ENGİN ÖZKOÇ (Sakarya) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; Kudüs meselesi Cumhuriyet Halk Partisi için Türkiye için de gerçekten gözettiğimiz Filistin için de çok önemli bir konudur.

İsrail, 1967 yılında o zamana kadar Ürdün'ün kontrolü altında bulunan Doğu Kudüs'ü işgal etmiştir. İsrail o tarihten bu yana işgal altında tuttuğu Kudüs'ü 1980 yılında başkent ilan etmiştir ancak bugüne kadar Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyan devlet yoktur. 1967'de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 242 sayılı bir Karar alarak İsrail'i 1967 savaşında işgal ettiği topraklardan çekilmeye çağırmıştır. İşgal edilen topraklara Doğu Kudüs de dâhildir. 1980/476 sayılı Karar'ı kabul eden Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi İsrail'i uyguladığı politikalarda ısrar etmekten vazgeçmeye ve kutsal Kudüs şehrinin statüsünü ve karakterini etkileyen adımlara son vermeye çağırmıştır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin Kudüs'ün statüsü konusunda aldığı başka kararlar da bulunmaktadır.

Tel Aviv'deki ABD Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma kararı 1995'te ABD Kongresinde kabul edilmiş bir yasa konusudur. Ancak o zamandan bu yana ABD Başkanları Clinton, Bush, Obama bunu altı aylık sürelerle ertelemişler. Bu bakımdan bu tutumun ABD ölçeğinde bir süreklilik ve partilerüstü bir durum arz ettiğini de söyleyebiliriz. Ancak söz konusu karar aynı zamanda Trump'ın seçim vaatlerinden de birisidir. Trump, elçiliği Tel Aviv'den Kudüs'e taşıyarak Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımaya niyetli olduğunu bildirmiş ve bu niyetini Orta Doğu'daki liderlerle yaptığı görüşmelerde onlara da iletmiştir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayalım.

ENGİN ÖZKOÇ (Sakarya) - ABD'de kendisi hakkında yürütülen ve belki de başkanlıktan azledilmesiyle sonuçlanabilecek soruşturmalarla boğuşan Trump'ın ABD'nin Tel Aviv Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma kararı her şeyden önce zamanlaması açısından dikkat çekicidir. Trump, ABD Büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşırsa ne olur? Ağır aksak da olsa ilerleyen Orta Doğu barış süreci baltalanır. ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin Kudüs şehrinin karakteri ve statüsü konusunda aldığı kararlara aykırı davranmış olur. Türk-İsrail ilişkileri onarım ve normalleşme sürecindeydi, bu süreç sona erer. Türk-Amerikan ilişkilerine yeni bir sorun daha eklenir. ABD dış politikasının Arap-İsrail sorunu konusunda takip ettiği bir aks kırılır. Bölgede tansiyon bir anda yükselir, Filistin ve İsrail arasında çatışmalar başlayabilir, gençler yaşamını yitirir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın, açalım arkadaşlar.

ENGİN ÖZKOÇ (Sakarya) - Konuyu hemen kırmızı çizgi ilan ederek belki de en son söylenecek bir cümleyi en başta söyleyen AKP Hükûmeti Türkiye'nin, sorunun çözümüne ilişkin manevra alanını da daraltmaktadır. Trump Tel Aviv'deki ABD Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma niyetini bölge liderleriyle paylaşmıştır. Görüştüğü liderlerin arasında Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Ürdün Kralı Abdullah, İsrail Başbakanı Netanyahu ve Suudi Arabistan Kralı Selman Bin Abdülaziz vardır. Hepsi karşı çıkmıştır. Hatta AB ülkeleri endişelerini bildirmişlerdir. Ancak biliyoruz ki Trump geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan'la da görüşmüştür. Hatta bu görüşmeden sonra 28 Kasımda Erdoğan, Trump'la tekrar görüşeceklerini, o aramazsa kendisinin arayacağını söylemiştir. Şimdi, soruyoruz: Erdoğan ve Trump arasındaki görüşmelerde Kudüs melesi görüşülmüş müdür? Görüşüldüyse ne konuşulmuştur? Görüşülmediyse Erdoğan bu konuda Trump'ı aramayı düşünüyor mu? Biz, Türkiye'nin etkin diplomasi yürüterek çatışmaları önlemeye hizmet edecek sağduyulu tutumu benimsemesini ve Filistin halkının haklarını korumayı amaçlayan ilkeli bir duruş sergilemesini bekliyoruz.

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.