileyle, Danıştay kararlarının da kanun maddeleri, kanun metni ve yerel mahkeme kararını özetlemekten öteye geçen, sebep-sonuç ilişkisini ortaya koyan, okuyan herkesi tatmin eden bir gerekçeyle yazılması ve yayınlanması en büyük arzumuzdur.

Yine, Danıştay dâhil tüm yüksek mahkeme kararlarının UYAP ortamında, sıra numarasıyla kişisel verilerden arındırılarak yayınlanması, etkin bir toplumsal taraf ve ilgililer denetiminin sağlanması açısından önemlidir diye düşünüyorum.

Öte yandan, Anayasa'nın 125'inci maddesindeki "İdarenin her türlü eylem ve işlemleri yargı denetimine tabidir." kuralının yanında, 2010 yılında yapılan değişiklikle "Yargı denetimi, yerindelik denetimini kapsamaz." şeklindeki hükmünün de idari yargıca daha etkin şekilde uygulanması gerektiğini düşünüyorum.

Bu vesileyle Danıştay bütçemizin Danıştay üyelerimize, hâkimlerimize, çalışanlarımıza ve bütün aziz milletimize hayırlara vesile olmasını temenni ediyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.