HDP GRUBU ADINA MİZGİN IRGAT (Bitlis) - Sayın Başkan, değerli üyeler; gecenin bu saatinde aslında daldan dala torba yasa malumu, konudan konuya atlıyoruz.

Aslında bütün bu yasaların...

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Uluslararası, uluslararası...

RAMAZAN CAN (Kırıkkale) - Torba yasa görüşmüyoruz ki konu uluslararası sözleşmeler.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - O da aynı minvalde, aynı.

Dolayısıyla da bu mantalite...

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Nasıl ya, torba yasa değil.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Ya, bir dinleyin ya, bir dinleyin ya, bir dinleyin!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Doğru söyle, doğru!

RAMAZAN CAN (Kırıkkale) - Torba yasa değil!

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, müdahale etmeyelim.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Yani ben bu konuyu açmayacaktım ama Sayın Bostancı'nın PYD'yle ilgili açıklaması...

PYD'nin statüsü, tanımı... Sadece Türkiye'de değil, bütün dünyada, uluslararası camiada saygınlık kazanan bir duruşla, orada kadınları satan, tecavüz eden ve tarihin mahkûm ettiği suçları işleyen bir örgüte, IŞİD'e karşı tüm halkları, Kürtleri, Alevileri, Türkmenleri savunan durumda, pozisyonda olan duruşuyla dünyada saygınlık kazanmıştır. Dolayısıyla da burada eleştirilmesi gereken IŞİD'e silahları taşıyan, IŞİD'in yapılan suçlarına ortam sağlayan, ihmali suçları işleyen kişileri dile getirip IŞİD'i burada mahkûm etmektir. Bence bu noktada doğru tavır takınalım ve bu noktada gerçekleri tartışalım diye öneriyorum.

HASAN BASRİ KURT (Samsun) - PKK...

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Size cevap vermeyeceğim.

Şimdi burada hâlâ tarihsel sorunlarımızın, Kürt halkının coğrafik yapısının, dilinin, kültürünün tartışıldığı, birtakım yorumlarla tartışıldığı yorumlara denk geldik, onları dinledik. Kürt sorunu sadece otuz yıllık, kırk yıllık bir sorun değildir, yüz elli yıllık bir sorundur. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde başlayan, İttihat Terakki'yle devam eden, 1990'larda tırmanan ve bugüne kadar gelen çözülememiş, bu ülkenin tarihî sorunudur. Sadece bu ülkenin değildir; Suriye'nin, İran'ın, Irak'ın ve bir kısım Kafkasya'nın sorunudur. Dolayısıyla da açın Google'ı, açın Vikipedi'yi "Kürdistan nedir?" diye bir sorun. Karşınıza çıkan cevapları şu an okumak istemedim ama açıkça yazıyor. Diliyle, kültürüyle Hint-Avrupa dil grubuna ait bir dili kullanan coğrafik bölgenin adı, dört ülke parçasında bulunan bir ülkeden bahseder. Dolayısıyla İttihat Terakki'den başlayan bir dizi yasalar silsilesini de açmak gerekir. Takrir-i Sükûn'u kim çıkardı, Hıyanet-i Vataniye'yi, istiklal mahkemelerini? Temyiz kararları uygulanmadan, yani Mecliste idam kararı onaylanmadan ertesi gün infazı gerçekleştiren istiklal mahkemeleri neden kuruldu? 1990'lara geldiğimizde olağanüstü hâl kararları, olağanüstü hâl yönetimleri, devlet güvenlik mahkemeleri, özel yetkili mahkemeler niye kuruldu? Kamusal alanda Kürtçe yıllarca neden yasaklandı? Benim ismim Kürtçe. Biliyor musunuz ben bu ismimle ilgili yaşadığım ayrımcılık hikâyelerini anlatırsam hepiniz utanırsınız. Eğitim yıllarımda okulda...

MUHAMMET BALTA (Trabzon) - 2002'den sonra yaşadın mı?

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Hayır. Eğitim yıllarımda okullarda "Neden ismin bu?" denen hikâyeleri size anlatırsam hepiniz utanırsınız. Bize Kürtleri, Kürdistan'ı anlatmayın, yaşadığımız ayrımcılığı bize anlatmayın. Biz bu tarihi...

AHMET UZER (Gaziantep) - Bağırma, bağırma!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bağırırım! Gerçekleri anlatıyorum. Dinleyin!

AHMET UZER (Gaziantep) - Bağırmadan konuş!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bağırırım! İstediğim şekilde konuşurum. Buna müdahale edemezsiniz.

