Konu: | Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 3 |
Birleşim: | 109 |
Tarih: | 16.07.2025 |
AK PARTİ GRUBU ADINA MUSTAFA HAKAN ÖZER (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 215 sıra sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin birinci bölümü hakkında grubum adına söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Ülke olarak enerji bağımlılığımızı azaltmak adına son yıllarda önemli çalışmalar yapıyoruz. Hükûmetimiz zamanında alınan 3 sondaj, 2 sismik araştırma gemisiyle Karadeniz'de tarihimizde ilk defa 785 milyar metreküp doğal gaz keşfi yaptık ve çıkarmaya da başladık. Gabar'dan günde 80 bin varil petrol çıkarıyoruz. Akkuyu Nükleer Santrali tam kapasite faaliyete geçtiğinde ihtiyacımız olan elektriğin yüzde 10'unu buradan karşılamış olacağız.
Ayrıca, son yıllarda yapılan yatırımlar neticesinde 2024 sonu itibarıyla ülkemizin toplam kurulu gücünün yüzde 60'ı yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşmaktadır. Tüm bu çabalara rağmen Türkiye'nin enerji ithalatı 2024 sonu itibarıyla 65,5 milyar dolardır, bir başka deyişle, enerji ithalatımız olmasa Türkiye bir o kadar dış ticaret fazlası olan bir ülke konumundadır. Tüm bu bilgileri dikkate aldığımızda, ülke olarak bir taraftan yerli enerji kaynaklarımızı azami kullanırken aynı zamanda çevreyi koruma noktasında makul bir denge kurarak madencilik faaliyetlerini yapmak durumundayız.
Sayın milletvekilleri, kanun teklifinin 11'inci maddesinde yer alan zeytinliklerin taşınmasıyla ilgili bizlere çok yoğun eleştirilerde bulunuyorsunuz ama bir kere daha hatırlatmak isterim ki biz iktidara geldiğimizde Türkiye'deki zeytin ağacı sayısı 100 milyon civarındayken bugün sahip olduğumuz zeytin ağacı sayısı 205 milyonun üzerindedir.
NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Nerede mesela? O 100 milyon zeytin ağacını nereye diktiniz, merak ediyor vatandaş.
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Ayrıca, teklif edilen madenin koordinatlarında bahsi geçen zeytin ağacı sayısı Muğla'daki zeytin ağacı sayısının binde 4'ü, Türkiye'deki zeytin ağacı sayısının on binde 4'üdür.
SEDA KÂYA ÖSEN (İzmir) - Yani keselim mi o zaman?
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Kaldı ki bu zeytin ağaçları düzenleme uyarınca kesilmeyecek, taşınacak, taşınamayanlar için ise eş değer büyüklükte alan tesis edilerek tüm bu yapılan işlerin masrafı -az önce vekilimiz sordu- madencilik faaliyetinde bulunanlar tarafından karşılanacaktır. Söz konusu sahanın rehabilitasyonu için ise ruhsat sahiplerinden ruhsat bedelinin 2 katı tahsil edilecek ve madencilik faaliyeti biten sahaya en az aynı sayıda zeytin ağacı dikilerek alan tekrar zeytinliğe dönüştürülecektir.
NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Şimdiye kadar hangi maden sahasını yeşillendirdiniz, ağaçlandırdınız ya! Bursa'nın her tarafı delik deşik ya! Bir tane onardığınız yer görmedik; hepsi yalan dolan!
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Bu kanun teklifinde maden alanlarının koordinatlarla belirlenmiş olması iddia edildiği gibi imtiyaz anlamına gelmemektedir çünkü buradaki ruhsat hukuku zeytinliklerde madencilik yasağının getirildiği 1995'ten öncesine dayanmaktadır. Ayrıca, maden alanlarının koordinatlarla belirlenmiş olması uygulamanın rezerv alanlarla sınırlandırılması anlamına gelmektedir.
Sayın milletvekilleri, bu kanun teklifinde söz konusu olan termik santraller Aydın, Denizli ve Muğla illerinin yıllık elektrik ihtiyacının tamamını karşılamaktadır. Bununla birlikte, söz konusu işletmelerde yaklaşık 5 bin kişi direkt istihdam edilmekte, dolaylı faaliyetlerle 15 bin kişiye iş imkânı sağlanmakta, bu da aileleriyle birlikte 60 bin kişiye fayda sağlamaktadır.
NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Fosil yakıtlardan vazgeçecektiniz hani, Bakanınız öyle diyordu!
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Nitekim, Komisyon çalışmaları sırasında da konunun uzmanları ve bölgeden gelenler dâhil pek çok kişinin görüşünü aldık; lehte ve aleyhte görüş bildirenler oldu ama özellikle bölgeden gelen 18 muhtardan biri hariç tamamının işletmelerin çalışmasına devam ederek istihdamın devam etmesi yönünde kanun teklifi lehine görüş bildirdiklerini de buradan ifade etmek istiyorum.
