SERAP YAŞAR (İstanbul) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, dün Ankara'da yaşanan terör saldırısında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza ve bu sabah Diyarbakır'da askerî araca yönelik yapılan bombalı saldırıda şehit olan askerlerimize Allah'tan rahmet, yakınlarına ve milletimize başsağlığı dilemek istiyorum, yaralılarımıza da acil şifalar diliyorum.

Bugün Genel Kurul gündeminde 117 sıra sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Tasarısı'nın birinci bölümü üzerinde şahsım adına söz almış bulunmaktayım. Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

İnsan haklarının korunması bilincinin gelişmesiyle kişisel verilerin işlenebilmesi ve etkin bir denetime tabii tutulması daha da önem kazanmıştır. Söz konusu yasa tasarısıyla, kişisel verilerin kaydedilmesi ve muhafazasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Yasa tasarısı Adalet Komisyonunda görüşülmesi sırasında siyasi parti gruplarının olumlu katkılarıyla Genel Kurul gündemine getirilmiştir.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Tasarısı Hükûmetimizin önem verdiği, halkımızın beklediği, Avrupa Birliği standartları bakımından da son derece önem arz eden, özellikle ekim ayında başlamasını planladığımız vize muafiyeti düzenlemesi bakımından da öncelikler arasında yer alan yasa tasarılarından bir tanesidir.

Türkiye'de kişisel verilerin korunmasına ilişkin müstakil bir düzenleme bugüne kadar maalesef yapılmamıştır. 2002 yılından beri çok çeşitli konularda, vatandaşımızın da beklentisi dikkate alınarak pek çok konuda yasal düzenlemeler yapılıp çözüme kavuşmuş olmakla birlikte, bana göre, açıkçası gecikmiş bir yasal düzenlemedir. Dün Genel Kurulda görüşmeye başladığımız yasa tasarısıyla, ilk defa ve kapsamlı bir yasal düzenlemeyle Genel Kurul gündemindedir.

Kişisel veriler gerek özel sektör ve gerekse kamu sektörü tarafından bilişim sistemleri üzerinden, aslında biz istesek de istemesek de, modern yaşamda, artı, teknolojinin de gelişmesiyle kayıt altına alınmaktadır. Bu bilgilerin kullanılması bireyler ile mal ve hizmet sunanlar bakımından bazı kolaylıklar sağlasa da, söz konusu bilgilerin istismar edilme riskini bertaraf edememektedir. Tam da bu amaçla bu yasa hazırlanmış ve benim de mensubu olduğum Adalet Komisyonunda muhalefet partilerinin öneri ve katkılarıyla bugün Genel Kurulumuzun gündemine getirilmiştir.

Bu yasanın öncelikli amacı, kişisel verilerin işlenmesinin disiplin altına alınması, temel hak ve özgürlüklerin korunmasıdır. Bunun dışında, aslında Türk Ceza Kanunu'nda, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 135 ve devamı maddelerinde kişisel verilerin hukuka aykırı olarak elde edilmesi, kaydedilmesi veya ifşa edilmesi fiilleri suç olarak düzenlenmiş ve cezai bir yaptırıma bağlanmıştır. Buna karşılık, kişisel verilerin işlenmesine yönelik özel bir kanunun, derli toplu, bütün hükümleri içeren bir kanunun bulunmaması bu fiillerin ne zaman hukuka aykırı, ne zaman hukuka uygun olduğunun belirlenmesinde birtakım tereddütleri de beraberinde getirmiştir. Uluslararası belgeler, mukayeseli hukuk uygulamaları ve ülkemizin ihtiyaçları göz önüne alınmak suretiyle hazırlanan tasarıyla kişisel verilerin çağdaş standartlarda işlenmesi ve koruma altına alınması amaçlanmaktadır.

CEYHUN İRGİL (Bursa) - "Çağdaş standart" diyorsun. Dünyanın neresinde mezhep soruluyor?

SERAP YAŞAR (Devamla) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliğiyle kişisel verilerin korunmasına yönelik önemli bir düzenleme hayata geçirildi. Anayasa'mızın 20'nci maddesine eklenen üçüncü fıkrayla kişisel verilerin korunması temel bir anayasal hak olarak koruma altına alındı ve bunun bir gereği olarak da kişisel verilerin korunmasına ilişkin usul ve esasların kanunla düzenleneceği anayasal hükme bağlanmıştır.

Kişisel verilerin korunması konusunda yapılan yasal düzenlemeyle bu konuda düzenleyici ve denetleyici bir kurum kurulması öngörülmüştür. Bu kanundaki düzenlemeler, aynı zamanda, Avrupa Birliği müzakere fasıllarından olan "yargı ve temel haklar", "polis iş birliği", "bilgi toplumu ve medya", "tüketici ve sağlığın korunması" adı altında 4 fasılla çok yakından ilgilidir.

Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; kişisel verilerin korunmasına ilişkin, Avrupa Birliği üyesi ülkeler başta olmak üzere, birçok ülkede özel kanunlar bulunmaktadır. Bu tasarının yasalaşmasıyla birlikte kişisel veriler Avrupa Birliği standartlarında koruma altına alınacaktır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Mikrofonunuzu açıyorum, sözlerinizi tamamlayınız.

SERAP YAŞAR (Devamla) - Tasarının birinci bölümünde özellikle kişisel verilerin işlenmesi düzen altına alınmakta, buna ilişkin genel ilkeler belirlenmektedir. Kişisel veriler ancak ilgili kişinin açık rızasıyla işlenecektir. Özel nitelikli kişisel veriler tanımlanmış ve işlenmeleri özel hükme bağlanmıştır.

Muhafaza edilmesine artık ihtiyaç duyulmayan veriler silinecek, yok edilecek, anonim hâle getirilecektir. Yasa tasarısıyla, verilerin ilgilinin açık rızası olmaksızın üçüncü kişilere aktarılması yasaklanmıştır.

Yine, bu bölümde, kişisel verilerin yurt dışına aktarımı özel olarak düzenlenmiş, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına aktarılamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu açık rızanın altını çizmek istiyorum. Bu, kişi hak ve hürriyetlerine verilen değerin bir göstergesidir.

Veri sorumlularına ilişkin, kişileri aydınlatma yükümlülüğü; verileri işlenen kişilere ise bilgi edinme ve düzeltme hakları gibi haklar getirilmektedir.

Tasarıyla, bir veri sorumluları sicili kurulması öngörülmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SERAP YAŞAR (Devamla) - Bu sicil, kurulun gözetiminde kamuoyuna açık olarak tutulacak ve veri işleyen gerçek ve tüzel kişiler kendileriyle ilgili bilgileri edinme hakkına sahip olacaktır.

Sözlerimi beş dakika içerisinde aslında toparlayamadım. Bu benim ilk deneyimim. Çok teşekkür ediyorum hoşgörünüz için, sağ olun.

Teşekkürler. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)