MAHMUT TOĞRUL (Gaziantep) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Bu vesileyle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, bu taslağın içerisinde özellikle üniversitelerle ilgili çok ağır disiplin yönetmeliklerini, üniversite öğretim üyelerini neredeyse çalışamaz hâle getiren yasaları burada geçirmeye başladık. Biliyorsunuz, üniversiteleri suç merkezi gibi gören 12 Eylül anlayışı maalesef günümüzde AKP'ye de sirayet etmiş görünüyor. Tüm rektörleri kendileri atıyor, Cumhurbaşkanı atıyor yine YÖK Başkanını hem süper savcı yapıyor hem yargıç yapıyor.

Değerli arkadaşlar, üniversiteler ortak yaşam alanlarıdır. Dolayısıyla ortak yaşam alanının ilkeleri olur. Ortak yaşam alanının ilkelerinin yasalaşması gerekir burada. Biz burada 29'uncu maddede -aslında 12 maddeden oluşan bir ortak yaşam ilkeleri- üniversitenin bileşenlerinin ortak yaşam alanları olarak 12 maddenin yasalaşmasını istedik. Tüm üniversite bileşenlerinin tabii ki bunları benimsemesi gerektiğini yasalaştırmamız gerekir. Neydi bunlar?

1) Birbirlerinin hak, özgürlük ve onuruna saygılı davranır.

2) Bilimsel araştırmalarda eğitim sürecinde ve gündelik ilişkilerde eşitlik ilkesi uyarınca hareket eder.

3) Uzmanlık alanları, akademik ve idari unvanlar diğer çalışanlar ve öğrenciler üzerinde bir baskı ve yıldırma aracı olarak kullanılamaz.

4) Bilginin üretilmesinde, öğrenim ikliminin örgütlenmesinde ortak çalışma, bilgi, deneyimlerin paylaşımını ve dayanışmayı esas alır.

5) Derslerin demokratik bir iklimde işlenmesini, öğrencilerin derslere ve öğrenimin her sürecine katılımını, soru sormasını ve eleştirmesini teşvik eder.

6) Bütün bilimsel, sanatsal ve felsefi etkinlikleri herkesin yararlanmasına açık tutar, bu etkinlikleri ticari kazanç konusu yapmaz.

7) İntihal, kopya, çarpıtma gibi akademik hilelere ve etik ihlallere başvurmaz ve bu tür yollara başvuranlara karşı ortak tavır geliştirir.

8) Kadrolu, güvenceli istihdam ve insanca çalışma koşulları için mücadele eder.

9) Ortak yaşam alanı içinde ve dışında baskıya maruz kalan kişi ve kurumlarla dayanışma içinde olur.

10) Toplum sağlığı için risk içeren durumların tespit edilmesi ve buna yönelik bilimsel çalışma yapılması konusunda sorumluluk üstlenir.

11) Üniversitenin ve toplumun ortak yaşam alanlarının korunması ve geliştirilmesi için gerekli önlemleri alır ve bu konuda toplumun bilgilendirilmesini sağlar.

12) Uluslararası anlaşmalarla güvence altına alınmış olan hak ve özgürlükleri ihlal etmez ve ihlal edilmesi durumunda bunu yapanlara karşı ortak tavır geliştirir.

Değerli arkadaşlar, üniversiteler için yasalaşması gereken bunlardır. Üniversiteleri disiplin yönetmelikleriyle suç ve ceza girdabında bir baskı aracına, bir baskı ortamına dönüştürmekle üniversitelerin gelişimini sağlayamazsınız.

Bakın, dün, burada, üniversitelerin özellikle yaşanmaz hâle geldiğini, bilgi üretilemez hâle geldiğini, demokratik iç işleyişinin artık mümkün olmadığını, demokratik ve mali özerkliğinin tamamen ortadan kaldırıldığı ve biat kültürünün egemen kılındığı bir ortama dönüştüğünü hepimiz biliyoruz. Üniversiteler özgürce tartışmanın olduğu alanlardır. Üniversite biat etmez; üniversite sorumluluk duyar, bu ülkenin meselelerine sorumlulukla yaklaşır ve gerekli çözüm yolları konusunda ön açıcı olur.

Bakın, bu ülkede yıllardır yaşanan bir Kürt sorunu var ama bugüne kadar bizim üniversitelerimizde bu konu bir tez konusu dahi yapılamamıştır. Nedenleri, sonuçları ve bugün yaşadığımız bu koşulların nasıl ortadan kaldırılacağına dair bir tez bile ileri sürülememiştir. Dolayısıyla, üniversitelerle ilgili bu yapılanların, bu tasarı kapsamında yapılanların sorunlarımıza derman olmayacağını bilmemiz gerekir. Üniversitelere yapılması gereken, biraz önce saydığım bu 12 ortak yaşam ilkesinin belirlenmesi ve bunların yasallaşmasıdır. Eğer bunlar olursa ancak üniversiteler özerkleşir, özgürleşir ve bilim üretir.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)