Son olarak, konuşmamın başlarında bu maddeyle ilgili yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımlardan bahsetmiştim ancak yenilenebilir enerji kaynakları doğaları gereği kesintili üretim karakterine sahiptirler. Güneşli ve rüzgârlı olmayan dönemlerde bu kaynaklardan, kurak dönemlerde ise hidroelektrik kaynaklardan elektrik üretilememektedir ve özellikle kış aylarında, üretimin düşük olduğu zaman dilimlerinde termik santraller sürekli ve düzenli elektrik üretiminden dolayı şebekenin temel yükünü karşılamaktadır.
CUMHUR UZUN (Muğla) - Yüzde 3.
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Aksi takdirde 28 Nisan 2025'te İspanya ve Portekiz'de yaşanan elektrik kesintilerinin bir benzerini ülkemizde de yaşama riskiyle karşı karşıya kalabiliriz.
SABAHAT ERDOĞAN SARITAŞ (Siirt) - Urfa'da elektrik yok, neyi söylüyorsunuz?
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Sayın milletvekilleri, kanun teklifinin birinci bölümündeki diğer maddelerde ise, özellikle 1'inci maddesi -az önce milletvekillerimiz aksini iddia ettiler ama- iddia edildiği gibi Çevresel Etki Değerlendirmesi olmayan hiçbir projeye hiçbir kurumdan izin alma hakkı vermiyor, teşvik belgesi almaya müsaade etmiyor ve yatırıma başlama imkânı da asla vermiyor. Yapılan bu düzenlemeyle ÇED süreciyle birlikte diğer izin mekanizmalarının eş zamanlı yürütülmesi mümkün hâle gelecek ve böylece önemli bir zaman tasarrufu sağlanmış olacak.
Ayrıca, maden sahalarının rehabilitasyon faaliyetlerinin modern rehabilitasyon ve çevre standartlarına uygun olarak yapılmasını teminen yeniden ve daha kapsamlı olarak tanımlanması sağlanacak, rehabilitasyon için alınan bedellerin ilgili idare adına rehabilitasyon giderlerinde kullanılmak üzere kamu bankalarında açılan özel hesapta nemalandırılması sağlanacak, madencilik faaliyetlerinin daha sağlıklı yürütülebilmesi için süreçler yeniden düzenlenecek, stratejik ve kritik madenlerle ilgili düzenleme yapılacak, hâlihazırda ruhsat bedellerinin yüzde 30'u çevre uyum çalışmalarına ayrılırken bu bedel kanun teklifiyle yüzde 70'e çıkarılacak ve nemalandırılması sağlanacak, devlet hakkı kayıplarının önüne geçilecek, maden arama döneminde öngörülen yatırım teminatı zorunluluğu getirilerek gerçek yatırımcıların nitelikli arama faaliyeti yapması sağlanacak, arama ruhsatı dönemine ilişkin yükümlülükler sadeleştirilerek faaliyetlerin yeterliliği olan kişilerce yapılması sağlanacak, aksi durumlarda ruhsat iptaline kadar giden yaptırımlar uygulanacak, ruhsat süresinin uzatılması taleplerinin uygun bulunabilmesi için asgari üretim şartlarının yönetmelikle belirlenmesi ve üretim yapılmayan ruhsatların temlik edilmemesi sağlanacak, herhangi bir hükümden düşen, iptal edilen ya da terk edilen, faaliyette bulunulmamış ruhsat sahaları sicilden terkin edilerek müracaata açık hâle getirilecek, çevreyle uyum teminatı teminat mektubu olarak verilmiş olan ruhsatlarda herhangi bir bildirim yapılmaksızın bir yıl içerisinde teminat mektuplarındaki kayıtlı tutar kadar bedelin MAPEG hesabına nakden yatırılması zorunluluğu getirilecek, aksi takdirde teminat mektupları nakde çevrilerek rehabilitasyon bedeli hesabına aktarılacağı hüküm altına alınacaktır.
AHMET TUNCAY ÖZKAN (İzmir) - Konya'ya da deniz gelecek(!)
MUSTAFA HAKAN ÖZER (Devamla) - Sayın milletvekilleri, sonuç olarak, görüşmekte olduğumuz kanun teklifinin birinci bölümünde yenilenebilir enerji projelerinin izin süreçlerinin hızlandırılması, hâlihazırda yetersiz kalan çevreyle uyum teminatlarının rehabilitasyon bedelli artırılarak nemalandırılması, maden izin sürelerinin daha makul sürelerde sonuçlandırılması, stratejik ve kritik madenlerin belirlenmesi, ülkenin ihtiyacı için gerekli olan kömür üretiminin yapılması amaçlanmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu bilgiler ışığında, görüşmekte olduğumuz 215 sıra sayılı 215 sıra sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin ülkemiz ve milletimiz için hayırlı olmasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ ve MHP sıralarından alkışlar)