AHMET UZER (Gaziantep) - Konuşuyorsun zaten.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Ve bu arada, Sayın Başkan, AKP sıraları sürekli izahat getiren, sürekli insanları bir şekle şemale sokmaya çalışan yorumlardan da vazgeçsinler. Yani bırakın...

Evet, bu ülkede ifade özgürlüğünün olmadığını biliyoruz.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Nasıl konuşuyorsun? Nasıl konuşuyorsun?

MUHAMMET BALTA (Trabzon) - İfade özgürlüğü olmasa burada konuşabilir misin?

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bunu yaşadım. Ama Mecliste de var.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Sabahtan beri konuşuyorsun. İfade özgürlüğünün alasını yaşıyorsun, konuşuyorsun. Daha nasıl konuşacaksın?

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, müdahale etmeyelim. Lütfen...

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bakın, tabii ki yaşayacağım.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Yaşa! Yaşa!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Senin gibi seçilmiş biriyim.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Yaşa diye zaten yol açtık biz size!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Sus ya! Konuşma ya! Konuşma!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Sen konuşma! Sabahtan beri konuşuyorsun!

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, lütfen...

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bakın, bu ülkede insan haklarıyla ilgili...

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - İfade özgürlüğünün Allah'ını yaşıyorsun!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Tahammül edin, tahammül!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Tahammül ediyoruz. Kaç saattir tahammül ediyoruz.

BAŞKAN - Sayın Enç...

Sayın milletvekilleri, müdahale etmeyelim.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Tahammül edeceğiz, bu anlaşmalar çıkacak buradan!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - İnsan Hakları Sözleşmesi'yle ilgili bir konu tartışılıyor. Şu an ülkemizde başkanlık sistemi tartışılıyor. Yani yetkilerin tek kişide toplanması.

1215'te -benden önceki konuşmacılar atıfta bulunduğu için söylüyorum- Magna Carta'da kral kendi kendine yetkilerini azaltmıştır ta o tarihte. Ama 2016 Türkiyesi'ne baktığımızda yetkileri tek kişi elinde bulundurma, diktatörlüğü, diktatör rejimi oluşturmaya çalışan bir sistem var. Bu da böyle sakin sakin anlatılıyor, "Sistem değişmiştir." deniliyor. Ama aslında...

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Allah için doğru, bütün yüreğimle inanıyorum.

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - 35 bin kişinin katilidir asıl diktatör!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Diktatörün kim olduğunu herkes iyi biliyor.

MUHAMMET BALTA (Trabzon) - Diktatör olsaydı sen burada konuşamazdın.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, müdahale etmeyelim lütfen.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bu gerçekleri bu halktan saklayamazsınız. Bütün Türkiye, bütün Orta Doğu...

İlk konuşmamda değindim. Strazburg belgelerine göre ikincidir Türkiye; birinci Rusya, ikinci Türkiye'dir insan hakları ihlalleri noktasında. Bu raporu ben vermedim. Bu rapor niye verildi?

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Eş Başkanınız Rusya'dan çıkmıyor.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Hayır, hayır...

Bakın, size bir rapor...

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Kandil'de alıkoyduğunuz 350 çocuğun hesabını verin!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Ya biz kadınlar çıkınca siz sadece konuşuyorsunuz!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Erkekler başka yerde, yapacak bir şey yok.

MAHMUT TOĞRUL (Gaziantep) - Orada laf atma memurları var.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Ablukalarda yaşamını yitiren...

Ya, dinler misiniz!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Dinlemiyoruz!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Yani bu saatte gerçekler acı geliyor, farkındayım. Yani, maalesef, gerçekler bunlar.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Gerçek değil bunlar, iftira olduğu için tahammül edemiyoruz. İftira, iftira, iftira!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bunları dinleyeceksiniz, bu ülkede Kürtlerle barış masasına oturacaksınız. Bu masa kurulacak.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - İftira ediyorsunuz, iftira!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bakınız, ne kadar inkâr ederseniz edin...

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Kürtleri kullanıyorsunuz, Kürtleri kullandırmayacağız artık size. Aradan çıkacaksınız!

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, lütfen...

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Ne kadar inkâr ederseniz edin...

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Sayın Başkan, tehdit ediyor.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, lütfen...

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Tehdit etme ihtiyacım hiç yok, gerçekleri dile getiriyorum. Bu ülkede Kürt meselesini yıllarca hiçbir hükûmet ortadan kaldıramadı.

MUHAMMET BALTA (Trabzon) - Terör meselesi var, terör!

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Terör, terör!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Dolayısıyla, bu sorunu çözmek durumundadır. Bugün bile bu sorun çözülürse yüzyıl sonra bu insanların hafızalarından, işkence gören çocukların hafızalarından bu tarihi silemeyeceksiniz; bu tarihi, bu hikâyeleri, bu acı dolu hikâyeleri unutturamayacaksınız.

