MAHMUT CELADET GAYDALI (Bitlis) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Halkların Demokratik Partisi Grubu adına, görüşülmekte olan 273 sıra sayılı Kanun Tasarısı'nın 20'nci maddesi üzerine söz almış bulunmaktayım. Sizleri ve kamuoyunu saygıyla selamlarım.

Değerli milletvekilleri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na geçici bir madde ekleyerek, 25 yaşını dolduranların, doldurdukları güne kadar olan genel sağlık sigortası prim borçlarının tahsilatından vazgeçileceği belirtilmektedir.

Öncelikle, bu hususta insanları yok yere borçlandırıp sonra da o borçları silerek aslında bir lütuf örneği sergilediğinizi düşünüyorsanız gerçekten büyük bir yanılgı içindesiniz. Daha önce getirdiğiniz düzenlemeyle birlikte 18 yaşını yeni doldurmuş gençleri gelir testi yaptırmadığı gerekçesiyle genel sağlık sigortası kapsamında en yüksek prim dilimine tabi tutarak mağdur ettiniz.

Tabii, bu durum sadece gençlerimizi değil, aynı zamanda asgari ücretle ev geçindiren birçok aileyi de olumsuz etkiledi. Üstüne üstlük ödemediği her ay için bir de gecikme faizi uygulayarak var olan borcu daha da katlayarak büyüttünüz. Aynı zamanda bu borcun statüsü, yani kimin hangi dilim üzerinden borçlandırılacağı belirlenirken sadece anne, baba ve bahsi geçen kişi olmak üzere gelir ve mülkü üçe bölerek hesap yaptınız. Yani o hanenin içinde başka biri yaşıyor mu veya işsiz başka birey bulunmakta mı diye bakılmadı. Bu da aslında bu uygulamanın en sakat tarafıdır. Tabii, bir diğer husus, sadece 25 yaşını doldurdukları güne kadar olan kişilerin borçlarının siliniyor olmasıdır.

Değerli milletvekilleri, bildiğiniz üzere bugün Türkiye'nin ve dünyanın birçok yerinde gençlerimiz eğitim ve öğretimlerine devam etmekte, bu eğitim süresince 25 yaşına kadar olan prim borçları karşılanmaktadır. Fakat eğitime devam etsin veya etmesin 25 yaşını doldurdukları andan itibaren her koşulda borçlandırılacaklardır. İşsizliğin bu kadar yoğun olduğu ve buna bağlı işsizlik süresinin de uzun olduğu göz önüne alınırsa, sizler üniversiteyi bitiren herkesi borçlandırmaya ya da askere gitmeye ya da niteliksiz işlere mahkûm ediyorsunuz.

Değerli milletvekilleri, bugün Türkiye'de 7 milyondan fazla insanın yaklaşık olarak 10 milyar TL sağlık sigorta borcu bulunmaktadır. Birçok insan hâlâ sigortalı bir işte çalışamadığı ya da 25 yaşını doldurduğu hâlde eğitimine devam ettiği gerekçesiyle bu borçlar, faizler uygulanarak artmaya devam etmektedir. İktidar sırf "Dedik ve yaptık." diyebilmek adına sadece belli bir kesimin mağduriyetini görüp diğer gençlerimizin mağduriyetine göz yumacaksa, yaptığı iş sadece toplumu ve kamuoyunu kandırmaktan başka bir işe yaramaz, hele hele sağlık gibi hayati bir konu üzerinde böyle bir yaklaşımın geliştirilerek birçok insanın mağduriyetinin birer siyasi rant hâline getirilmesi kabul edilemez.

Değerli milletvekilleri, öncelikli olarak borçlar üzerindeki faiz uygulaması durdurulmalı, kanunun kapsamadığı kişilerin borçlarında yapılandırma, hatta en azından silinmiyor dahi olsa kısmi oranda indirimler yapılarak ödemelerin kolaylaştırılması gerekmekte, ödeme planının kişinin kendi inisiyatifi doğrultusunda ve kendi belirlediği günlerde ödeyerek kapatmasına yardımcı olunması gerekmektedir. Gerçekten verilen sözlerin tutulması amaçlanıyorsa, var olan tüm borçların silinmesi iktidarın bu husustaki samimiyetini gösterecektir.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)