| Konu: | Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 107 |
| Tarih: | 09.07.2025 |
AYKUT KAYA (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulumuzu ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.
Yine bir torba kanun teklifiyle karşı karşıyayız ancak bu teklifte yasama usulüne uymayan bir husus doğrudan dikkat çekiyor. Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu ile Millî Savunma Komisyonunu doğrudan ilgilendiren düzenlemeler bu komisyonlara gitmeden doğrudan Plan ve Bütçe Komisyonunda geçirilmeye çalışılıyor. Torba yasanın kendisi zaten Türkiye Büyük Millet Meclisinin çalışma prensiplerine aykırı bir süreç ama bu kadarı da "Artık komisyonların da bir önemi yok." mesajı taşımakta. Bu süreci böyle sürdürme niyetiniz varsa peşinen "Tüm komisyonları kapatalım." teklifinde bulunun; zaten koskoca Türkiye Büyük Millet Meclisini torba bazlı mevzuat makinesine çevirdiniz. Bu durum, kabul edilebilir bir durum değil sayın milletvekilleri ancak en az bunun kadar kabul edilebilir olmayan diğer bir husus, teklifin 18'inci maddesinde yer alan emekli aylığı düzenlemesidir. "Yılın ilk ayında kümülatif enflasyon yüzde 16,67 geldi ve biz de bu ölçüde en düşük emekli aylığını artırdık." demek "Zaten bu emekliler verdiğimiz aylıkla yetiniyordu ve biz de onların satın alma gücünü koruduk." demektir.
Komisyona verilen bilgiye göre 4 milyon 11 bin vatandaşımızdan bahsediyoruz. Dünya Bankası verilerine göre bu sayıdan daha az nüfusu olan 89 ülke var ve sizin aylık artış teklifinizden "Bu kadar vatandaşımızı açlıkla, sefaletle imtihan etmeye devam edeceğiz." demekten başka bir anlam çıkmıyor. 14.469 TL olan en düşük emekli aylığı 16.881 TL'ye çıkacakmış. Yahu elinizi vicdanınıza koyun ve bir düşünün, "16.881 TL'yle bir insan nasıl geçinir?" diye bir muhakeme yapın.
BETAM'ın bir ilan sitesindeki verileri kullanarak yaptığı analize göre Mayıs 2025 itibarıyla ülkedeki ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 225,5 TL yani sözde zam yaptığınız en düşük emekli aylığı zamlı hâliyle bile 75 metrekare konutu kiralamaya yetmemekte. TÜİK verileri de "Haziran 2022'den Haziran 2025'e konut kiraları 7,2 katına çıktı." diyor ama sizin bu teklifinizle aynı dönemde en düşük emekli aylığı 3,74 katına çıkmış olacak.
Sadece kira değil elbette mesele. Bakınız, TÜRK-İŞ'in açlık sınırı çalışmasına göre Haziran 2025 itibarıyla dengeli şekilde beslenmek için yapılması gereken gıda harcaması yetişkin bir erkek için 7.759, yetişkin bir kadın için ise 6.460 TL yani karı-koca, tek emekli aylığıyla geçinmek isteyen bir hanenin sadece dengeli beslenmek için ihtiyaç duyduğu gelir 14.219 TL.
Şimdi tüm bu veriler yokmuş gibi karşımıza bu teklifle gelmenizin gerekçesi nedir? Gayeniz vatandaşla alay etmek mi yoksa bu verilerden de hanelerin durumundan da bihaber misiniz; emin olamıyoruz artık zira her ikisi de mümkün geliyor bana.
Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisi olarak uzun zamandır en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine çıkarılmasını talep ediyoruz ve talep etmeye devam edeceğiz. Ülkemizde 2015'e kadar en düşük emekli aylığı asgari ücretin üzerindeydi ve merkezî yönetim bütçesi batmadı, bu yüzden bütçeyi bahane etmek bana biraz tuhaf geliyor. Bir de "Bütçe ne için kullanılır? SGK'nin gelirleri ne içindir?" sorularını sormamız gerekmez mi? Doğrudan 4 milyondan fazla, dolaylı yoldan 10 milyon vatandaşımızın refahını artıracak aksiyonlar için değil midir bütçe gelirleri?
Bakın, bugün KİT Komisyonunda Ziraat Bankasını konuştuk ve 80 milyar TL'den fazla görev zararı yazdığını konuştuk. Sayın milletvekilleri, Ziraat Bankasına geçen sene 80 milyar TL'den fazla transfer yapmakta bir sorun görmeyen yönetim ile tüm emeklilere verilecek yeni zammın maliyetinin 40 milyar TL olmasını sorun eden yönetim ne yazık ki aynı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Kaya, lütfen tamamlayın.
AYKUT KAYA (Devamla) - Ülkemizde yirmi üç yıldır bir öncelik verme sorunu var ve emeklinin, seçim dönemi dışında öncelik listesinde bugüne kadar ne yazık ki yeri olmadı.
Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)