AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Teşekkür ederim.

Sayın Öner'in Mısır, Suriye ve bölgeyle ilgili sorusunu Sayın Dışişleri Bakanımız yazılı bir şekilde cevaplayacaklar.

Şimdi, değerli arkadaşlar, en son sorudan başlarsak, Sayın Özgündüz'ün: Bugün onaylayacağımız anlaşma üç yıl sonra yürürlüğe girecek ve bu üç yıl içinde alınması gereken, atılması gereken tedbirler var. Bizim, Avrupa Birliğinin ve birlikte atacağımız adımlar ve...

ALİ ÖZGÜNDÜZ (İstanbul) - Geri kabul yükümlülüğü yok mu bugünden?

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Yok. Geri kabul de üç yıl sonra başlayacak, geri kabul başladıktan...

ALİ ÖZGÜNDÜZ (İstanbul) - Üç buçuk yıl sonra...

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Evet, altı ay içinde de vizesiz dolaşım başlayacak, altı ay içinde.

ALİ ÖZGÜNDÜZ (İstanbul) - Üç buçuk yıl nedir Sayın Bakanım?

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Üç buçuk yıl sonra yaklaşık vizesiz serbest dolaşım olacak dedik ya. Üç yıl sonra geri kabul anlaşması uygulamaya girecek, ondan sonra altı ay içinde de vizesiz dolaşım hakkı elde edeceğiz. Avrupa Birliği bizi, Türkiye'yi, negatiften pozitif ülkeler grubuna sokacak.

ALİ ÖZGÜNDÜZ (İstanbul) - Bu arada biz geri kabul yükümlülüğüne girmiyoruz?

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Hayır, üç yıl sonra başlayacak.

Çok teşekkür ederim sorunuz için ayrıca.

Tabii, burada, diğer arkadaşlarımız da üç yılla, üç buçuk yılla ilgili sorular sordular. Aynı şekilde, altı ay içinde eğer Avrupa Birliği vizesiz dolaşım hakkı, seyahat hakkı vermezse biz bunu iptal edeceğiz. Kendilerine de söyledik, makul sürenin bizim için altı ay olduğunu söyledik.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ama bazı maddeler hemen yürürlüğe giriyor Sayın Bakan.

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Geri kabulle ilgili şey üç yıl sonra giriyor ve altı ay içinde vizesiz dolaşım hakkı da, vizesiz seyahat hakkı da bizim vatandaşlarımıza verilmelidir ve doğrudur, maalesef -bugün başka sorulara geçiyoruz, birbirine bağlı- ve maalesef aday ülkeler içinde vizesiz seyahat etme hakkı olmayan tek vatandaş bizim vatandaşlarımız. Bu, Avrupa Birliğinin de bir çifte standardıdır, ki biz müzakere eden bir ülkeyiz. Özellikle Balkan ülkelerinde aday ülkelere bile vizesiz seyahat hakkı verildi. Biz, onları destekliyoruz. Balkanlardaki kardeşlerimiz bu hakkı elde etsinler, karşı değiliz ama maalesef, Türkiye'ye bunun uygulanması da başka bir şeydir.

Bu, aslında değerli arkadaşlar, 12 Eylülün başka bir yansımasıdır. 12 Eylülden sonra, özellikle Almanya gibi ülkelere çok sayıda mülteci oraya gidip de mülteci olmak için başvuru yapınca, o zaman Türkiye'ye işte bu vize uygulamaları gelmiştir. Burada, özellikle Avrupa Birliğinin bu anlaşmayla beraber bu çifte standardı kökten kaldıracağına inanıyoruz.

Burada "Avrupa Birliğine yükümlülük getirecek mi?" diye sordu Sayın Dinçer. Elbette Avrupa Birliğine de bir yükümlülük getirecektir ve bunun uygulaması... Bu, karşılıklı bir uygulamadır.

"Türkiye'ye iade edilen kişilerle ilgili -biraz önce de söyledim- kaç ülkeyle, hepsiyle anlaşma var mı?" diye... Hepsiyle geri kabul anlaşması yok. Yani göçmenlerin, ağırlıkla kaçak göçün geldiği ülkelerin hepsiyle anlaşmamız yok. Türkiye'nin doğusundan olan bazı ülkelerle var. Mesela, Kırgızistan'la var, aynı şekilde Romanya'yla var, Pakistan'la var, Nijer'le var, Yemen'le var ve Türkiye'nin kuzeyinde olan ülkelerle var; işte, Rusya var bunların içinde, Ukrayna var, Moldova var, Belarus var, Karadağ var ama hepsiyle yok.

Ama bu işi de nasıl çözüyoruz? Tam üye oluncaya kadar değerli arkadaşlar, coğrafi kısıtlama uygulamasını devam ettirdiğimiz için Türkiye'nin doğusundan gelen bu göçmenlere biz mülteci statüsü, göçmen statüsü veremiyoruz; ya ülkelerine iade ediyoruz ya da üçüncü ülkelere, Birleşmiş Milletlerle beraber, yerleşmesi için birlikte çalışıyoruz.

Birçok soru geldi Sayın Başkanım, zaman da kısıtlı olduğu için bunların hepsine cevap veremeyeceğiz şu anda. Her arkadaşımız dörder, beşer tane sordu ama genel anlamda tüm soruları toparlayıcı bir cevap verdik ve diğer arkadaşlarımızın da...

HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Güvenlik gerekçesiyle geri yollayamayacağınız mülteciyi ne yapacaksınız? Burada mı barındıracağız?

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Değerli arkadaşlar, bakınız, Türkiye, komisyon karar verecek bu konuda. Neticede, vatansız olanları da mesela Avrupa Birliği bize iade etmeyecek, bu da var sözleşmede ama biz birçok olaya da, Suriye'de olduğu gibi insani de yaklaşıyoruz, mutlaka bizim de kabul edeceğimiz ve değişik sebeplerle ülkemizde kalabilecek -az ya da çok sayıda- belli bir sayıda insan da olabilir yani bu 77 milyona fazla yük de getirmez ama esas itibarıyla biz bunun Türkiye'ye yükünün ve...

OKTAY VURAL (İzmir) - O zaman, Avrupa Birliği insani davranmıyor da biz mi insani davranmış oluyoruz?

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Avrupa Birliğiyle Türkiye'yi karşılaştırdığımız zaman, biz hep Avrupa Birliğinden daha fazla insani davranıyoruz.

OKTAY VURAL (İzmir) - O zaman insani davranmakla onları bağlayalım, insani davransınlar.

HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Peki, Avrupa Birliği niye kendi alanlarında tutmuyor, kendi ülkelerinde?

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI MEVLÜT ÇAVUŞOĞLU (Antalya) - Yani Türkiye'de yaşayan kaçak göçmenlerle ilgili mücadelemiz devam ediyor, sınır güvenliğiyle ilgili -evet, Suriye sınırında açık kapı politikamızı hep devam ettirdik ama- özellikle Edirne kapısı ve diğer bölgelerdeki sınır güvenliğiyle ilgili çalışmalarımız da herkes tarafından biliniyor, Avrupa Birliği tarafından da görülüyor.