DEM PARTİ GRUBU ADINA AYTEN KORDU (Tunceli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bugün memleketin dört bir yanında hayvancılıkla geçinen yüz binlerce yurttaşımızı derinden etkileyen şap hastalığı salgınının ağır sonuçlarıyla karşı karşıyayız. Şap hastalığına ilişkin hem ulusal hem uluslararası kurumlar tarafından yapılan erken uyarıların Tarım ve Orman Bakanlığına ulaştığı, sınır bölgelerinde ilk şüpheli vakaların bildirildiği uzmanların yüksek riskli dönem değerlendirmelerini defalarca paylaşmasına rağmen özellikle bayram sürecinde hayvan hareketliliklerin neredeyse tamamen serbest bırakıldığı, biyogüvenlik kontrollerinin gevşetildiği artık bilinen bir gerçektir. Bakanlığın tedbirsizliği bugün yaşadığımız ağır tablonun en kritik nedenlerinden birisidir.

Değerli arkadaşlar, salgının ekonomik, sosyal ve psikolojik etkileri çarpıcı boyutlara ulaşmıştır. Süt verimindeki dramatik düşüş, gebe hayvan kayıpları, doğurganlıkta azalma, sürülerde toplu ölümler, üretimin durma noktasına gelmesi ve üreticinin sürekli borçlanması ve borçlarını ödeyememesi emeğiyle geçinmeye çalışan üreticiler için yıkım anlamına gelen bir sonucu ortaya çıkarmıştır. Birçok üretici yılların emeğini göz göre göre kaybetmiş, bazı bölgelerde hayvancılık neredeyse tamamen durdurulmuştur. Salgınla mücadeledeki zafiyet biyogüvenlik önlemlerinin zamanında alınmaması ve üreticiye yönelik destek mekanizmalarının işletilmemesi süt üretim zincirinin tüm halkalarını kırılgan hâle getirmiştir. Bugün, birçok üretici ahırını kapatarak süt üretimini tamamen bırakma kararının eşiğine getirilmiştir. Bu nedenle, süt üreticilerin ayakta kalması için acil müdahale programları, prim desteklerinin artırılması, salgın zararlarının hızla telafi edilmesi ve bölgesel destek modellerinin devreye alınması artık ertelenemez bir zorunluluktur. Tarım Bakanlığının görevi üreticiyi kaderine terk etmek değil, en kritik dönemde yanında olmak, salgını önlemek ve zararları telafi etmektir ancak sahadan aldığımız bilgiler, yetiştiricilerin aşı tedarikinde gecikme yaşandığını, teşhis süreçlerinin yavaş ilerlediğini, zararların karşılanmasına yönelik hiçbir etkili mekanizmanın devreye sokulmadığını ortaya koymaktadır. Bütçe görüşmelerinde ayrıntılı olarak tartışılan sorunları giderecek bir planlama yapılmamış, köylüler, çiftçiler, besiciler bir kez daha yalnız bırakılmıştır.

Sayın milletvekilleri, seçim bölgem Dersim'de de durum aynı şekildedir. Daha önce önergelerimizle birçok kez gündeme getirdik, küçükbaş ve büyükbaş sürülerde defalarca şap ve benzeri hastalıklar görülmüş, oldukça yüksek sayıda hayvan ölümleri gerçekleşmiştir. Yetiştiriciler yeterli destek alamadığı için sürülerini küçültmüş, bazı aileler hayvancılığı tamamen bırakmak zorunda kalmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, devam edin.

AYTEN KORDU (Devamla) - Teşekkür ederim. Bu da kırsal göçü hızlandırmış, köylerin ekonomik ve sosyal dokusunu daha da zayıflatmıştır. Sorunun çözümü için acilen veteriner hizmetlerinin ve aşılama programlarının yaygınlaştırılması, afet ve hastalık durumlarında üreticiye hızlı maddi destek sağlanması, bölgeye uygun yem ve hayvan ıslah projelerinin hayata geçirilmesini destekleyecek teşvik programlarının uygulanması gerekmektedir. Bu adımlar hem hayvancılığı sürdürülebilir kılacak hem de köylerdeki yaşanan göçün önüne geçecektir diyorum.

Teşekkür ediyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)