TÜLAY SELAMOĞLU (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Dünya Şehircilik Günü nedeniyle gündem dışı söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

8 Kasım Dünya Şehircilik Günü, otuzdan fazla sayıda ülkede paneller, konferanslar düzenlenerek, yaşanabilir şehirler ve bunun toplumsal yaşama etkileri üzerinde duyarlılıkların artmasının sağlandığı gündür.

Bugün dünya nüfusunun yarıdan fazlası şehirlerde yaşıyor ve 2050 yılına kadar dünya nüfusunun 9 milyara, şehir nüfusunun da 6 milyara ulaşacağı tahmin ediliyor.

Değerli milletvekilleri, hızlı şehirleşme birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Onlarca yıl şehirlerimiz herhangi bir denetim gücü olmadan, rastgele ve planlamadan uzak biçimde büyümüştür. Estetik kaygı gözetilmeden, doğal çevre, insanların ihtiyaçları dikkate alınmadan ve mevcut tarihî dokunun korunması düşünülmeden gerçekleşen büyüme yerleşim birimlerinin tarihsel, kültürel ve doğal kaynaklarının tahrip olmasına sebep olmuştur. Hükümetler Türkiye çapında doğru ve gerçekçi yerleşme kararları almamış ve uygulamamışlardır. Planlar yapılmış ancak bu planlar anormal büyüyen nüfusun ve ihtiyaçların gerisinde kalmış, kentleşme planlamayı izleyeceğine, planlama kentleşmeyi izlemiştir. Ana kararlar devlet politikasıyla saptanmamış, yönetimlerin kendi politik görüşleri doğrultusunda seçim kaygısıyla keyfî uygulamalara dönüşmüştür.

Plansız kentleşme sonucunda yol ağları yetersiz kalmış, kanalizasyon, içme suyu sistemleri yapılmamış, ihtiyaç olan sosyal donatı alanları için yer bulunamayan şehirler oluşmuş ve sistem kilitlenmeye başlamıştır.

Türkiye'nin tüm şehirlerinin aynı oranda gelişmesini ve kalkınmasını, bölgelerin katma değerlerinin güçlendirilme programlarının yapılmamasından dolayı bazı şehirlerde nüfus çok fazla artmış, sorunlar daha da fazlalaşmış, konut ihtiyacı artmış, eğitim, sağlık merkezi, karakol gibi sosyal binalara yer bulunamaz olmuştur.

Şehirlerin gelişmelerini sağlayacak, onları birbirine bağlayacak yol ağları, havaalanları programlanmamıştır. Konut ihtiyacının karşılanması, sosyal donatı alanları, şehrin tarihinin korunması yani şehrin geçmişiyle geleceğe taşınması için planlı çalışmayı AK PARTİ başlattı.

Değerli milletvekilleri, ulaştırma alanında bölünmüş yol, otoyollar, hızlı tren hatları, havaalanları, metrolar ile ülkenin çehresini değiştirirken şehirlerin katma değerlerinin yükselmesini sağladık. 2002'de 6.100 kilometre ile 6 şehrimiz bölünmüş yol ile birbirine bağlı iken, 10 yılda 15.800 kilometre yol ile 71 ilimiz birbirine bağlandı. TOKİ aracılığıyla 81 ilimizde, 800 ilçemizde 560 bin konut üretilmesine yönelik çalışmalar yapıldı. 438 bini çevre düzenlemesi ve sosyal tesisleriyle sahiplerine teslim edildi. Kentsel dönüşüm kapsamında 261 bin konutluk gecekondu dönüşüm çalışması şu anda sürüyor. Afet riski taşıyan binaları yıkarak güvenli, sağlıklı şehirleri ortaya koyabilecek binaların inşasını gerçekleştirecek yasal düzenlemeyi yaptık. Gerçekleştirilecek projeyle yirmi yıllık sürede ülkemizde 6,5 milyon konutun dönüşümünü planlıyoruz.

Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Mersin, Erzurum başta olmak üzere şehirlerimizin tamamının içme suyu sorunu çözüldü. Doğal gaz götürülen il sayısını 9 ilden 71 ile çıkardık. 2002'den önce on yılda 46 vakıf eseri restore edilirken, biz on yılda 3.750 eseri restore ederek şehirlerimizin tarihine sahip çıktık. 16 büyükşehrimizi 29'a çıkarıyoruz. Büyükşehirlerin imar bütünlüğünü sağlayarak plansız yapılaşmaya izin vermeyeceğiz. Bugüne kadar kentsel dönüşüme ilişkin yasalarla cumhuriyet tarihinin en büyük gecekondu dönüşüm ve kentsel yenileme programını oluşturduk. Siyasi parti ayrımı gözetmeden dönüşüm projeleri icra ettik. Şehirlerimizin 2014-2023 hedeflerini belirledik.

Değerli milletvekilleri, şehri şehir yapan yalnız evler değil bütün bu faaliyetlerin içinde barındığı yapılar, yapı grupları ve bunları birbirine bağlayan ulaşım, altyapı, sosyal donanım sistemleri ve bunu tevzi eden, işleten kuruluşların bütünü olduğunu unutmadan yaşadığımız şehirleri güzelleştirmek ve geleceğe taşımak hepimizin görevidir.

Dünya Şehircilik Günü'nü kutluyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.