GARO PAYLAN (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; torba yasada en çok olan madde Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartıyla ilgili. Yeni kimlik kartlarımız olacak. Komisyonda çok tartıştık bu meseleyi, kimlik kartları bu torba yasanın bir parçası olmasın dedik ancak maalesef o şekilde geldi.

Şimdi, kimlik kartlarında bir bam teli var; din hanesi. Din hanesi, benim hanemde -şöyle gördüğünüz gibi, herhâlde bu Mecliste birkaç kişide farklı yazıyor, herkeste "Müslüman" diye yazıyor- bende "Hristiyan" diye yazar.

SELİNA DOĞAN (İstanbul) - Meclis kartlarımızda da yazıyor öyle.

GARO PAYLAN (Devamla) - Çocukluğumdan beri, bir devlet dairesine gittiğimde kimlik kartının önce önüne bakarlar, işte anlamadıkları bir isim var, Garo; hemen arkasını çevirirler, Hristiyan ve bu yüzden onlarca kez ayrımcılığa uğramışımdır.

NECİP KALKAN (İzmir) - Ayıp ya! Bu doğru değil ya!

GARO PAYLAN (Devamla) - Bir işim bir günde yapılacaksa bir haftada veya on günde yapılmamıştır, defalarca ayrımcılığa uğramışımdır.

NECİP KALKAN (İzmir) - Yakışıyor mu sana böyle palavralar?

GARO PAYLAN (Devamla) - Şimdi, demokrasi dediğimiz...

HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Bakın, Lozan'ın gereği bu. Bu, ayrımcılık falan değil.

GARO PAYLAN (Devamla) - Burası demokratik bir ülke olacaksa... Çoğunluğun hakları değil, az olanların, azaltılmışların hakları korunursa ve onların ayrımcılığa uğrama riskleri azaltılırsa burası demokratik bir ülke olacak.

Din hanesinin kalkması için bir önerge verdik ancak AKP'li milletvekilleri tarafından reddedildi, yeni kimlik kartlarında. Biz bu yüzden AİHM'de mahkûm olduk. Avrupa Birliğinin hiçbir ülkesinde kimlik kartlarında din hanesi yok ancak bizde ısrarla bu din hanesini koruma yönünde bir eğilim var, mahkûm olduğumuz bir gerekçeyle.

Bakın, din hanesi ne tip ayrımcılıklara yol açıyor? Bu, AİHM'deki karar sonrası "Efendim, isteyen boş bıraksın." diye bir madde getirildi. Burayı boş bıraktığınızda da karşısındakinin yüzüne "Demek ki ateist." diye bakarlar, mesela kamu görevlileri.

Şunu söyleyeyim: Bu din hanesi dışında, Teşkilat-ı Mahsusadan kalma başka bir uygulamamız daha var. Hani, "Lozan'dakiler" diyorsunuz ya, Teşkilat-ı Mahsusa o Lozan'daki azaltılmışlarla ilgili soy kodu uygulaması yaptı ve soy kodu uygulaması Türkiye Cumhuriyeti devletinde hâlâ uygulanıyor. Benim soy kodum, Ermenilerin soy kodu 2'dir, Rumların 1, Musevilerin 3, Süryanilerin 4'tür. Niçin tutar soy kodunu devlet? Çünkü yaptığı uygulamalara baktığımızda, varlık vergisinde soy kodunu uygulamıştır. Benim dedemin mal varlığı, soykırımdan sonra ayağa kalkmaya çalışan dedemin mal varlığı bir kez daha varlığının 10 misli varlık vergisi uygulanarak gasbedilmiştir ve soy kodu uygulaması mesela, 6-7 Eylül 1955 uygulamalarında kapılara işaret vurulup yağmalanması için uygulanmıştır ve soy kodu hâlâ devrededir.

Devletimiz vatandaşlarının diniyle uğraşmamalıdır. "Osmanlı" diyorsunuz ya, Osmanlı'da dinî örgütlenmeler vardı. Dinî örgütlenmelere de insanlar giderlerdi... Mesela biz Patrikhane'ye gidip başvururuz, Patrikhane bir çocuğu vaftiz eder ve kaydeder. Devlet niçin insanlarımızı kaydediyor dini çerçevesinde? Siz değil miydiniz "Devlet din alanından çekilsin, din alanı özgürleşsin." diyen? Ancak bakın, hâlâ savunduğunuz Diyanet İşleri Başkanlığı "Cemevleri benim kırmızı çizgimdir." diyebiliyor, ahkâm kesebiliyor din üzerine. Neden? Çünkü üsttenci. Devletin bir dini var ve onu esas sayıp diğerleriyle ilgili "Kırmızı çizgidir." diye ahkâm kesebiliyor.

O açıdan, bizim devlet olarak önce kimlik kartlarından başlayarak din hanesini kaldırmamız gerekiyor, din alanından çekilmemiz gerekiyor, din alanını da dinî örgütlenmelere bırakmamız gerekiyor. O kayıtlarda din haneleri kalmasın, soy kodları kalmasın, insanlar ayrımcılığa uğramasın, insanlar bir kez daha devlet dairelerinde ayrımcılığa uğramasın.

Bu yönde önergemiz var ilerleyen maddelerde, desteklerinizi bekliyoruz din hanesiyle ilgili ve ilerleyen günlerde de soy kodu uygulamalarıyla ilgili.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)