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Ben unutturmayacağım ya!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Onun için, tez elden diyoruz ki bir an önce yaşanan hukuksuzluklara son verelim.

Bakın, bugün elimde bir rapor var 28/01'de hazırlanan. "Sokağa çıkma yasağı" adı altında sürdürülen ablukalar da Cizre, Silopi, Sur olmak üzere 3 ilçede devam etmektedir; bir de ilan edilmeyen, fiilî olarak uygulanan il ve ilçelerde devam etmektedir, benim milletvekili olduğum il gibi. Günde en az kaç helikopterin geçtiğinin, kaç akrebin geçtiğinin sayısını size veremeyeceğimiz oranda ablukanın yaşandığı birçok ilden bahsedeceğim.

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Evet, yeni hendekler kazılmasın diye, yeni bombalar döşenmesin diye yapıldı, yapılmaya da devam edecek.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Bakın, devlet eğer o bölgeyi gözden çıkartmışsa, Kürtleri ve o bölgeyi gözden çıkartmışsa bunu açık açık söylesin. Fiilî olarak zaten biz bunun yapıldığını çok net görüyoruz. Bir bodrumda insanlar şu saat itibarıyla -bakın, saat 01.32- hâlâ hastaneye kaldırılmamışsa devletin bu bölgeye ilişkin uyguladığı ayrımcılık politikalarının en önemli örneğidir kesinlikle.

OKTAY ÇANAK (Ordu) - Onun için mi devletin ambulansını istiyorsunuz?

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Suruç katliamında 33, Zergele katliamında 8, Ankara katliamında 100 can olmak üzere 141 kişi hayatını kaybetmiştir.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Ne katliamı?

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Cizre'de son yasak 14/12/2015'te ilan edildi. Kırk altı gündür devam eden ablukada 69 kişi yaşamını yitirdi, Silopi'de 28 kişi yaşamını yitirdi, Sur'da 19 kişi hayatını yitirdi.

ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - Dağda 350 çocuk alıkonuldu.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Dolayısıyla, bütün bu ölümlerin müsebbibi AKP, AKP Hükûmetinin yanlış politikalarıdır.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Kaç tane polis, kaç tane asker şehit oldu; onu söylesene!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - AKP Hükûmetinin şiddeti tırmandıran politikaları nedeniyle bu ülkede kan dökülmeye devam ediyor.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Kaç tane polis, kaç tane asker şehit oldu? Bir kere de onu söylesene oradan! O kürsüden, yüreğiniz yetiyorsa bir kere de onu söylesenize! 2,5 aylık çocuğu babasız bırakan PKK'lı itleri söylesene! Söylesene onları da!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Dolayısıyla, bizler barış demeye devam edeceğiz. Bizler insan haklarını her zaman savunacağız.

METİN GÜNDOĞDU (Ordu) - Siz barışın b'sini diyemezsiniz be!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - İnsan hakkını savunmuyorsun ama teröristin hakkını savunuyorsun! İnsan hakkı değil, öyle bir insan hakkı yok!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Çünkü Kürtler bu ülkenin en barışçıl, en demokratik halkı olarak tarihsel rolünü oynayacaktır.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Eşit tutun teraziyi; eşit, eşit, eşit!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Kürtler bu tarihin akışını değiştirecektir.

MEHMET NACİ BOSTANCI (Amasya) - Şehitler ölmez!

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Faşistsiniz, faşist! Siz faşistsiniz, Kürt milliyetçiliği yapıyorsunuz.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Çünkü barışçıl politikaları Orta Doğu'nun en yerleşik, en kadim halkı olarak politikalarınıza "Dur!" diyecektir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Dolayısıyla, çok da kendinizi yormayın.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Siz yormayın, biz rahatız!

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Eğer yapabilecekseniz, eğer "Biz bu ülkenin Meclisiyiz." diyorsanız...

BAŞKAN - Sayın Irgat, süreniz doldu.

MİZGİN IRGAT (Devamla) - ...buyurun çözüm diyoruz, buyurun bu sorunlarımızı çözelim diyoruz ama böyle bir talebiniz yok.

GÖKCEN ÖZDOĞAN ENÇ (Antalya) - Biz de çözüm diyoruz, aynı şeyleri söylüyoruz. Hendekleri kapatın, silahları bırakın!

BAŞKAN - Sayın Irgat...

MİZGİN IRGAT (Devamla) - Dolayısıyla da AKP Hükûmeti... (HDP sıralarından alkışlar)