LÜTFİYE İLKSEN CERİTOĞLU KURT (Çorum) - Hayırlı akşamlar.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın ikinci bölümü üzerinde şahsım adına söz almış bulunuyorum. Sizleri saygı ve sevgiyle selamlıyorum.

Tasarıyla, güvenli esneklik anlayışıyla İş Kanunu'nda geçici iş ilişkisi kurulması yeniden düzenlenmekte. İş yaşam dengesini esas alan uzaktan çalışmaya ilk kez mevzuatımızda yer verilmekte. Geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilen özel istihdam bürolarına ilişkin Türkiye İş Kurumu Kanunu'nda bazı önemli değişiklikler yapılmaktadır.

Tasarının hedefleri: İnsani olmayan şartlarda temel hak ve hürriyetlere aykırı olarak kayıt dışı yapılan işleri kayıt altına almak, "dayıbaşılık" denilen kayıt dışı yöntemle yapılan çalıştırmalarla mücadele etmek, yıllarca sosyal güvenceye sahip olmadan ev hizmetlerinde çalışanların sosyal güvenlik haklarını sağlamak, iş hacmi artışlarında işletmelerin "merdiven altı" diye tabir edeceğimiz yerlere üretimlerini aktarmasını önlemek gibi konularda bu tasarı idarenin elini güçlendirecektir.

Değerli milletvekilleri, bilindiği gibi ülkemizde kadın istihdamı Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ortalamasına göre çok düşüktür. Nitekim Avrupa Birliğinde 15-64 yaş aralığında kadınların yüzde 60,77'si istihdam edilmekte iken bu oran ülkemizde yüzde 30,5'tir. Avrupa Birliği ülkelerinde bu oranın yüksek olmasının başlıca nedenlerinden biri yarı zamanlı çalışma olanağı, diğeri ise ebeveyn izni uygulamalarıdır. Bu amaçla 2016 Ocak ayı içinde kabul edilen yasayla ebeveyn izni ve yarı zamanlı çalışmaya ilişkin önemli düzenlemeler mevzuatımıza kazandırılmıştır çok şükür. Bu düzenleme beraberinde bu hakları kullanan çalışanların iş yerlerinde bıraktığı boşluğun doldurulması zorunluluğunu da getirmiştir, ancak bu boşluk doldurulurken söz konusu çalışanların iş güvencesinin de korunması gerektiği bilinciyle hareket edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin verilmesinin önemi ortadadır, ayan beyandır. Özel istihdam büroları aracılığıyla kurulacak geçici iş ilişkileri beraberinde istihdam ve gelir artışı sağlayacak, ekonominin büyümesine ve rekabet gücünün olumlu etkilenmesine olanak sunacak, işsizlikle mücadelede elimizi güçlendirecektir.

Bildiğiniz üzere, benzeri düzenleme 2009 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilmiş ancak Cumhurbaşkanınca veto edilmiştir. Şu an görüştüğümüz ve Komisyon tarafından kabul edilen tasarının ilgili Avrupa Birliği direktifine ve ILO normlarına uyumlu olduğunu ve bu yönüyle vetoda yer alan itirazları karşıladığını belirtmek isterim.

Sayın milletvekilleri, askerlik hizmeti, yıllık izin, hastalık hâli, doğum izni, ebeveyn izni gibi iş görmenin işçiden kaynaklı sebeplerle yerine getirilemediği hâllerde geçici iş ilişkisi kurulabilmesi düzenlenmektedir. İş hacminin öngörülemeyen ölçüde artması hâllerinde, dönemsel iş artışları gibi işverenden kaynaklı sebeplerle geçici iş ilişkisinin kurulmasına imkân verilmiştir. Tarım sektöründe geçici çalışan tarım işçileri sağlıksız, hayati tehlike barındıran kayıt dışı çalışma koşullarından kurtarılmaktadır. Özel istihdam bürosu aracılığıyla gerçekleşecek geçici iş ilişkisinin hangi durumlarda ve nasıl kurulacağı belirlenmiştir.

Tasarıyla, iş mevzuatımıza yeni bir çalışma modeli de getirilmiştir. Buna göre esnek çalışma modeli olan uzaktan çalışma sistemiyle, işçilere teknolojik iletişim araçları vasıtasıyla iş yerinin dışında çalışma imkânı sağlanacak ve işin niteliğine göre iş edinmeleri evlerinde yerine getirme imkânı sunacaktır. Uzaktan çalışacak işçilerin iş sözleşmelerinin yazılı bir şekilde yapılması ve işin tanımı, şekli, süresi ve yeri, ücret ve ücretinin ödenmesi gibi hükümlerin sözleşmede yer alması zorunluluğu getirilmiştir. Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi yetkisi verilmesi, yürütülebilecek faaliyet ve bürolardan alınacak teminat, denetimler ve geçici iş ilişkisi kurma yetkisini iptalle belli kurallara bağlanmıştır.

Sonuç olarak, dava kardeşliği bilinciyle bir araya gelen AK PARTİ Grubunun oluşturduğu Hükûmetimizin 2016 Eylem Planı'nda yer alan ve çalışma hayatına yukarıda bahsi geçen katkıları sunacak, istihdam politikalarımızı destekleyecek, işsizlikle mücadelede önemli bir kazanım olacak tasarının milletimize hayırlı olmasını diliyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)