| Konu: | Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 8 |
| Tarih: | 23.10.2014 |
MEHMET ERDOĞAN (Gaziantep) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı üzerinde şahsım adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, bu elektronik ticaretin görüşmelerini yaparken Komisyona başkanlık yapmıştım. Burada gerek iktidar gerek muhalefet milletvekillerinden Komisyonda görev alan ve mutabakatla çalışan tüm vekillerimize teşekkür ediyorum.
Bu yasa gerçekten çok önemli bir yasaydı çünkü son yıllarda elektronik ticaretle ilgili ticaret hacmi çok hızlı bir oranda artmaktaydı. Bugün elektronik ticaretin Türkiye'de ulaştığı oran tüm ticaret içerisinde yüzde 30'larda, bu da büyük bir rakam. Tabii, burada önemli olan şuydu: İstenmeyen iletiler... Ciddi şekilde herkesi rahatsız eden, beklemediğiniz anda onlarca, bazen daha fazla miktarda sürekli mesajlar alıyorsunuz ve bu mesajların çoğunda da ya da reklamlarda gördüğünüz mallarda, mamullerde, mamul mallarda istediğiniz malın kalitelisinin gelmediğini ya da onun değerinin üzerinde bir rakamla aldatıldığınızı görüyorsunuz. Onun için bunların tamamına tedbirler alınması ve bu kanunların düzenlenmesi ihtiyacı hissedilmişti. Ayrıca Türk mevzuatı ile Avrupa Birliği mevzuatı arasındaki farklılıkların da giderilmesi icap ediyordu.
Tabii, biz, bu noktalara geldiğimizde dünya elektronik ticaret hacmine baktığımızda 1,25 trilyon dolarlık bir hacme ulaştığını, elektronik ticaret hacminin ülkemizde yılda 34,6 milyar TL'ye ulaştığını, Avrupa e-ticaret hacminin 312 milyar euroya yani 429 milyar dolara ulaştığını görüyoruz. Tabii, bu artışlarla ilgili aldığımız tedbirlerde de hem vatandaşları korumak hem de ticaret hacminin güven içerisinde artmasını ve 2023 hedefimiz olan 500 milyar dolarlık hem ihracat rakamını hem de iç ticaret rakamlarının artırılmasını sağlamak amacıyla bu konuya el atılmıştı. Tabii, burada en önemli esas güvenin sağlanmasıydı. Bunun için de elektronik ortamda şeffaflık ilkesinin yerine gelmesi şartı vardı, bu şartın yerine getirilmesiyle ilgili tedbirler alındı. Bununla beraber, ticaret hacminin düzenli olarak büyümesinin önündeki engeli kaldırmış oluyoruz bu yasayla. Çünkü, yasa düzen içinde olmadığı zaman bir karamsarlık, bir karambol içinde bir alışveriş hacmi vardı ve bunun da artarak devam etmesiyle birlikte tüketici zaman zaman ciddi şekilde mağdur oluyordu. Maalesef, bu mağduriyette ülkemiz Avrupa ülkeleri içerisinde ilk sıralarda yer almakta. İşte, bu yasayla onu da gidermenin bir ilkini yaşamış olacağız.
Tabii, bunun yanında, İnternet kullanımı, bireylerin İnternet üzerinden de kişisel kullanım amacıyla mal veya hizmet siparişi verme ya da satın alma oranı da -demin bahsettiğim gibi- yüzde 30,8'lere çıktı. Geçen yıl, evvelki yıl, 2012'de bu kanunu görüştüğümüzde yüzde 24'lerdeydi yani bir yılda yüzde 14 birden artış gösterdi.
Yine, bu kanun tasarısıyla ilgili genel itibarıyla iki alanda düzenleme yapılıyor. İlki, elektronik araçlarla yapılan sözleşmelerde bilgi verme ve hizmeti sunanlar için de getirilen yükümlülükler. Bu yükümlülükler incelendiğinde, daha ziyade, elektronik hizmetin alıcısının satın alacağı mal ya da hizmeti tanıyabilmesi, kişiyi yanıltabilecek bilgilerin önüne geçilmesine ilişkin. Diğeri de hataların sonradan düzeltilmesine imkân verilmesi.
İkinci alan ise istenmeyen elektronik postalara ilişkin. Yine, demin bahsettiğim gibi, ülkemiz maalesef istenmeyen elektronik postaların yayıldığı ülkelerin başında gelmekte. Ticari iletilerin gönderilmesi önceden alınacak izne tabi tutulacak bu yasayla. Ancak önemle belirteyim ki esnaf ve tacirler bu hükme tabi değiller çünkü bir esnafla çalışan bir toptancı firma her seferinde ondan izin almasına gerek yok, çünkü ondan zaten izin alınmış durumda.
Yine, elektronik ticaretle belli standartlar getirmek suretiyle e-ticarete güvenilirlik niteliği kazandırılarak ticaret hacmimizi artırmak amaçlanmıştır.
Diğeri, yanlış ücret bilgileri. Örneğin, İnternet üzerinde alışveriş yaparken siparişin onaylanması aşamasında yanlış ücret bilgileri verilmekte, çeşitli bahanelerle alıcıya bildirilen ücretten daha yüksek tutar fatura edilmekte veya istenmeyen elektronik iletilerle vatandaş mağdur edilmekte. Alıcıların aldatılmasını önlemek için gerek sözleşme öncesi gerekse sözleşme yapılması aşamasında hizmet sağlayıcıya belli yükümlülükler getirilmiştir. Bu yükümlülükler, hizmet sağlayıcıların kendilerini tanıtıcı güncel bilgilerini sözleşmenin kurulmasındaki teknik adımları sunma, veri hatalarının düzeltilebilmesine yöneliktir. Ancak, bu hükümler, sektörü olumsuz etkileyecek ağır ve külfetli yükümlülükler değil, bilakis e-ticarete sağladığı güvenilirlikle sektörün önünü açacaktır.
Bu kanun tasarısıyla web sayfalarında güvenin olması sağlanacak, hizmet alıcısı bu sayfanın arkasındaki gerçek ya da tüzel kişiyi tanıyabilecek ve böylece alınan ürün veya hizmetle ilgili problemi olduğu zaman kime müracaat edebileceğini, hangi sicil numarasında ya da hangi ticaret odasında kayıtlı tacir ya da esnaf olduğunu bilebilme, adresini bulabilme imkânına sahip olacak.
Bu kanun tasarısı tüketiciler ve alıcılar için elektronik araçlarla güvenilir bir şekilde alışveriş yapabilme imkânı sağlayacak ve elektronik ticarete belli standartlar getirilecektir. Bu güvenin sağlanması için elektronik ortamda şeffaflık ve erişilebilirlik şarttır. Bu nedenle, elektronik ticaretle uğraşanlar için güvenin ve şeffaflığın sağlanması ve birtakım yükümlülüklerin getirilmesi yönünde ortaya çıkan hukuki sorunların çözümlenmesi, Avrupa Birliğinin konuyla ilgili mevzuatı ve Türk mevzuatı arasında uyumun sağlanması amacıyla bu kanun tasarısı hazırlanmıştır.
Elektronik ticaretin düzenlemesi hakkındaki kanunun ülkemiz için hayırlı olmasını diliyor, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)