EROL DORA (Mardin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 705 sıra sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin 16'ncı maddesi üzerine Halkların Demokratik Partisi adına söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Teklifin 19'uncu maddesine baktığımızda Türkiye vatandaşlarına, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 28'inci maddesi kapsamına girenlere mevduat ya da katılım bankalarının yurt içi şubelerinde Türk lirası cinsinden çeyiz hesabı açmaları ve bu sistemde en az üç yıl boyunca kalmaları durumda, 27 yaşını doldurmadan ilk evlilikleri yapmaları ve evliliklerini takiben hesabın bulunduğu bankaya başvurmaları hâlinde devlet katkısı ödeneceği belirtilmektedir. Yine, 19'uncu maddede belirtildiğine göre, devlet katkısı ödemesi açılan çeyiz hesabında biriken toplam tutarın yüzde 20'sini ve en fazla 5 bin Türk lirasını geçemeyecektir.

Değerli milletvekilleri, böylece Hükûmet, bir yandan yurt içi tasarrufları artırmayı hedefleyen, öte yandan 27 yaşını doldurmamış vatandaşların evlenme masraflarına katkı sunmayı amaçladığı biçiminde bir algı yaratmak istemektedir. Bu düzenleme detaylı olarak ele alındığında sorunlu bazı alanlara işaret etmektedir. Nitekim, bu teklifin yurt içi tasarruflarının yükseltilmesine katkı sunmadan ziyade yurttaşların daha erken yaşlarda evlenmesini teşvik ederek doğum sayısını artırmak olduğu anlaşılmaktadır.

Değerli milletvekilleri, şunu öncelikle belirtmeliyiz ki, demokrasiyle yönetildiği iddia edilen bir ülkede, devlet, yurttaşlarının evlenecekleri yaşa karar veremez. Ve yine demokrasiyle yönetilen bir devlet hiçbir yurttaşını evlendiği yaştan dolayı ekonomik açıdan ödüllendiremez ya da bu ekonomik ödülden mahrum bırakmak yoluyla cezalandıramaz. Diğer taraftan, sosyal bir devlet yurttaşlarını evli olanlar ve bekâr olanlar biçiminde kategorize etmek yoluyla ödüllendirip cezalandırma yetkisine sahip değildir.

Değerli milletvekilleri, devlet mekanizması evlendirme dairesi değildir. Tüm yurttaşlar evlenip evlenmeme özgürlüğüne sahiptirler. Ayrıca Medeni Kanun'da yurttaşların hangi yaştan itibaren evlenebilecekleri açıkça belirtilmiştir. Hükûmetin evlenmek isteyen bireylere sözüm ona bir üst yaş belirlemesi ve bunu ödüllendirmek yoluyla teşvik etmesi kabul edilemez.

Değerli milletvekilleri, Hükûmet, gençlerimize evlenecekleri yaşı tavsiye etmek yerine, gençlerimize zaten kamunun parası olan bütçeden sağlayacağı illüzyonlarla dolu rakamlardan bahsederek şirin görünmeye çalışmak yerine ülkenin genelinde insanca yaşama standartlarının geliştirilmesine kafa yormalıdır. Sayın Hükûmet yetkililerine hatırlatmak isterim ki, Türkiye'de asgari ücret 950 TL'dir yani sizin tabirinizle bu parayla bir vatandaş günde üç öğün simit yiyip çay içebilir. Türkiye'de 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 1.307 TL'dir. Yine, Türkiye'de 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı ise 4.259 TL'dir. Tablo budur değerli milletvekilleri. Hükûmet popülist seçim paketleri çıkaracağına asgari ücreti insanca yaşama standartlarına yükseltmenin yollarına bakmalıdır. Hükûmet, halkı yanıltan illüzyonist kanun maddeleriyle zaman harcayacağına, açlık sınırının altında yaşayan yurttaşlarımızın durumuna makul çözümler üretmek konusunda mesai harcamalıdır.

Değerli milletvekilleri, Hükûmet, eğitim konusunda yürüttüğü kötü politikalar neticesinde nitelikli eğitimi özel sektöre teslim etmiş durumdadır. Hükûmet, 5 bin lira çeyiz yardımı yaparak evlenmeye teşvik ettiği vatandaşlarımıza nasıl bir eğitim sistemi vadetmektedir? Evlenip çocuk yapacak asgari ücretle geçinen bir yurttaşımız, açlık sınırının altında yaşayan bir yurttaşımız ev kirasını nasıl ödeyecektir, çocuklarını okula nasıl gönderecektir? Hükûmet bunların hesabını yapmak durumundadır.

Değerli milletvekilleri, AKP Hükûmeti tüm yurttaşların vergileriyle oluşan bütçe üzerinden kendince bir toplum mühendisliği yürütmektedir. AKP Hükûmetine göre makbul vatandaş, erken yaşta evlenen, çok çocuk yapan, işsizlik, asgari ücret, açlık sınırının altında yaşamak gibi insan onuruyla bağdaşmayan durumlar karşısında Hükûmetin seçim dönemlerinde şirin gözükmek pahasına gündeme getirdiği sosyal ve ekonomik sadakalara şükreden vatandaştır. Gelişmiş demokrasilerde ise devlet, yurttaşlarının yaşam standartlarının insanileştirilmesi doğrultusunda çaba harcar, yurttaşlar ise özgür, politik öznelerdir. Netice itibarıyla, halkı yanıltmak ve devlete şükreden vatandaş tipi yaratmak maksadına hizmet eden bu düzenlemenin vatandaşlarımızın sorunlarını çözmeyeceğini belirtiyor, tekrar Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)