ELİF ESEN (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlıyorum. YENİ YOL Grubu adına söz almış bulunuyorum.

Sözlerime kanun teklifine dair eleştirilerimi, sitemimi dile getirerek başlamak istiyorum. Daha önce de pek çok kez yaptığınız gibi ama artık alışkanlık hâline getirdiğiniz, birbirinden alakasız ama bir o kadar da birbirinden önemli konuları torbalara doldurup doldurup getirdiğiniz, Meclisten geçirdiğiniz bir sisteme Meclisi, biz vekilleri ve aziz milletimizi mecbur ve maruz bırakıyorsunuz. Kabul edilmesini sakıncalı bulduğumuz maddelerin yanına reddedemeyeceğimiz emekli maaşı, asgari ücret gibi hayati konuları koyuyorsunuz. Yahu 5 yaşındaki çocuğa sorsanız "Elma ile armut bir midir, toplasak toplanır mı?" diye, o bile size "Hayır, olmaz." der ama siz olduruyorsunuz. Tüm itirazlarımıza rağmen hunharca ve hatta bazen de vicdansızca yol yürüyor, ülkeyi yönetiyorsunuz. Bu kanuna daha önce geri çevrilen, elinizde birikmiş, bekleyen maddeleri koymuş, bu Meclise, bu ülkeye yakışmayacak torba değil çorba kanun teklifinizle gelmiş bulunuyorsunuz. Üstelik, bu da yetmez, yapmak istediğiniz değişikliklerin büyük bir kısmı Anayasa Mahkemesi tarafından daha önce de iptal edilmiş konular. Ancak burada da hukuku, Anayasa'yı hiçe sayarak, ülkenin temel hukuk metnini görmezden gelerek, iptal edilen yetkileri tekrar ısıtıp bu çorbanın içine eklemişsiniz. Edep yahu!

Şimdi, 5'inci maddeyle işverene müjde veriyormuş gibi bir yorum yapmanız mümkün. Algıyı o mantıkla yönetebilirsiniz. İşverenin girdi maliyetlerinin gün gün arttığı, kazançların gün gün azaldığı, enflasyon altında gün gün ezildiği, şirketlerin ayakta kalmak için yaşam savaşı verdiği bir Türkiye şartlarında bu madde belki de içlerinde en "ehvenişer" denilebilecek yani kötünün iyisi olan madde ama işvereni, neden işçilerin İşsizlik Sigortası Fonu'ndan destekliyorsunuz; başka bir bakanlıktan ya da fondan destekleyemez miydiniz? Orası büyük bir soru işareti. Torba kanun teklifinin 5'inci maddesi işverene destek sağlamak adına İşsizlik Sigortası Fonu'ndan her ay işverenlere 1.000 lira asgari ücret desteği verilmesini öngörüyor. İşsizlik Sigortası Fonu'ndan işverene destek. Oysa İşsizlik Sigortası Fonu'nun temel amacı işsiz kalan çalışanlara destek olmak değil midir? Adı üstünde İşsizlik Sigortası Fonu ancak bugün "işveren destek fonu" olarak adını değiştirebilirsiniz dilerseniz.

Bakın, aslında 2024'ün çarpıcı verileri tabloyu ortaya koyuyor: İşsizlik Fonu'ndan işsizlere toplam 45 milyar 730 milyon lira ödenirken, işveren teşvik desteklerine 71 milyar lira ödeme yapılmış; 25 milyar daha fazla. İşsizlik Fonu'na yaklaşık 1,5 milyon işçi başvurmuş ancak 772 bini bundan destek alamamış. İşçiden 54 milyar kesilmiş ama işçiye ödenen 45 milyar olmuş. Peki, aradaki 10 milyar lira fark nereye gitmiş; üstelik bu kadar işçi fondan destek alamazken? Aradaki fark bankadaki faize yatırılmış, 95 milyar lira faiz geliri elde edilmiş. Böylece işsizlere verilen 45 milyarın 2 katı faiz girmiş Fon'a; yaklaşık yüzde 82 fon artışı sağlanmış ama Fon'dan destek alamayan işsiz ordusu dolu.

İstihdamı desteklemek için patronlara 2 kat destek verilirken işsizler kenarda bekliyor. Peki, gerçekten istihdam artışı sağlanabilmiş mi, onu da gerçekten merak ediyoruz; yoksa sadece çalışanlar mı korunabilmiş? Sonuçta, Fon işçiden çok işverenin güvencesi olmuş, işsiz kalana damla damla akıtılmış ama işverene musluklar açılmış. Oysa işsiz kalan her bir işçi bugün çalışsa da açlık sınırının altında kalan maaşlarla mücadele veriyor. İşte, tam da bu sebeple, öncelikle iktidar olarak yapmanız gerekenler: Ekonomiyi doğru yönetmeniz, faiz batağından kurtarmanız, sanayiyi güçlendirmeniz, iç ve dış piyasalarda güven sağlayarak istihdam alanları oluştururken asgari ücretin alım gücünü koruyacak önlemler almanız ve işsizler ile ailelerinin insan onuruna yaraşır şartlarda yaşamalarını sağlamanızdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

ELİF ESEN (Devamla) - Bu Fon'un doğru ve adaletli kullanımı da her bir işsiz için işsizlik ödeneği alamayan kişinin kalmaması, genel sağlık sigortası haklarından aileleriyle birlikte faydalanmaları, yeniden hızla istihdama dönmelerini sağlayacak desteklerin sağlanması, yeni iş bulmalarının kolaylaştırılması için kapasitelerini geliştirecek sertifikalı mesleki eğitimler, örneğin dijital teknikler ya da yeni ihtiyaç alanlarında beceri kursları gibi katkılar sağlanması son derece önemli.

Buradan sizlere, iktidara bir kez daha sesleniyorum: İşsizlik Sigortası Fonu patronların değil, işçilerin güvencesidir. Bu Fon'u asıl sahiplerinden almayın; işsiz kalan milyonlara insan hakkına yaraşacak şartlarda, insan onuruna yaraşır şartlarda yaşam imkânları sağlayın.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (YENİ YOL ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)