DİRAYET TAŞDEMİR (Ağrı) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Gündem dışı konuşmamda "Nevroz" Bayramı üzerine söz hakkı almış bulunmaktayım.

"Nevroz", Mezopotamya halklarının eşitlik ve özgürlük bayramıdır; halkların zulme karşı birlikte direnişi yükselttikleri günün adıdır. "Nevroz" Bayramı'nın kökeni, dört bin üç yüz elli yıl önceye dayanır. Her halk farklı saiklerle kutlasa da Kürtler, bugünü Demirci Gâve Efsanesi'ne dayandırarak kutlarlar. Efsaneye göre Devrimci Gâve, dönemin zalim kralına karşı Mezopotamya halklarına öncülük ederek isyan ateşini yükseltir ve halklar Devrimci Gâve önderliğinde özgürlüklerini ateşlerle, her yerde ateş yakarak bu özgürlük mücadelesini kazanırlar. Dört bin üç yüz yıldır da bu kadim geleneği bütün Mezopotamya ve Orta Doğu halkları, Kürt halkı bir bayram günü, eşitlik ve özgürlük günü olarak kutlamaya başlamıştır.

2010 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, bu kadim günü Dünya Nevruz Günü ilan etti; aynı zamanda Dünya Manevi Kültür Mirası'na da dâhil etmiştir. Dünyanın kabul ettiği ve Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi'nde yer alan bu güne, bu bayrama yaklaşım, maalesef, bu ülkede hep bir tahammülsüzlük, hep bir yasakçı zihniyet, hep bir yasaklamayla karşı karşıya kaldı "Nevroz". "Nevroz", bu ülkede ya yasaklandı ya da asimile edilmeye çalışıldı.

Kürtler, bu bayramı kutlamak için ağır bedeller ödedi. Halaya durmak için, bugün yan yana durdukları halklarla birlikte bu bayramda kol kola girmek için onlarca yıl cezaevlerinde yattılar. 1992'de Cizre'de, Nusaybin'de sadece "Nevroz"u kutlamak istediği için sokaklara çıkan, bayramını kutlamak isteyen halkın üzerine ateş edildi, onlarca kişi katledildi ve sırf bayramı kutlamak istediği için yaşamını yitirdi. Ama bizler şunu da biliyoruz ki eğer yasakçı bu tutum olmazsa halklar, bugünü bayram tadında her zaman kutlamak istemişlerdir ve kutlamışlardır.

En yakın tarih 2013. 2013, Diyarbakır "Nevroz" meydanında bir yönelim olmadı, bir yasaklama olmadı; binlerce insan, milyonlarca insan o alanlara döküldü; özgürlüğü, barışı ve demokrasiyi haykırdı ama ne zaman bir yasakçı zihniyet bu "Nevroz"u, bu bayramı yasaklamaya kalkışsa bizler, hiç de hoş olmayan görüntülerle karşı karşıya kalıyoruz. Ya insanlar yaşamını yitiriyor ya da sırf "Nevroz" kutlamalarına katıldığı için -işte bugün eş genel başkanlarımızda, milletvekillerimizde olduğu gibi- mahkeme salonlarında yargılanıyorlar.

Elbette ki "Nevroz"u yasaklama nedenleri, dönemlere, iktidarlara göre hep farklılık arz etmiştir ama bir gelenek olarak, bir miras olarak her iktidardan bir diğerine devredilmiştir. Daha önce "Nevroz"u yasaklama gerekçeleri "Nevroz"un Kürtçe yazılış biçimiyle ilgiliydi. İşte, "w" harfi yazılsın mı yazılmasın mı, "Nevroz" mu yazılır, Nevruz mu yazılır gibi suni, inkârcı ve asimilasyoncu politikalarla "Nevroz" yasaklanmaya çalışıldı.

Bugün bu yasakçı zihniyeti sürdüren AKP iktidarı, bir kez daha "Nevroz"a yasakçı bir siyasetle, bir zihniyetle yaklaşmaktadır. Birçok ilde "Nevroz"u kutlamak isteyen tertip komitelerine "'Nevroz'u sadece bir gün kutlayabilirsiniz." diye başvurular reddedildi. "Nevroz", aslında bu kadim bayram, bir hafta içerisinde kutlanır. Yani bu dayatma, "Sadece bir gün kutlayacaksınız." dayatması, aslında son dönemlerde çokça konuştuğunuz faşizmin adıdır. Faşizmin anlamı aslında dayatmadır. Dolayısıyla, 21 Mart "Nevroz" Bayramı'nı halk, o hafta içerisinde hangi gün kutlamak isterse o gün kutlamalıdır. Onun için de bizler, halklar, Mezopotamya halkı ve Kürt halkı, bir kez daha bu yasakçı zihniyete karşı 21 Mart "Nevroz" günü alanlarda, sokaklarda olacaktır.

Bakın, daha iki gün önce Urfa ve Ağrı'da bizler halkın "Nevroz" Bayramı'nı kutlamak için billboardlarda...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayınız Sayın Taşdemir, mikrofonunuzu açıyorum.

DİRAYET TAŞDEMİR (Devamla) - ...halkın "Nevroz"unu kutlamak istediğimize dair afişler astık ama Ağrı'da özellikle belediyeyi gasbeden kayyum bunu yasakladı. Onun için de halklarımız bilsin ki 21 Mart "Nevroz" günü hep birlikte barışı, özgürlüğü bir kez daha haykıracağız ve "hayır"la aslında "Nevroz"u özgürleştireceğiz. Bir kez daha "Nevroz" için bizler, halklar, Mezopotamya halkları "hayır" diyecek.

Bir kez daha bütün Mezopotamya halklarının "Nevroz" Bayramı'nı kutluyorum. "..."(*) (HDP sıralarından alkışlar)