ZİYA PİR (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şu benim hazırlamış olduğum konuşma ama bunu ters çevireceğim; biraz önce dinî referanslara atıfta bulunuldu, ben de o konudan devam etmek istiyorum. HDP Milletvekili olarak ben burada konuşuyorum. Hep birlikte ilmihâl bilgilerimizi biraz tazeleyelim.

Şimdi, müftülere verilecek olan yetkilerden burada bahsediyoruz yani resmî nikâhı onlar da yapabilir eğer bu kanun geçerse. Şimdi, bir kanun yapmadan, bir yasa yapmadan önce tabii ki bir simülasyon yapılır önceden. Ben de biraz önce düşünürken şöyle bir simülasyon yaptım, dedim ki: Bizim dinimizde... Ben o mahalleden geliyorum. Şu an sizlerin yandaşları yüzünden pek uğramıyorum ama o mahalleden gelen birisiyim. Bizim dinimize göre birden fazla evlilik mümkün mü erkekler için? Dinimize göre mümkün, değil mi? Belli şartları yerine getirirse ikinci eşi, üçüncü, dördüncü eşi alabilir; belli şartları yerine getirebilirse.

Şimdi, şöyle bir şey düşünün: Bir şahıs, erkek, bir kadınla birlikte, yanına da şahitlerini almış müftülüğe gidiyor, diyor ki: "Ben resmî nikâhımı yaptıracağım." Bütün evraklar hazır, sadece orada gidip imzasını atacak ve ondan sonra da dinî nikâhı yerine gelsin diye duasını ettirecek, nasihatlerde bulunacak. Buraya kadar tamam mı? Tamam. İmzayı attı, evrakları nüfusa gitti, buraya kadar sıkıntı yok. Bir saat sonra aynı adam, aynı erkek, aynı şahitlerle, başka bir kadınla müftülüğe geldi, müftünün önüne oturdu, dedi ki: "Müftü bey, ben biraz önce resmî nikâhı yaptırdım ama şu anda dinî nikâh yaptırmak istiyorum başka bir kadınla." Müftü ne yapacak?

AHMET HAMDİ ÇAMLI (İstanbul) - Öyle bir şey yok ya.

ZİYA PİR (Devamla) - Müftü ne yapacak? Bir din adamı olarak "evet" mi diyecek, yoksa laik cumhuriyetin bir memuru olarak "hayır" mı diyecek?

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Öyle bir yetki vermiyoruz, şu anda öyle bir yetki vermiyoruz, ne yapacağı belli.

ZİYA PİR (Devamla) - Arkadaşlar, bu olur mu, olmaz mı?

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Kanunda belirlenmiş ne yapacağı. "Böyle derse..." Doğmamış çocuğa niye don biçiyorsun?

ZİYA PİR (Devamla) - Ya, olur mu bu? Simülasyon yapıyoruz.

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Böyle bir şey yok.

MÜSLÜM DOĞAN (İzmir) - Normal bir örnek veriyor.

ZİYA PİR (Devamla) - Mümkün mü? Mümkün. Olacak bu, Anadolu'nun her şehrinde bu olacak, her şehirde bu olacak.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Çok önemli bir şey söylüyor bakın.

ZİYA PİR (Devamla) - Bu müftü ne yapacak Sayın Bakan, sayın bürokratlar? Siz böyle bir yasayı yapıyorsunuz ama o adam bir saat sonra ikinci bir eşle, bir kadınla gelip de "Bana dinî nikâh yapacaksınız." derse ne yapacaksınız?

CEYHUN İRGİL (Bursa) - Nikâhı kıyarsa yaptırımı ne olacak, sorumluluğu ne olacak, cezası var mı?

MEHMET MUŞ (İstanbul) - Önce resmî nikâhı soruyor.

ORHAN DELİGÖZ (Erzurum) - Şu anda ne yapılıyorsa o zaman da öyle yapılır.

ZİYA PİR (Devamla) - Laik devletin memuru olarak, laik cumhuriyetin memuru olarak "hayır" mı diyecek, yoksa din adamı olarak "evet" mi diyecek? Ya, bu önemli bir şey. Sizin aranızda da bu bilgilere sahip olanlar var, buna cevap verin.

Başka bir simülasyon... (AK PARTİ sıralarından gürültüler)

AHMET HAMDİ ÇAMLI (İstanbul) - Şimdi nasıl yapıyor?

ZİYA PİR (Devamla) - Yeliz daha iyi bilir bunu, laf atmayın oradan.

CEYHUN İRGİL (Bursa) - Sorumluluğu ne olacak, yaptırımı ne olacak?

ZİYA PİR (Devamla) - Şimdi, başka bir sıkıntı, başka bir simülasyon yapalım, başka bir simülasyon. Bir Müslüman erkek, o dört kitaba inanan, Hak kitaba inanan bir kadınla evlenebilir bizim dinimize göre, bu caizdir ve o kadın dininden çıkma durumunda değildir. O erkek gitti o kadınla ve şahitlerle müftünün önüne oturdu. Ne olacak? Müftü bu nikâhı kıyabilir mi, resmî nikâhı? Evet. Dinî nikâhı bizim dinimize göre kıyabilir mi? Evet. Buraya kadar sıkıntı yok ama düşünün, bir kadın, Müslüman bir kadın bir Hristiyan erkekle evlenmek istiyor. Sizin gibi bu ilmihâl bilgilerine sahip değil, müftünün önüne gidiyor. Müslüman kadın, bizim dinimize göre gayrimüslim bir erkekle evlenemez, caiz değil dinimize göre. Gitti müftünün önüne oturdu. Ne yapacak bu müftü?

MEHMET MUŞ (İstanbul) - Resmî nikâhını kıyacak.

ZİYA PİR (Devamla) - Resmî nikâhını kıyacak, sonra, diyecek ki... Kusura bakmayın, siz insanları ayrıştırıyorsunuz, kutuplaştırıyorsunuz yine bununla.

MEHMET MUŞ (İstanbul) - Simülasyon karıştı Sayın Pir.

ZİYA PİR (Devamla) - Gülmeyin, bak, ben, bunları yurt dışında yaşadım, Hristiyan bir ülkede yaşadım, biz bunların hepsini tecrübe edindik, bunları Türkiye'ye taşıyorsunuz.

MÜSLÜM DOĞAN (İzmir) - Yasayı geri çekin. Aslında yasanın geri çekilmesi lazım.

ZİYA PİR (Devamla) - Arkadaşlar, bu simülasyonları yapmadan böyle işlere girişmeyin. Özellikle siz kendi memurunuzu çok zor durumda bırakıyorsunuz. Diyorsunuz ki: Sen laik memur musun yoksa din âlimi misin? İkiye bölüyorsunuz adamı yani müftüyü ikiye bölüyorsunuz, karar verme durumunda bırakıyorsunuz, zor durumda bırakıyorsunuz. Müftüye vermeyin bunu, başkalarına verin, orada sıkıntı yok ama müftüleri zor durumda bırakıyorsunuz.

On beş saniyem kaldı, şurada başka şeyler de vardı ama onu başka maddelere bırakıyorum.

Ama herkes, müftüye bu yetkileri verirken biraz da ilmihâl bilgilerini tazelesin, illa da bunları bir HDP'li milletvekilinden dinlemek durumunda kalmayın.

Saygılar. (HDP sıralarından alkışlar)